فتوّت و جوانمردی در سیره امام حسین(ع)

مجتبی گراوند اظهار کرد: در حماسه عاشورا، تعدادی از جوانمردان تاریخ در رکاب قطب فتوت و جوانمردی یعنی امام حسین(ع) به شهادت رسیدند.

وی ادامه داد: هنگامی که امام حسین(ع) با یزید بیعت نکرد و او را بیم دادند آن حضرت فرمود: «من می‌روم و مرگ برای جوانمرد ننگ نیست، هنگامی که نیتش حق باشد و در حال اسلام بجنگد».

گراوند اضافه کرد: در حقیقت خاندان نبوت(ص) چنان بودند که از راه خود برنمی‌گشتند و استوار هدف خود را دنبال می‌کردند که این خود نشان و گویای فتوّت آنان است.

این استادیار دانشگاه لرستان یادآور شد: کاشانی در ذکر چنین خصیصه‌ای می‌گوید: «و صاحب فتوّت کسی تواند بود که چون نیت رجوع از چیزی جزم کرد و روی دل را از آن بگردانید، هرگز با آن معاودت ننماید و خاطر امکان عود او را در دل نگذرد، چه از ضرورت و لوازم فتوّت عزمة الرجال و قوّت مصابرت بر امور و ثبات است و هیچ مقام از فتوّت بل هیچ قدم بی‌آن ممکن نگردد و درست نیاید»

وی گفت: وقتی سپاه تشنه‌ی حرّ آمدند و راه را بر امام حسین(ع) بستند، آن حضرت دستور داد همه‌ی آن گروه و حتی اسب‌هایشان را هم سیراب کنند. در میدان نبرد امام حسین بن علی(ع) سپاه یزید را به جوانمردی فرا خواندند و فرمودند: «اگر دین ندارید، لااقل آزادمرد باشید.»

گراوند افزود: یاران امام حسین(ع) به رغم آن‌که می‌دانستند کشته خواهند شد اما از او روی برنگرداندند. جان را در کف نهادند و در قلب دشمن فرو رفتند و آن قدر جنگیدند تا کشته شدند. این نیست جز منت‌های فتوّت که نقد جان است؛ چنان که در تفسیر کشف‌الاسرار آمده است: «جان در مشاهده‌ی جلال و جمال مولی از روی حقیقت بذل کردن کار جوانمردان است.»

استادیار تاریخ اسلام دانشگاه لرستان گفت: امام حسین(ع) راجع به جوانمردی می‌فرمایند: «حاجت خود را فقط با چنین کسی در میان بگذار و از او کمک طلب: دین‌دار و جوانمرد و ریشه‌دار. دین‌دار برای حفظ دین خود حاجت تو را بر آورده می‌سازد و جوانمرد از مردانگی خود شرم می‌کند و ریشه‌دار می‌داند که تو با این درخواست از آبرویت گذشته‌ای، لذا با بر آوردن نیازت آبروی تو را حفظ می‌کند.

وی اضافه کرد: همچنین امام حسین(ع) می‌فرماید: «مَن قَبِلَ عطاءکَ فَقد اَعانَکَ علی الکرم» یعنی هر کس که بخشش تو را قبول کرد تو را در جوانمردی یاری داده است.

گراوند یادآور شد: در بعضی از فتوّت‌نامه‌ها، فتوّت سقاگری را به امام حسین(ع) نسبت می‌دهند و این امام و اصحابش درس جوانمردی را در عمل معنا کرده‌اند و سخن از جوانمردی امامان شیعه دامنه‌ای وسیع دارد.

منبع: ايسنا