اجازه نمی‌دهیم کار به جیره‌بندی آب برسد اگر…
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با اشاره به نقش پررنگ مردم و فعالان حوزه صنعت و کشاورزی در مدیریت مصرف و تامین آب در استان عنوان کرد: انتظاری که از مردم و حوزه صنعت و کشاورزی داریم این است که با ما همکاری کرده و آب را بهینه مصرف کنند تا شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی و شرکت‌های آبفای استان قادر به مدیریت تامین آب در سطح استان باشند.
محمد علایی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت منابع آبی خراسان رضوی در سال جاری اظهار کرد: طی سال‌های خشک، ۹۴ درصد از منابع آبی زیرزمینی و ۶ درصد از منابع آبی سطحی در خراسان رضوی برداشت و در ترسالی‌ها حدود ۱۵ درصد از آب استان از منابع آبی سطحی و ۸۵ درصد از منابع آبی زیرزمینی تامین شده است. متاسفانه درحال حاضر، تنها ۲۸ درصد از ظرفیت سدهای استان آب دارد و ۷۲ درصد خالی است. شرکت آب منطقه‌ای برنامه‌های منظمی را متناسب با آماری که از سازمان هواشناسی دریافت می‌کند، تنظیم کرده است.
وی افزود: اولویت اصلی شرکت آب منطقه‌ای استان تامین آب شرب و خط قرمز ما نیز بحث جیره‌بندی آب است که با ارائه برنامه‌های دقیق و منظم طی سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ به هیچ وجه اجازه نخواهیم داد آب در خراسان رضوی به جیره‌بندی برسد و روستا یا شهری در سطح استان به آب دسترسی نداشته باشد. تمام تلاش ما این است که مردم عزیز حتی در این خشکسالی بی‌سابقه نیز به آب شرب و بهداشتی دسترسی داشته باشند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با اشاره به تمهیدات در دست اجرا خاطرنشان کرد: شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی برنامه‌ها و تمهیدات لازم در جهت مقابله با خشکسالی و تامین آب شرب در شهرها و روستاهای استان را از سال ۱۳۹۷ تنظیم کرده و پیش‌بینی لازم در این زمینه را از گذشته انجام داده است. برنامه‌های مختلف شرکت آب منطقه‌ای استان با همکاری شرکت آب و فاضلاب مشهد و سایر نقاط استان اجرایی شد و طی مدت اخیر، برنامه‌های لازم را با شدت بیشتری پیگیری و اجرا می‌کنیم. مسئولان و مدیران مرتبط در این زمینه به صورت هفتگی جلسات متعددی برگزار کرده و برای تامین آب شرب شهری در سطح استان، برنامه‌ها و پیشنهادات مختلفی ارائه کرده‌اند.
علایی با بیان نقش پررنگ مردم در مدیریت مصرف و تامین آب در استان عنوان کرد: انتظاری که از مردم داریم این است که با ما همکاری کرده و آب را بهینه مصرف کنند تا شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی و شرکت‌های آبفای استان قادر به مدیریت تامین آب در سطح استان باشند. در حوزه صنعت نیز، از فعالان این زمینه خواستار همکاری و صرفه‌جویی در مصرف آب هستیم. صنعتگران باید بحث بازچرخانی آب را جدی بگیرند. در کشورهایی که صنعت پیشرفته‌ای دارند، آب را بعضا ۷ تا ۱۰ بار بازگردانی کرده و از آن استفاده می‌کنند. البته در ایران نیز طی سال‌های اخیر، بحث تصفیه آب و فاضلاب، بازچرخانی آن‌ها و… مطرح بوده و شاهد عملکردهای مناسب در این زمینه بوده‌ایم اما این مسئله کافی نیست و باید به صورت جدی‌تر به دنبال بحث مصرف بهینه آب در صنایع باشیم. مصرف آب در بخش کشاورزی کمی پیچیده‌تر است.خوشبختانه همه چاه‌های خراسان رضوی مجهز به کنتور هوشمند بوده و آب را به شکل حجمی تحویل می‌دهد که این یک نکته مثبت محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: نکته دیگر این است که شرکت آب منطقه‌ای استان با تشکل‌های کشاورزی جلسات مختلفی برگزار کرده و فرآیند تصمیم‌گیری و اجرای تصمیمات درمورد آب بخش کشاورزی به صورت مشارکتی بوده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی در خصوص طرح “مشهد دشت پایدار” توضیح داد و گفت: همچنین شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی برنامه‌ای در دست عمل دارد و طرح ” مشهد دشت پایدار” به وزارت نیرو فرستاده شده است. در این برنامه مسائل گسترده‌ای وجود دارد که پس از ارسال برای وزارت نیرو، مفصلا راجع به آن توضیح خواهیم داد. این برنامه شامل طرح‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تا سال ۱۴۳۰ است که بیان می‌کند با منابع آب مشهد در زمینه شرب شهری، صنعت، کشاورزی و… چه باید کرد. باید اقدامات لازم صورت بگیرد تا نرخ مهاجرت به مشهد کاهش یابد. زیرا آمار مهاجرت به مشهد خطرناک بوده و با این شرایط، امکان تامین آب در سطح شهر بسیار دشوار خواهد بود. همچنین از طرفی باید در جهت افزایش آمار ورود زائران به مشهد اقدامات لازم صورت بگیرد.
علایی تصریح کرد: در طرح مشهد دشت پایدار تمام گزینه‌های ممکن از جمله مدیریت مصرف آب، بهینه مصرف کردن آب، بازچرخانی آب، نصب لوازم کاهنده بر روی منابع آب و…به تامین آب مشهد کمک می‌کنند. کشاورزی در مشهد باید مدرن باشد. دراین خصوص پیشنهاداتی را ارائه کرده‌ایم زیرا کشاورزی با آبیاری سنتی بسیار پرزحمت و کم بهره است. امیدواریم بتوانیم با اعتبارات دولتی، آبیاری‌های مدرن در کشاورزی استان ایجاد کنیم تا حجم آب مصرفی را کاهش دهیم. در بخش صنعت نیز باید به جایی برسیم که طی چند سال آینده، تمام آب مورد نیاز در صنایع را از طریق پساب‌ها تامین کنیم و نباید آب مورد نیاز بخش صنعت را از آب‌های زیرزمینی تامین کرد. در بخش فضای سبز شهری در مشهد، گلبهار،طرقبه و… نیز نباید از آب‌های زیرزمینی استفاده کرد.
وی با بیان اینکه وضعیت خشکسالی قابل پیش‌بینی بوده اظهار کرد: طرح مشهد دشت پایدار بسیار مدون، جامع و با تئوری‌های سازنده و مطلوب است. به کمک این طرح می‌توانیم با ادامه روند خشکسالی در طی سال‌های آینده، چاره اندیشی بهتری داشته و در برابر خشکسالی عملکرد مطلوبی داشته باشیم. مدیران و مسئولین مرتبط، در مواجهه با خشکسالی شدید باید اکنون به فکر تدابیر لازم باشند. این وظیفه ما است که مشیت الهی را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنیم. بنده یقین دارم که ما می‌توانیم برای اولین بار، یک دشت مدرن و نمونه در سطح کشور داشته باشیم. باید به مسئولان در جهت عملی شدن برنامه‌ها کمک شود و همچنین مردم نیز همکاری لازم را در مصرف بهینه آب داشته باشند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی همچنین از کاهش چشمگیر آورد سدها در سال جاری یاد کرد و گفت: از ابتداء مهرماه سال ۹۹ تا به امروز، آورد سد دوستی ۴.۵ میلیون متر مکعب بوده است. این در حالی است که این آمار در سال گذشته حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب بوده است. هرچند که شرایط کنونی بسیار سخت است و با خشکسالی شدیدی مواجه هستیم اما به هیچ وجه نمی‌گذاریم در تابستان ۱۴۰۱ با جیره‌بندی آب مواجه شویم. توان و انسجام مدیریتی استان به اندازه‌ای است که می‌توانیم مانع این مسئله شده و آب شرب و بهداشتی را به بهترین شکل ممکن در اختیار شهرها و روستاهای استان قرار بدهیم.
علایی در خصوص طرح انتقال آب از کوه‌های هزار مسجد نیز به مردم و کشاورزان اطمینان داده و عنوان کرد: مطالعات این طرح به پایان رسیده است و در این خصوص چند مسئله اهمیت بسزایی برای ما دارد. نکته اول این است که حقابه کشور ترکمنستان برابر پروتکل‌های موجود رها خواهد شد و ما حتی یک میلی‌متر از حقابه ترکمنستان را برداشت نخواهیم کرد. زیرا تاکید مقام معظم رهبری و وزارتخانه این است که حقابه کشورهای همسایه باید محترم شمرده شوند. همچنین حقابه کشاورزان منطقه نیز محفوظ است و کسی حق دسترسی به حقابه مردم را ندارد. بحث دیگر مرتبط به مسائل محیط زیستی است و بنده معتقدم رعایت مسائل محیط زیستی در این طرح اهمیت چشمگیری دارد. طرح انتقال آب از کوه‌های هزار مسجد به هیچ وجه آنچه که در فضای مجازی درباره آن می‌گویند نیست و آب از مناطق جنگلی رد نمی‌شود و تنها از نزدیکی مرزها گذر خواهد کرد. پدافند غیر عامل و مطالعات زیست محیطی نیز نقش پررنگی در این طرح دارد و تا زمانی که اداره محیط زیست تاییدیه لازم را برای ما ارسال نکند، قادر به اجرای این طرح نخواهیم بود.
منبع: ايسنا