اختلاف قابل توجه ارزش اقتصادی آب با قیمت پرداختی آن در یزد
ایسنا/یزد استادیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری دانشگاه یزد با توجه به این که یکی از روشهای مدیریت منابع آبی تعیین ارزش اقتصادی آب است، در طرح پژوهشی خود به تعیین ارزش اقتصادی آب در قیمت تمام شده محصولات منتخب صنعت و کشاورزی در استان پرداخت.
دکتر «حبیب انصاری سامانی» در طرح پژوهشی خود با عنوان «تعیین ارزش اقتصادی آب در قیمت تمام شده محصولات منتخب صنعت و کشاورزی در استان یزد» به تعیین ارزش اقتصادی آب به عنوان یک نهاده تولید در استان پرداخت و گفت: یکی از روشهای مدیریت منابع آبی تعیین ارزش اقتصادی آب است.
وی در این خصوص افزود: اطلاعات مربوط به ارزش اقتصادی آب، تصمیمگیرندگان را قادر میسازد تا به انتخابهای آگاهانه در مورد توسعه، حفاظت، تخصیص و استفاده از آب را در صورت افزایش تقاضای آن بپردازند. تخمینهای تجربی دقیق از ارزش اقتصادی آب باعث تخصیص منطقی آب در مکانهای کمآب و استفادهی درست کاربران در این مناطق میشود.
انصاری سامانی با اشاره به این که استان یزد به عنوان یکی از استانهای کم آب کشور به حساب میآید، اظهار کرد: بر اساس نتایج این پژوهش، قیمت پرداختی آب مصرفی تمام صنایع کمتر از میانگین ارزش اقتصادی آب طی دوره مورد بررسی بوده و ارزش اقتصادی آب محصولات کشاورزی نیز بیشتر از قیمت پرداختی آن است.
وی اضافه کرد: ارزش اقتصادی آب اختلاف قابل توجهی با قیمت پرداختی آن در استان دارد، بر این اساس ارزشافزوده ایجاد شده توسط آب یا همان ارزش اقتصادی آب در فعالیتهای تولیدی استان یزد بالا بوده است.
به گفته استادیار دانشگاه یزد، نکته حائز اهمیت این پژوهش این است که صنایع استان یزد بیش از کشاورزان این استان از پایین بودن بهای آب سود ویژه (رانت) دریافت میکنند لذا تعدیل قیمت آب به ارزش اقتصادی آن، موجب میشود سود ویژه حاصل از استفاده منابع طبیعی ارزان (آب) از بخشها تولیدی گرفته شده و در جهت استفاده همگانی و ایجاد زیرساختهای مناسب به کار رود.
وی با تاکید بر این که نهاده آب یکی از نهادههای مهم در صنایع استان است، اذعان کرد: بر این اساس یک درصد افزایش آب موجب افزایش ۰.۱۱ درصد ارزشافزوده بخش صنعت میشود؛ در نتیجه نهاده آب نهاده مهمی در این بخش است، لذا پایین بودن قیمت آب میتواند سود ویژهای به این بخش بدهد و همچنین موجب مصرف بیش از حد و عدم کنترل آن شود.
وی با بیان این که در این پژوهش مشاهده میشود تقاضای آب در صنایع استان یزد باکشش است، گفت: افزایش قیمت آب تأثیر زیادی بر کاهش میزان تقاضای آب صنایع استان دارد و بر همین اساس اجرای سیاست قیمتی و سازوکار بازار در بخش صنعت میتواند موجب کاهش مصرف بیرویه آب و همچنین استفاده درست و بهینه آن شود.
انصاری سامانی ارزش تولید نهایی آب را دارای یک روند نوسانی در طی دوره مورد بررسی برای بخش صنعت عنوان کرد و افزود: با وجود این روند نوسانی مشاهده میشود که در سالهای مورد بررسی به طور میانگین ارزش تولید نهایی آب بیشتر از بهای پرداختی آن است.
وی اظهار کرد: بر این اساس اختلاف زیاد بین قیمت پرداختی و ارزش تولید نهایی آب موجب افزایش مصرف آب و استفاده نادرست آن میشود و در نتیجه فعالیتهای صنعتی از طریق ارزشافزوده ایجاد شده توسط آب سود ویژهای از این نهاده ارزان به دست میآورند.
به عقیده وی، با تعدیل قیمت آب به سمت ارزش تولید نهایی آن از یک جهت به اندازه ارزشافزودهای که نهاده آب ایجاد کرده است از بخش صنعت گرفته میشود و از طرف دیگر موجب کاهش مصرف این ماده ارزشمند میشود.
وی با توجه به بررسی و کشش بالای قیمتی آب(از ۱۵ تا ۲۸۰) در صنایع پیش بینی کرد: هر یک درصد تغییر در قیمت آب میتواند باعث تغییر بیش از ۱۵ درصدی در مصرف آب شود.
به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی دانشگاه یزد، انصاری سامانی در پایان اضافه کرد: نظر به این حساسیت بالا درصورتی که هدف سیاستگذار کاهش مصرف باشد، پیشنهاد افزایش قیمت آب بهصورت قوی مطرح میشود. در این میان سه صنعت با ارزش افزوده بالا و همچنین با مصرف بالای آب در استان (تولید سایر محصولات کانی غیرفلزی، تولید فلزات اساسی و منسوجات) کشش تقاضای قابل توجهی دارند و از آنجاییکه این سه صنعت به ترتیب ۵۵، ۱۹و ۹۷ برابر قیمت آب از آن ارزش افزوده ایجاد میکنند کاهش محصولات تحت تاثیر افزایش قیمت آّب برای آنها بسیار بعید به نظر میرسد.
انتهای پیام
منبع:ایسنا