الزامات برگزاری موفق امتحانات حضوری
سال تحصیلی غیرحضوری ۱۴۰۰-۱۳۹۹ رو به اتمام است و بر اساس اعلام قبلی وزارت آموزش و پرورش، ارزشیابی تحصیلی تمام پایه های تحصیلی به صورت غیرحضوری و به طرق مختلف با تفویض اختیار به معلمان و مدارس انجام می شود، اما امتحانات پایه های نهم و دوازدهم به علت اهمیتی که دارند به صورت هماهنگ و نهایی و حضوری برگزار خواهند شد.
زهرا علی‌اکبری، کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با ایسنا، پیرامون الزامات و ابعاد مختلف سنجش و ارزشیابی ها در سال تحصیلی جاری که می توان گفت تقریبا به صورت غیرحضوری برگزار شد توضیحاتی ارائه و اظهار کرد: امروزه دانش‌آموزان نه تنها باید مهارت های اساسی خواندن و نوشتن را بیاموزند بلکه باید مهارت هایی را بدانند که به آنها توانایی روبرو شدن با جهانی را که به طور مداوم در حال تغییر است را بدهد. آنها باید بتوانند انتقادی بیندیشند، تحلیل و استنباط کنند.
وی افزود: تغییر در دانش و مهارت‌های موردنیاز دانش‌آموزان به اهداف یادگیری جدیدی نیاز دارد. این اهداف جدید رابطه میان ارزیابی و آموزش را تغییر می‌دهد. همه ما دوره امتحانات در مدارس را به یاد داریم. تجربه دلهره‌آور ورود به سالن امتحانات، پیدا کردن نام خود و نشستن روی نیمکت تا انتظار برای دریافت سوالات و برگه‌ای خالی که باید آن را تکمیل می‌کردیم. گاهی کف دستمان عرق کرده و تصور می‌کردیم همه چیزهایی را که طی چند هفته گذشته در حال مرور و یادآوری‌شان بودیم فراموش کرده‌ایم.
این کارشناس آموزش و پرورش با بیان اینکه بدون تردید امتحانات نقش مهمی در روند یادگیری دانش‌آموزان و پیشرفت نظام آموزشی دارند گفت: امتحان روشی مطلوب برای ارزیابی آن چیزهایی است که دانش‌آموزان پیرامون موضوعات خاص فرا گرفته‌اند. اگر در پایان برگزاری آزمون‌ها، پژوهش‌هایی از نتایج انجام شود، نشان خواهد دادکه هر دانش‌آموز بیشتر به چه بخشی از درس علاقه داشته و آن را به خاطر سپرده است. نقاط قوت و ضعف را نیز می‌توان از طریق آزمون‌ها شناسایی کرد.
وی ادامه داد: معلمان قادر خواهند بود بدانند که در هنگام آموزش موضوع خاص در کلاس، توجه بیشتر به کدام مبحث، نیاز است. با افزایش سن دانش‌آموزان یادگیری در مدرسه باید مستندتر شود. علاوه بر این نتایج امتحانات در دوران مدرسه در ادامه مسیر تحصیلی دانش‌آموزان به موسسات آموزش عالی این اجازه را می‌دهد که ارزیابی کنند آیا دانش‌آموزان متقاضی رشته‌های متخلف قادر به پاسخگویی به تقاضای بازارکار هستند یا خیر؟.
علی اکبری با اشاره به اینکه پس از آنکه معلم موضوعی را آموزش داد، طبیعی است که بخواهد بداند دانش‌آموزانش چقدر یاد گرفته‌اند، در چه سطحی قرار دارند و باید چه برنامه‌ای برای پیشرفت آنها طی سال‌های آتی در نظر گرفت عنوان کرد: هدف اساسی ارزیابی، قضاوت درباره کیفیت و ارزش یک برنامه آموزشی و میزان دست‌یابی دانش‌آموزان به مهارت در زمینه‌های خاص است.
وی ادامه داد: در کشورهای مختلف آموزش مجازی در دوران شیوع کرونا با چالش‌هایی همراه بود، چه در موضوع چگونگی اجرای آن و چه در موضوع بررسی میزان پیشرفت دانش‌آموزان در یادگیری. نظام‌های آموزشی برای آنکه هم اهداف آموزشی و پرورشی خود را پوشش دهند و هم شرایط همه‌گیری را در نظر داشته باشند، روش‌های مختلفی را در فرایند یاددهی و یادگیری در پیش گرفتند، اما آنچه مهم جلوه می‌کند پیامدهای آموزش مجازی است.
این کارشناس آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در کشور ما با توجه به اهمیت پایه نهم و دوازدهم مقرر شده تا امتحانات در این پایه‌ها به شکل حضوری برگزار شود اظهار کرد: برخی از سال‌های تحصیلی به دلیل تاثیر مستقیمی که در مسیر شغلی و حرفه‌ای آینده دانش‌آموزان می‌گذارند از حیث اهمیت نتایج امتحانات تاثیرگذارتر هستند. پایه نهم و دوازدهم در آموزش عمومی از جمله این دوران‌هاست. تصمیم به برگزاری حضوری امتحانات، جدا از مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش، امری مهم است، چرا که این دو پایه، دو گذرگاه مهم برای ارزیابی میزان سواد دانش‌آموزان در هدایت تحصیلی و ورود به دانشگاه‌ها است و آزمون مجازی نمی‌تواند معیار واقعی سنجش میزان این یادگیری باشد.
وی ادامه داد: بر کسی پوشیده نیست که دانش‌آموزان راه‌های میان‌بر زیادی را برای شرکت در آزمون مجازی برای خود یافته‌اند و این آزمون‌ها در پایه‌های مهم، نمی‌تواند سنجه مطلوب و درستی باشد. هرچند تصمیم وزارت آموزش‌وپرورش مبنی بر حضوری بودن امتحانات قابل دفاع است، اما از آن سو باید بررسی کرد که ظرفیت مدارس و جامعه برای پذیرش حضوری دانش‌آموزان چگونه است؟.
علی اکبری اضافه کرد: برخی صاحبنظران متعقدند که نظام‌های آموزشی سایر کشورها نیز نه تنها امتحانات بلکه با شرایطی کلاس‌ها را هم حضوری برگزار می‌کنند و البته این اظهار نظر صحیح است، اما باید توجه کرد که مدارس در آن کشورها از چه امکانات و تجهیزاتی برخوردارند و در کشور ما چه تجهیزاتی دارند. برای حداقل دو ساعت زمان امتحان باید علاوه بر رعایت فاصله‌گذاری، تهویه مناسب و پروتکل‌های بهداشتی به دقت در نظر گرفته شود. آیامدارس بودجه لازم را برای این کار دارند؟ نیروی انسانی مورد نیاز برای برگزاری امتحانات را دارند؟.
وی با بیان اینکه طبیعی است زمانی که فضای بیشتری برای برگزاری امتحانات در نظر گرفته می‌شود باید از تعداد نیروی انسانی بیشتری برای پوشش سالن‌ها و کلاس‌های برگزاری بهره گرفت گفت: یکی از مهم‌ترین مسائلی که آموزش‌وپرورش در کشور ما به آن مبتلاست تصمیم‌گیری‌هایی است که به دور از فضای مدرسه و امکانات اخذ می‌شود و البته خوشبختانه این مدارس هستند که با وجود تمامی تنگناها و مشکلات همواره در رفع و حل مسائل پیشقدم‌اند و بخش اعظمی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های خانواده‌ها را می‌کاهند.
این کارشناس آموزش و پرورش تاکید کرد: آموزش‌وپرورش اگر می‌خواهد از این تصمیم و نتایج آن سربلند بیرون بیاید، باید نه تنها مسیر را هموار و شرایط را برقرار کند، بلکه باید وعده‌هایی را که در این زمینه داده است و از جمله آنها می‌توان به حذفیات کتاب‌های درسی، آزمون‌های آسان‌تر و منطبق بر شرایط آموزش مجازی، فضای استاندارد مکان برگزاری امتحانات و تجهیز مدارس به امکانات بهداشتی را عملیاتی کند.
انتهای پیام
منبع:ایسنا