آسیب رساندن به سایر افراد از مصداق‌های حق‌الناس است

حجت‌الاسلام والمسلمین سید امیرعبدالملکی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه تمام ادیان آسمانی به دنیای پس از مرگ اعتقاد دارند و به همین اساس می توانیم بگوییم جهانی وجود دارد که در آن پیرامون اعمال و رفتار فردی و اجتماعی افراد در این دنیا سوال و جواب صورت می‌گیرد، اظهار کرد: در گزاره‌های دینی ما و در منابع مختلف روایی و دینی به زندگی پس از مرگ بسیار اشاره شده است. در روایات دینی وارد شده است که در عالم برزخ از دنیای فانی که اکنون ما در آن زندگی می‌کنیم، حتما سوال و جواب صورت می‌گیرد.

وی در ادامه با بیان این موضوع که از جمله مواردی که در عالم آخرت از انسان سوال می‌شود حق الله، حق‌النفس و حق‌الناس است گفت: حق الله کاملاً مشخص است و مربوط به عبادات، نماز، روزه، حج و امثال این دستورات است. که در دین اسلام و همچنین در هر دینی بنا به فراخور آن وارد شده است. حق‌النفس هم این است که انسان در برابر جسمی که خداوند به او عطا کرده است مسئول است و اگر با رفتارهای نادرست به جسم خود آسیب برساند باید پاسخگو باشد.

این کارشناس مسائل دینی ادامه داد: اما حق‌الناس جزء مهمترین مواردی که در دین اسلام و همچنین در سایر ادیان به آن پرداخته شده است. حق‌الناس به این معنی است که انسان در برابر حقوق سایر افراد باید پاسخگو باشد. برای فهم بهتر حق‌الناس می‌توانیم به رساله حقوق امام سجاد علیه‌السلام در صحیفه سجادیه مراجعه کنیم. این کتاب امروز می‌تواند به عنوان یک مرجع و پروتکل در اختیار جوامع بشری قرار بگیرد. در این کتاب از بالاترین موارد زندگی تا جزئی‌ترین مسائل سخن گفته شده است. از حقوق انسان‌ها نسبت به یکدیگر، تا رعایت حقوق پیامبران، حقوق پدر و مادر و حتی حقوق فردی که یکبار با او فقط سلام و احوالپرسی داشته‌ایم پرداخته شده است.

عبدالملکی ادامه داد: در این کتاب ارزشمند به این مطلب اشاره شده است که ما باید حقوق تمام افراد و هم‌نوعان خود را رعایت کنیم. همچنین در کتاب‌هایی همچون “آن سوی مرگ ” و یا  کتاب “سه دقیقه در قیامت” افرادی از تجربه‌هایی که از دنیای پس از مرگ داشته‌اند به این موضوعات اشاره‌هایی شده است که خواندن آن می‌تواند مفید باشد. متاسفانه در برخی از موارد شاهد این هستیم که در مورادی وقتی از حق‌الناس حرفی زده می‌شود افراد بیشتر به سمت مسائل مالی تمرکز می‌کند، در حالی که حق الناس در مسائل مالی کمترین اتفاق است و بدترین نوع حق‌الناس آسیب رساندن به دیگران، دل شکستن، زخم زبان و از این گونه موارد است.

وی در ادامه با بیان این مطلب که در جامعه امروز با ویروسی به نام ویروس کرونا مواجه هستیم که برای تمام افراد دغدغه‌هایی را ایجاد کرده است گفت: شاید خیلی‌ها با خود فکر کنند که این موضوع ربطی به دین و مسائل دینی ندارد در حالی که اگر افراد حقوق سایرین را رعایت نکرده و باعث آسیب رساندن به افراد دیگر شوند حق‌الناس بر گردن آنها است. اگر فردی با رفت و آمد نابجا و رعایت نکردن مسائل بهداشتی انسانی را به کام مرگ بکشاند حق‌الناس بر عهده فرد است و همانگونه که در ابتدا اشاره شد باید پاسخگو باشد. در آیه ۳۲ سوره مائده آمده است؛ «مِنْ أَجْلِ ذَٰلِکَ کَتَبْنَا عَلَیٰ بَنِی إِسْرَائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَیِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَٰلِکَ فِی الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ، به همین جهت، بر بنی‌اسرائیل نوشتیم که هر کس انسانی را جز به قصاص یا به کیفر فساد در زمین بکشد پس چنان است که گویی همه‌ی مردم را کشته است، و هر که انسانی را زنده کند (و از مرگ یا انحراف نجات دهد) گویا همه‌ی مردم را زنده کرده است و البتّه رسولان ما دلایل روشنی را برای مردم آوردند، امّا (با این همه) بسیاری از مردم بعد از آن (پیام انبیا) در روی زمین اسرافکار شدند.» در این آیه کشتن یک نفر به منزله‌ کشتن همه مردم مطرح شده است.

این کارشناس و خطیب دینی یادآور شد: مصداق‌های حق‌الناس در جامعه امروز بسیار زیاد است. وقتی که از سوی پزشکان که در این ایام می‌توانیم بگوییم هر کدام از آنها به نوعی یک مجتهد و مرجع برای جامعه محسوب می‌شوند به رعایت اصول بهداشتی تاکید ویژه‌ای شده است در نتیجه از نظر دینی رعایت اصول بهداشتی و آسیب نرساندن به سایر افراد یک واجب شرعی محسوب می‌شود و رعایت آن بر تمام اشخاص لازم الاجرا است. بنده در اینجا از تمام سربازان سلامت که مدافعان کشور هستند تقدیر و تشکر می‌کنم و همچنین از مردم می‌خواهیم که با رعایت حق الناس کاری کنند که این ویروس هرچه زودتر در جامعه از بین برود. از نظر دینی حتی اگر فردی به مسافرت برود و حتی ناقل نباشد و یا آلوده هم نکند مصداق عمل به کار شر است. ما باید در زندگی اجتماعی سبک زندگی مسالمت‌آمیز را در دستور کار قرار داد و جامعه را به این ترغیب کنیم تا راحت‌تر بتوانیم در مسائل روز و اجتماع به آن هدفی که مد نظرمان است برسیم.

انتهای پیام

منبع:ایسنا