اجرای برنامه کلان تغییر اقلیم و هشدار سریع مخاطرات هوا-دریا/دلایل افزایش اثرات طوفان حاره‌ای
استادیار پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی از راه‌اندازی بخش تغییر اقلیم و استفاده از سامانه‌های هشدار سریع برای مخاطرات هوا-دریا خبر داد.
پروین غفاریان استادیار پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی امروز در نشست مجازی “گشت اقیانوس‌شناسی کاوشگر خلیج فارس در خلیج فارس و دریای عمان” “پیچنده دریایی”، “برف سنگین دریاچه‌ای” و “طوفان‌های حاره‌ای” را از مخاطرات هوا-دریایی عنوان کرد که پیش بینی آنها از چالش‌ها به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه گشت تحقیقات اقیانوس شناسی که در اواخر شهریورها اجرایی شد با طوفان حاره‌ای مقارن بوده است، یادآور شد: وجود دمای سطح اقیانوس بیش از ۲۶ درجه سلسیوس، افزایش رطوبت نسبی در وردسپهر میانی، ناپایداری جو، افزایش تاوایی نسبی در تراز پایین جو، چینش ضعیف باد و استقرار در مکانی حداقل ۵ درجه عرض جغرافیایی از استوا از جمله شرایط لازم برای تشکیل طوفان حاره‌ای است.
غفاریان ادامه داد: بررسی مسیر طوفان‌های حاره‌ای از ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ نشان می‌دهد که اقیانوس اطلس، اقیانوس هند و اقیانوس آرام مناطقی با بیشترین تاثیر از این طوفان‌ها هستند و در حالی که تنها ۷ درصد طوفان‌های حاره‌ای مربوط به اقیانوس هند است، ولی بیشترین میزان خسارات را در این نواحی دارد که دلیل آن استقرار جمعیت زیاد در این سواحل است.
این استادیار پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی با بیان اینکه از ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ طوفان‌های حاره‌ای به سواحل جنوبی ایران نرسیده بود، اظهار کرد: ولی در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ و در مهرماه سال جاری شاهد طوفان‌های حاره‌ای در سواحل چابهار هستیم که دلیل آن تغییر اقلیم و گرمایش جهانی عنوان شده است.
غفاریان، طوفان‌های حاره‌ای را به پنج سطح تقسیم بندی کرد و با بیان اینکه سطح پنج آن بسیار خطرناک است، ادامه داد: تطوفان حاره‌ای “شاهین” که در مهرماه امسال شاهد بروز آن در سواحل چابهار بودیم، از خلیج بنگال از بنگلادش آغاز شد و مسیر خود را به سمت هند پیمود و چون در هند از محیط آبی دور شده بود، انرژی آن کاهش یافت، ولی این طوفان با نزدیک شدن به عمان انرژی خود را به دست آورد، به گونه‌ای که در سواحل عمان خرابی‌هایی را به بار آورد.
وی میزان فشار این طوفان را ۹۹۲ میلی‌بار دانست که باعث قدرتمند شدن چرخنده می‌شود، یادآور شد: این طوفان در سواحل چابهار موجب بارش سیل آسا شد، به گونه‌ای که در مدت ۲۴ ساعت ۶۸ میلی‌متر باران بارید، ولی قبل از این بارش به دلیل وزش بادهای شدید و مستعد بودن منطقه، طوفان گرد و غبار ایجاد شد.
به گفته وی، با این طوفان گرد و غبار دید افقی کاهش یافت و عده‌ای نیز به دلیل مشکلات تنفسی راهی بیمارستان شدند.
غفاریان، غرق شدن دو لنج، فوت یک پرسنل لنج، ۱۰ مصدوم و چهار مفقودی را از دیگر آثار طوفان حاره‌ای شاهین نام برد و گفت: ما قبل از رسیدن این طوفان به کشور آن را پیش بینی و مسیر آن را با مدل‌های مختلف بررسی کردیم و در زمان وقوع این طوفان، موج‌هایی با ارتفاع چهار متر ایجاد شد.
وی از اجرای طرح کلان تغییر اقلیم در این پژوهشگاه خبر داد و گفت: در این طرح سامانه‌های هشدار سریع مخاطرات هوا-دریا راه اندازی خواهد شد و در تلاش هستیم که طوفان‌هایی را با مقیاس کوچک که قابل مشاهده با ماهواره نیستند، با استفاده از مدل‌هایی با کارایی بالا رصد کنیم.
منبع: ايسنا
وی با بیان اینکه گشت تحقیقات اقیانوس شناسی که در اواخر شهریورها اجرایی شد با طوفان حاره‌ای مقارن بوده است، یادآور شد: وجود دمای سطح اقیانوس بیش از ۲۶ درجه سلسیوس، افزایش رطوبت نسبی در وردسپهر میانی، ناپایداری جو، افزایش تاوایی نسبی در تراز پایین جو، چینش ضعیف باد و استقرار در مکانی حداقل ۵ درجه عرض جغرافیایی از استوا از جمله شرایط لازم برای تشکیل طوفان حاره‌ای است.
غفاریان ادامه داد: بررسی مسیر طوفان‌های حاره‌ای از ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ نشان می‌دهد که اقیانوس اطلس، اقیانوس هند و اقیانوس آرام مناطقی با بیشترین تاثیر از این طوفان‌ها هستند و در حالی که تنها ۷ درصد طوفان‌های حاره‌ای مربوط به اقیانوس هند است، ولی بیشترین میزان خسارات را در این نواحی دارد که دلیل آن استقرار جمعیت زیاد در این سواحل است.
این استادیار پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی با بیان اینکه از ۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ طوفان‌های حاره‌ای به سواحل جنوبی ایران نرسیده بود، اظهار کرد: ولی در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ و در مهرماه سال جاری شاهد طوفان‌های حاره‌ای در سواحل چابهار هستیم که دلیل آن تغییر اقلیم و گرمایش جهانی عنوان شده است.
غفاریان، طوفان‌های حاره‌ای را به پنج سطح تقسیم بندی کرد و با بیان اینکه سطح پنج آن بسیار خطرناک است، ادامه داد: تطوفان حاره‌ای “شاهین” که در مهرماه امسال شاهد بروز آن در سواحل چابهار بودیم، از خلیج بنگال از بنگلادش آغاز شد و مسیر خود را به سمت هند پیمود و چون در هند از محیط آبی دور شده بود، انرژی آن کاهش یافت، ولی این طوفان با نزدیک شدن به عمان انرژی خود را به دست آورد، به گونه‌ای که در سواحل عمان خرابی‌هایی را به بار آورد.
وی میزان فشار این طوفان را ۹۹۲ میلی‌بار دانست که باعث قدرتمند شدن چرخنده می‌شود، یادآور شد: این طوفان در سواحل چابهار موجب بارش سیل آسا شد، به گونه‌ای که در مدت ۲۴ ساعت ۶۸ میلی‌متر باران بارید، ولی قبل از این بارش به دلیل وزش بادهای شدید و مستعد بودن منطقه، طوفان گرد و غبار ایجاد شد.
به گفته وی، با این طوفان گرد و غبار دید افقی کاهش یافت و عده‌ای نیز به دلیل مشکلات تنفسی راهی بیمارستان شدند.
غفاریان، غرق شدن دو لنج، فوت یک پرسنل لنج، ۱۰ مصدوم و چهار مفقودی را از دیگر آثار طوفان حاره‌ای شاهین نام برد و گفت: ما قبل از رسیدن این طوفان به کشور آن را پیش بینی و مسیر آن را با مدل‌های مختلف بررسی کردیم و در زمان وقوع این طوفان، موج‌هایی با ارتفاع چهار متر ایجاد شد.
وی از اجرای طرح کلان تغییر اقلیم در این پژوهشگاه خبر داد و گفت: در این طرح سامانه‌های هشدار سریع مخاطرات هوا-دریا راه اندازی خواهد شد و در تلاش هستیم که طوفان‌هایی را با مقیاس کوچک که قابل مشاهده با ماهواره نیستند، با استفاده از مدل‌هایی با کارایی بالا رصد کنیم.
منبع: ايسنا