آخرین وضعیت درختان جنگل‌های ارسباران/ ماجرای چوب‌های حمل شده توسط کامیون‌ها چیست؟
ایسنا/آذربایجان شرقی در پی انتقادهای مردم در فضای مجازی از قطع و حمل درختان مناطق مختلف آذربایجان‌شرقی و به ویژه جنگل‌های ارسباران، اهالی رسانه به دعوت سازمان جهاد کشاورزی استان از این مناطق بازدید کردند.
اهالی رسانه در ابتدا از باغات اصلاح شده شهرستان اهر و سرشاخه درختان (تعویض تاج) این منطقه بازدید کرده و سپس راهی شهرستان کلیبر شده و به بازدید از باغات اصلاح شده و باغات چوب این شهرستان پرداختند. در ادامه از مخزن و پایاب سد خداآفرین بازدید کرده و راهی جنگل‌های ارسباران شدند.
در جریان این بازدید مدیران و متولیان امر بر این موضوع تاکید داشتند که حتی یک اصله درخت جنگلی به خصوص از جنگل‌های ارسباران قطع نشده و هرآنچه توسط کامیون‌ها حمل می‌شود مربوط به “باغات شخصی و زراعی کشاورزان، باغات اصلاح شده و درختان مریض و غیرمثمر” است.
البته به گفته‌ی مدیر جهاد کشاوری شهرستان کلیبر تا هشت ماه بعد مجوزی برای قطع یا حمل درختان صادر نخواهد شد، چرا که دیگر درختان بیدار و فعال هستند و قطع هیچ درختی در این زمان مجاز نیست.
«تصویب طرح تنفس در شمال کشور و واردات چوب با دلار» علل اصلی رونق خرید و فروش چوب در استان
سرپرست معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان دلایل اصلی رونق گرفتن خرید و فروش چوب در آذربایجان‌شرقی را در “تصویب طرح تنفس در شمال کشور و همچنین واردات چوب با دلار” عنوان می‌کند.
علی رخ‌افروز با بیان این‌که در آذربایجان‌شرقی نزدیک ۱۱۶ هزار هکتار باغ وجود دارد که ۹۵ الی ۱۰۰ هزار هکتار آن باغات بارور بوده و باید سالانه هرس شوند، گفت: در جریان هرس سالانه این باغات در مجموع ۳۰۰ هزار تن چوب (هر بار حداقل سه تن چوب از هر باغ) استخراج می‌شود.
وی با بیان این‌که چوب‌های حمل شده توسط کامیون‌ها از باغات شخصی و باغات زراعت چوب بوده است، افزود: باغات مریضی داریم که رسیدگی نشده و دچار آفت شده‌اند، حین پاکسازی این باغات نیز چندین تن چوب استخراج می‌شود.
با اصلاح و یا جایگزینی برخی درختان، باغات جان می‌گیرد
وی بیان کرد: با جان و دل از جنگل‌ها و محیط زیست خود حفاظت می‌کنیم، اما برخی درختان باید اصلاح، جایگزین و هرس شوند تا باغات جانی دوباره گرفته و صیانت شوند.
وی گفت: حساسیت نسبت به قطع درختان از نیمه دوم سال ۹۷ آغاز شده و البته حرکت خوبی است و ما بسیار استقبال می‌کنیم، اما برخی درختان غیرمثمر و درختانی که به قصد زراعت چوب کشت می‌شوند، نیاز است که اصلاح و قطع شوند.
به طور منظم و مستمر جنگل‌های ارسباران را تحت کنترل داریم
معاون حفاظت وامور اراضی اداره کل منابع طبیعی استان نیز در جمع خبرنگاران گفت: حدود ۲۵۰۰ هکتار مرتع و جنگل در استان وجود دارد که ۱۸۰ هکتار آن مربوط به جنگل‌ها بوده و در این میان ۱۶۰ هکتار شامل جنگل‌های ارسباران است.
رستم صادقی افزود: یگان حفاظت در راستای حفاظت از جنگل‌ها شکل گرفته و بطور منظم گشت و شرایط را کنترل می‌کند؛ طبق آمار نیز، تخریب و تصرفات جنگل‌ها و مراتع سیر نزولی داشته است.
وی بیان کرد: طی تفاهم سال گذشته، فرآیند حفاظت از بیش از ۸۰ درصد جنگل‌های ارسباران توسط اداره کل حفاظت از محیط زیست استان انجام می‌شود؛ البته ما نیز در کنارشان هستیم و از داشته‌های گرانبهای خود صیانت می‌کنیم.
وی خاطرنشان کرد: طرح کاداستر نیز که منظور حفاظت از محیط زیست در جنگل‌های ارسباران اجرا می‌شود در حال اتمام است.
حتی شاخه‌ای درخت جنگلی در شهرستان اهر طع نشده است
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان اهر در نشستی با خبرنگاران با تاکید بر این‌که مخالف قطع درختان جنگلی بوده و قاطعانه با آن مقابله می‌کنیم، اظهار کرد: شهرستان اهر فقط جنگل‌های فندقلی را دارد که در این منطقه حتی اجازه قطع شاخه‌ای درخت را به کسی نداده‌ایم و این جنگل‌ها بصورت ۱۰۰ درصدی حفاظت شده است.
محمد اسدی با بیان این‌که حتی شاخه‌ای درخت جنگلی در شهرستان اهر قطع نشده است، افزود: درختانی که توسط کامیون‌ها حمل می‌شود مربوط به کشاورزانی است که زراعت چوب کرده و یا باغات خود را اصلاح و نوسازی می‌کنند.
وی با بیان این‌که برخی کشاورزان در زمین‌های خود اقدام به زراعت چوب می‌کنند تا درخت تنومند شده و سپس آن را بفروشند، افزود: کشاورزان درختانی چون تبریزی و سویود را صرفاً به قصد فروش و یا به عنوان بادشکن پرورش می‌دهند.
وی با بیان این‌که شیوه نامه اجرایی اصلاح، حذف و جایگزینی و صیانت از باغ‌ها تدوین شده است، افزود: اجرای طرح تعویض تاج درختان، سرشاخه کاری و پیوند در باغات، هرس باغات و حذف شاخه‌های زائد از جمله اقدامات ما در شهرستان در راستای صیانت از باغات بوده است.
اسدی گفت: بعد از تدوین شیوه نامه، از ۲۶ مورد دپوی چوب بازدید کرده و بعد از بررسی‌ها مشخص شد که چوب‌های دپو شده جنگلی نبوده و از باغات شخصی کشاورزان است، پس طبق شیوه نامه مجوز حمل برای این چوب‌ها صادر شد.
وی با بیان این‌که بر اساس وضعیت باغات و نیازشان به اصلاح، هرس و یا نوسازی و جایگزینی، ۷۱ مورد مجوز برش درختان در باغات شهرستان صادر شده است، افزود: ۹۷ مورد مجوز نیز برای حمل ۲۸۷۷ تن چوب (غیر جنگلی) صادر شده است.
برای درختان مثمر باغات، مجوز قطع صادر نمی‌شود
وی بیان کرد: برای صدور مجوز قطع در باغات روستاییان، ابتدا کارشناس ویژه‌ای از درختان بازدید کرده و طبق فرم، درختانی را که اجازه قطع شدن دارند (درختان غیرمثمر و درختانی که برای زراعت چوب کشت شده‌اند) با جی‌پی‌اس مشخص می‌کنند و سپس مجوز مورد نظر صادر می‌شود؛ بر این اساس ما بر روند قطع درختان نظارت داریم و برای هیچ درخت مثمری در باغات شخصی مجوز قطع صادر نمی‌شود.
وی با اشاره به نظارت‌های سفت و سخت این مجموعه در فرآیند قطع درختان و مراکز خرید چوب، گفت: از مراکز خرید چوب و مجوزهایی که دارند بصورت مکرر بازدید می‌کنیم تا مبادا اصله‌ای درخت جنگلی در بینشان باشد.
اسدی گفت: مجوزهایی هم که برای باغات کشاورزان صادر می‌کنیم کاملاً توجیه داشته و از این طریق از باغات صیانت می‌کنیم تا کشاورزان متضرر نشوند، چرا که برخی باغات غیرمثمر بوده و یا صرفه اقتصادی برای کشاورز ندارد، از این رو باید اصلاح یا جایگزین شود.
وی افزود: کشت زردآلو در این منطقه مقرون به صرفه نبوده و کارشناسان بعد از بازدید از زمین‌های کشاورزان کشت دیگری را به آنان توصیه می‌کنند، چرا که محصول زردآلو همیشه سرمازده شده و درنتیجه کشاورز متضرر می‌شود.
در ادامه اصحاب رسانه از باغات اصلاح شده و سرشاخه‌کاری درختان (تعویض تاج) بازدید کردند.
به گفته روستاییان و مدیران جهادکشاورزی، تعویض تاج درخت گردو مزایای بسیاری برای کشاورزان دارد.
یکی از روستاییان شهرستان اهر که درخواست اصلاح و جایگزینی درختانش را دارد به ایسنا گفت: در باغ خود سیب‌های سرخ و زرد کشت کرده‌ام اما صرفه اقتصادی ندارد و باید درختان اصلاح و جایگزین شوند. درخواست دارم تا مجوز اصلاح و جایگزینی درختانم صادر شود تا بیش از این زیان نکنم.
او می‌گوید: اکنون چوب درختانم به فروش می‌روند و می‌توانم چوب این درختان زیان‌ده را هم بفروشم، اما در گذشته اگر درختی زیان‌ده یا مریض بود فروشی نداشت و سوزانده می‌شد.
در ادامه اصحاب رسانه راهی بازدید از باغات اصلاح شده و باغات زراعت چوب شهرستان کلیبر شدند.
برخی از اهالی روستای قشلاق شهرستان کلیبر خواستار صدور مجوز برای حمل درختانشان بودند.
یکی از روستاییان نوجه‌ده اولیا-کلیبر نیز با بیان این‌که نوع درختانم “تبریزی و سویود” است، افزود: این درختان را کاشته‌ام تا از سود آن استفاده کنم، اکنون به پول آن نیاز دارم و باید برای دخترم جهیزیه تهیه کنم؛ تقاضا دارم مجوز حمل این درختان را به من بدهند.
وی با بیان این‌که درخت تبریزی عمر خاص خود را دارد و ثمره‌ی آن نیز چوب حاصل از درخت است، گفت: اگر این درختان را فوراً به فروش نرسانم خشک شده و برایم زیان بسیاری به بار خواهد آورد.
درختان “تبریزی” را با هدف “زراعت و فروش چوب” کشت می‌دهیم
وی با بیان این‌که این نوع درختان را با هدف “زراعت و فروش چوب” کشت می‌دهیم، افزود: البته برخی به عنوان بادشکن نیز از آن استفاده می‌کنند؛ درخت تبریزی را باید به موقع قطع کرد و به فروش رساند، در غیر اینصورت کیفیت خود را از دست داده و کاربردی نخواهد داشت.
زراعت چوب به منظور حفاظت از جنگل‌ها و مراتع طبیعی انجام می‌شود
معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان نیز در این بازدید اظهار کرد: زراعت چوب از گذشته‌های دور به شکل سنتی در روستاهای استان مرسوم بوده تا هم از آب استفاده بهینه شده و هم به عنوان بادشکن از زمین‌های زراعی صیانت کند.
محمدرضی الهیان با بیان این‌که منابع طبیعی استان نیز طی ۲۵ سال اخیر در حوزه زراعت چوب ورود کرده است، افزود: زراعت چوب به منظور حفاظت از جنگل‌ها و مراتع طبیعی انجام می‌گیرد تا بتواند نیازهای چوبی جامعه را تأمین کند.
وی گفت: سالانه حدود ۵۰۰ هکتار زراعت چوب در سطح استان زراعت چوب انجام می‌دهیم و همچنین تسهیلاتی نیز در اختیار روستاییان متقاضی و علاقه‌مند قرار می‌دهیم تا در حوزه زراعت چوب فعالیت کنند.
بسیاری از باغات شخصی کلیبر نیازمند اصلاح و جایگزینی است
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کلیبر نیز در جریان این بازدید به ایسنا گفت: کل باغات مثمر و غیرمثمر شهرستان کلیبر برابر ۱۷۲۵ هکتار است که ۲۳۷ هکتار آن شامل باغات زراعت چوب بوده و کشاورز این باغات را با هدف “تولید و فروش چوب” پرورش می‌دهد تا در موعد مقرر به فروش برسانند.
علی نجفی با تاکید بر این‌که بسیاری از باغات شخصی شهرستان کلیبر نیاز به اصلاح و تعویض دارد چرا که از حالت طبیعی خارج شده و نیازمند اصلاح هستند.
اجازه نمی‌دهیم حتی یک اصله درخت جنگلی در کلیبر قطع شود
وی گفت: از درختان جنگلی با جان و دل صیانت می‌کنیم و اجازه نداده‌ایم حتی یک اصله درخت جنگلی قطع شود.
نجفی گفت: با توجه به آغاز گلدهی و فعالیت درختان منطقه، طبق صورت جلسه کمیته کشاورزی شهرستان کلیبر، قطع درختان از ۲۵ فروردین تا ۳۰ آبان سال جاری ممنوع بوده و با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: البته درختانی که قطع کردنشان بسیار ضروری بوده و برای باغات خطرآفرین است و یا دارای قارچ بوده و خطر آلوده کردن درختان منطقه را داشته باشد، بعد از بررسی‌ها مجوز می‌دهیم.
وی با اشاره به درخواست برخی از اهالی روستا برای مجوز حمل گفت: برای برخی روستاییان یک ماه پیش مجوز قطع برای درختانی چون تبریزی داده‌ایم، اما تأخیر کرده و اکنون اقدام به قطع درختانشان کرده‌اند، به همین جهت دیگر مجوز حمل برایشان صادر نمی‌شود؛ البته دوباره تصمیماتی خواهیم گرفت تا گره در کار این روستاییان باز کنیم.
در ادامه اصحاب رسانه به بازدید از مخزن و سد خداآفرین پرداخته و توضیحات مسئولان مربوطه را شنیدند.
مدیر روابط عمومی آب منطقه‌ای استان در این بازدید با اشاره به سرمایه گذاری‌های انجام شده در منطقه خداآفرین، گفت: ایجاد سد خداآفرین یک آرزوی دیرینه بود که امروز محقق شده است؛ این سد به منظور استفاده از حق آبه کشور از رودخانه ارس احداث شده است.
محمدرضا عزیزپور با بیان این‌که این سد از سال ۸۷ به بهره‌برداری رسیده است، افزود: مخزن این سد برابر با ۲۰۲۳ هکتار است که تملک اراضی انجام شده و صرفاً ۶۰ هکتار از تملک اراضی باقی مانده است.
ضرورت پاکسازی مخزن برای حفاظت از تأسیسات سد خداآفرین
وی با تاکید بر این‌که برای حفاظت از تأسیسات سد نیازمند پاکسازی مخزن هستیم، افزود: تاکنون ۹۰ تا ۹۵ درصد مخزن پاکسازی شده است و مابقی نیز در دستور کار قرار دارد.
وی یادآور شد: اکنون آب سد پایین‌تر از تراز نرمال (۲۹ متر پایین‌تر از تراز نرمال) قرار دارد، اما اگر آب این سد به تراز نرمال برسد و مخزن نیز پاکسازی نشده باشد، آسیب‌هایی به تأسیسات سد وارد خواهد کرد.
در ادامه اهالی رسانه راهی بازدید از جنگل‌های ارسباران شدند.
معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان در این بازدید به ایسنا گفت: جنگل‌های ارسباران ۹۶ گونه درختی دارد که عمده آن بلوط و ممرز است.
محمدرضی الهیان افزود: در مناطقی که عملیات پرورش و اصلاح انجام داده‌ایم قطر درختان ارسباران بیشتر شده اما در مناطقی که اصلاح و پرورش انجان نشده قطر درختان ۱۰ الی ۱۵ سانتی‌متر است
.
اجازه دست درازی به جنگل‌های ارسباران را به کسی نمی‌دهیم
رئیس اداره محیط طبیعی حفاظت محیط زیست استان نیز در این بازدید با بیان این‌که اجازه دست درازی به جنگل‌های ارسباران را به کسی نمی‌دهیم و قاطعانه با متخلفان مقابله می‌کنیم، افزود: در سال ۹۷ حدود ۱۰ مورد تخلف (وجود درختان جنگلی در محموله‌ها) در این منطقه مشاهده شده و افراد دستگیرشده به مراجع قانونی تحویل داده شدند.
داوود غنی‌پور گفت: البته برخی محموله‌های چوب هم توقیف شده و بعد از بررسی‌ها مشخص شده که درختان از جنگل‌های ارسباران نبوده و از باغات اطراف رودخانه و همچنین از پشت سد خداآفرین قطع شده‌اند.
وی تاکید کرد: پرونده افراد دستگیر شده مراحل قانونی را طی می‌کند.
قطع احتیاج روستاییان به جنگل، برای صیانت از جنگل‌های ارسباران
غنی‌پور با تاکید بر این‌که مقابله با متخلفان تنها راه حفاظت از این جنگل‌ها نبوده و قطع احتیاجات مردم محلی از جنگل نیز نوعی حفاظت از محیط زیست محسوب می‌شود، افزود: اکنون اکثر روستاییان از امکانات گاز بهره مند هستند و در نقاطی که از این امکان برخوردار نیستند، استفاده از سوخت‌های پاک و آبگرمکن‌های خورشیدی را رواج می‌دهیم.
وی با بیان این‌که مردم نیز باید مراقب جنگل‌ها باشند، گفت: افراد زیادی بصورت شبانه روزی در راستای حفظ جنگل‌ها تلاش می‌کنند و بر این اساس حتی یک مورد جنگل تراشی و قطع درخت در جنگل‌های ارسباران اتفاق نیفتاده و اصله درختی در این منطقه قطع نشده است.
وی در خاتمه گفت: مردم هر جا که موردی در خصوص تخریب یا تعرض به محیط زیست مشاهده کردند مراتب را از طریق شماره تماس‌های ۱۵۴۰ و ۱۵۰۴ اطلاع دهند تا در اسرع وقت پیگیری شود.
|
گزارش از: مهری هاشم زاده، خبرنگار ایسنا در آذربایجان شرقی
انتهای پیام