انتشار ۲ کتاب درباره «اقتصاد اسلامی» و «عدالت در تفکر اسلامی»
کتاب‌های «اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» نوشته حسن آقانظری و «واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی» نوشته رضا غلامی به تازگی راهی بازار کتاب شده‌اند.
«اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» تالیف حسن آقانظری در ۲۱۰ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۲۹ هزار تومان در انتشارات سمت و با همکاری پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شده است.
کتاب حاضر به عنوان متن درس «اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» برای دانشجویان رشته‌های علوم اقتصادی گرایش اقتصاد اسلامی تدوین شده و بنا بر اعلام، افزون بر جامعه دانشگاهی برای سایر علاقه‌مندان به این حوزه نیز مفید است.
کتاب از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول نویسنده کلیات و مفاهیم را در قالب شش فصل با عناوین «مفهوم علم اقتصاد»، «مفهوم مکتب اقتصادی»، «مفهوم نظام اقتصاد اسلامی»، «فرق بین سه مفهوم علم، مکتب و نظام اقتصادی»، «تعریف احکام شریعت و اقسام آن‌ها(اقسام ثابت و متغیر)» و «روش استنباط اصول مکتبی –حقوقی- اقتصاد اسلامی از احکام فقهی» تبیین کرده است.
نویسنده بخش دوم را به مبانی حقوقی اقتصاد اسلامی (اصول اقتصاد اسلامی) اختصاص داده است. این بخش نیز از پنج فصل با عناوین «اصل مالکیت مختلط»، «مبانی حقوقی توزیع درآمد»، «اصل آزادی محدود اقتصادی (اصل هدایت، نظارت، سیاست‌گذاری در حوزه اقتصاد)» «اصل جریان پول و سرمایه نقدی براساس نرخ سود» و «عدالت و توازن اقتصادی» تشکیل شده است.
بخش سوم کتاب نیز مبانی علمی اقتصاد اسلامی را توضیح می‌دهد. این بخش از سه فصل «تبعیت بخش اعتباری اقتصاد از بخش واقعی آن»، «سازوکار بازار از نظر آموزه‌های اسلامی (چگونگی شکل‌گیری بازار)» و «تخصیص بهینه منابع» تشکیل شده است.
در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: «در زمینه اقتصاد اسلامی تا کنون تحقیقات بسیاری به انجام رسیده است؛ با وجود این، در بخش عمده آن‌ها بعد فقهی – حقوقی (فقه الاقتصاد) و در سطحی محدودتر ویژگی مکتبی و نظام‌مند بودن این حوزه مدنظر قرار گرفته است. به دیگر سخن، درباره مبانی علمی اقتصاد اسلامی کمتر پژوهش شده است و در نتیجه، نظریات علمی این شاخه از اقتصاد، در مقایسه با مباحث حقوقی آن، پیشینه کمتری دارد.
بر همین اساس در کتاب حاضر، چیستی اقتصاد اسلامی به صورت جامع در دو بعد حقوقی و علمی محوریت یافته و مبانی مکتبی بودن، نظام‌مند بودن و علمی بودن آن در سه بخش بررسی شده است.»
همچنین کتاب «واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی» به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد در ۲۶۸ صفحه در انتشارات آفتاب توسعه عرضه شده است.
در بخشی از مقدمه کتاب چنین آمده است: عدالت اجتماعی یکی از مطالبات اصلی انسان و جوامع انسانی در طول تاریخ محسوب می‌شود و در راه به‌دست‌آوردن آن، جان‌های فراوانی قربانی شده است. ممکن است تصور شود که انسان‌ها در دوران مدرن به عدالت نزدیک شده‌اند، اما واقعیت این است که عدالت در این دوران نیز مهم‌ترین گمشده بشر محسوب می‌شود. نظام سرمایه‌داری لیبرال که امروز به ایدئولوژی حاکم بر بخش‌های عمده‌ای از جهان بدل شده است، نه‌تنها با عدالت قابل پیوند نیست، بلکه عدالت را مانعی جدی برای تحقق اهداف خود در جهان تلقی می‌کند. هرچند امروزه تلاش می‌شود تفسیری از عدالت اجتماعی ارائه شود که با بنیان‌های لیبرالیسم سازگار باشد. در نقطه مقابل لیبرالیسم، مارکسیسم هم که در مواردی عدالت‌گرا معرفی می‌شد، نه‌تنها کمک چندانی به تقرب جهان به عدالت نکرد، بلکه با ارائه تفسیری نادرست از عدالت و تقلیل آن به تساوی، و محروم کردن انسان از برخی از آزادی‌های اساسی، فرصت چشیدن طعم عدالت واقعی توسط جوامع انسانی را از بین برد.
با آن‌که ابعاد گوناگون ورود تعالیم اسلامی به بحث عدالت اجتماعی مخفی نیست، اما واقعیت این است که هنوز تصویر دقیق و عالمانه‌ای از مواجهه اسلام با عدالت در قالب نظریه‌های قوی ارائه نشده و مباحث این عرصه در حد کلی‌گویی متوقف مانده است.
امروز در شرایطی از کم‌کاری علمی در زمینه عدالت اجتماعی صحبت می‌کنیم که انقلاب اسلامی نیز به‌تبع تعالیم اسلامی، کوشش برای تحقق عدالت اجتماعی را یکی از مهم‌ترین اصول و اهداف خود قرارداده است. در یک نگاه ساده‌گرایانه، عدالت اجتماعی باید بدون هیچ عذری در طول چهل و دو سال اخیر محقق می‌شد، اما واقعیت این است که تحقق عدالت اجتماعی بدون وجود یک تکیه‌گاه نظری و کاربردی قوی، بیشتر به یک شوخی شباهت دارد. به نظر می‌رسد تنها زمانی می‌توان انتظار داشت عدالت اجتماعی در ایران عینیت پیدا کند که حاضر به سرمایه‌گذاری‌های علمی قوی برای گسترش پژوهش در زمینه عدالت اجتماعی باشیم.
حاصل این تحقیق در ۱۰ فصل عمده ساماندهی شده است؛ ابتدا فصل یک و دو، به‌مثابه مبادی بحث، تصویری کلی از عدالت و دیدگاه اسلام نسبت به آن را می‌سازد. سپس فصل سه، وارد نقد و بررسی نظریه‌های عدالت می‌شود. فصل چهارم، تصویر کلی از نظریه عدالت در اسلام را ارائه می‌کند. فصل پنجم در ادامه فصل چهارم بسترهای تحقق عدالت را مشخص می‌کند و فصل ششم نیز با ارائه شاخص‌های تحقق عدالت، امکان ارزیابی عدالت در مقام عمل را مهیا کرده است. فصل هفتم که بخش مهمی از نظریه عدالت در این پژوهش محسوب می‌شود، وارد روش‌ها و مکانیزم تحقق عدالت شده و تلاش کرده مباحث را از عرصه نظری به عرصه عملی منتقل کند و فصل هشتم به بررسی موانع تحقق عدالت اختصاص پیدا کرده است. پس از ارائه نظریه عدالت در تفکر اسلامی در قالب فصل‌های چهارم تا هشتم، در فصل نهم، عدالت در جهان معاصر در ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته و سپس در فصل دهم، ابتدا نسبت انقلاب اسلامی و عدالت از جهات نظری و عملی بررسی شده و در نهایت در فصل دهم، عدالت‌طلبی و الزامات آن تبیین شده است.
علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به فروشگاه آنلاین صدرا یا فروشگاه‌های معتبر کتاب مراجعه کنند
منبع:ايسنا
کتاب حاضر به عنوان متن درس «اصول و مبانی اقتصاد اسلامی» برای دانشجویان رشته‌های علوم اقتصادی گرایش اقتصاد اسلامی تدوین شده و بنا بر اعلام، افزون بر جامعه دانشگاهی برای سایر علاقه‌مندان به این حوزه نیز مفید است.
کتاب از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول نویسنده کلیات و مفاهیم را در قالب شش فصل با عناوین «مفهوم علم اقتصاد»، «مفهوم مکتب اقتصادی»، «مفهوم نظام اقتصاد اسلامی»، «فرق بین سه مفهوم علم، مکتب و نظام اقتصادی»، «تعریف احکام شریعت و اقسام آن‌ها(اقسام ثابت و متغیر)» و «روش استنباط اصول مکتبی –حقوقی- اقتصاد اسلامی از احکام فقهی» تبیین کرده است.
نویسنده بخش دوم را به مبانی حقوقی اقتصاد اسلامی (اصول اقتصاد اسلامی) اختصاص داده است. این بخش نیز از پنج فصل با عناوین «اصل مالکیت مختلط»، «مبانی حقوقی توزیع درآمد»، «اصل آزادی محدود اقتصادی (اصل هدایت، نظارت، سیاست‌گذاری در حوزه اقتصاد)» «اصل جریان پول و سرمایه نقدی براساس نرخ سود» و «عدالت و توازن اقتصادی» تشکیل شده است.
بخش سوم کتاب نیز مبانی علمی اقتصاد اسلامی را توضیح می‌دهد. این بخش از سه فصل «تبعیت بخش اعتباری اقتصاد از بخش واقعی آن»، «سازوکار بازار از نظر آموزه‌های اسلامی (چگونگی شکل‌گیری بازار)» و «تخصیص بهینه منابع» تشکیل شده است.
در نوشته پشت جلد کتاب آمده است: «در زمینه اقتصاد اسلامی تا کنون تحقیقات بسیاری به انجام رسیده است؛ با وجود این، در بخش عمده آن‌ها بعد فقهی – حقوقی (فقه الاقتصاد) و در سطحی محدودتر ویژگی مکتبی و نظام‌مند بودن این حوزه مدنظر قرار گرفته است. به دیگر سخن، درباره مبانی علمی اقتصاد اسلامی کمتر پژوهش شده است و در نتیجه، نظریات علمی این شاخه از اقتصاد، در مقایسه با مباحث حقوقی آن، پیشینه کمتری دارد.
بر همین اساس در کتاب حاضر، چیستی اقتصاد اسلامی به صورت جامع در دو بعد حقوقی و علمی محوریت یافته و مبانی مکتبی بودن، نظام‌مند بودن و علمی بودن آن در سه بخش بررسی شده است.»
همچنین کتاب «واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی» به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد در ۲۶۸ صفحه در انتشارات آفتاب توسعه عرضه شده است.
در بخشی از مقدمه کتاب چنین آمده است: عدالت اجتماعی یکی از مطالبات اصلی انسان و جوامع انسانی در طول تاریخ محسوب می‌شود و در راه به‌دست‌آوردن آن، جان‌های فراوانی قربانی شده است. ممکن است تصور شود که انسان‌ها در دوران مدرن به عدالت نزدیک شده‌اند، اما واقعیت این است که عدالت در این دوران نیز مهم‌ترین گمشده بشر محسوب می‌شود. نظام سرمایه‌داری لیبرال که امروز به ایدئولوژی حاکم بر بخش‌های عمده‌ای از جهان بدل شده است، نه‌تنها با عدالت قابل پیوند نیست، بلکه عدالت را مانعی جدی برای تحقق اهداف خود در جهان تلقی می‌کند. هرچند امروزه تلاش می‌شود تفسیری از عدالت اجتماعی ارائه شود که با بنیان‌های لیبرالیسم سازگار باشد. در نقطه مقابل لیبرالیسم، مارکسیسم هم که در مواردی عدالت‌گرا معرفی می‌شد، نه‌تنها کمک چندانی به تقرب جهان به عدالت نکرد، بلکه با ارائه تفسیری نادرست از عدالت و تقلیل آن به تساوی، و محروم کردن انسان از برخی از آزادی‌های اساسی، فرصت چشیدن طعم عدالت واقعی توسط جوامع انسانی را از بین برد.
با آن‌که ابعاد گوناگون ورود تعالیم اسلامی به بحث عدالت اجتماعی مخفی نیست، اما واقعیت این است که هنوز تصویر دقیق و عالمانه‌ای از مواجهه اسلام با عدالت در قالب نظریه‌های قوی ارائه نشده و مباحث این عرصه در حد کلی‌گویی متوقف مانده است.
امروز در شرایطی از کم‌کاری علمی در زمینه عدالت اجتماعی صحبت می‌کنیم که انقلاب اسلامی نیز به‌تبع تعالیم اسلامی، کوشش برای تحقق عدالت اجتماعی را یکی از مهم‌ترین اصول و اهداف خود قرارداده است. در یک نگاه ساده‌گرایانه، عدالت اجتماعی باید بدون هیچ عذری در طول چهل و دو سال اخیر محقق می‌شد، اما واقعیت این است که تحقق عدالت اجتماعی بدون وجود یک تکیه‌گاه نظری و کاربردی قوی، بیشتر به یک شوخی شباهت دارد. به نظر می‌رسد تنها زمانی می‌توان انتظار داشت عدالت اجتماعی در ایران عینیت پیدا کند که حاضر به سرمایه‌گذاری‌های علمی قوی برای گسترش پژوهش در زمینه عدالت اجتماعی باشیم.
حاصل این تحقیق در ۱۰ فصل عمده ساماندهی شده است؛ ابتدا فصل یک و دو، به‌مثابه مبادی بحث، تصویری کلی از عدالت و دیدگاه اسلام نسبت به آن را می‌سازد. سپس فصل سه، وارد نقد و بررسی نظریه‌های عدالت می‌شود. فصل چهارم، تصویر کلی از نظریه عدالت در اسلام را ارائه می‌کند. فصل پنجم در ادامه فصل چهارم بسترهای تحقق عدالت را مشخص می‌کند و فصل ششم نیز با ارائه شاخص‌های تحقق عدالت، امکان ارزیابی عدالت در مقام عمل را مهیا کرده است. فصل هفتم که بخش مهمی از نظریه عدالت در این پژوهش محسوب می‌شود، وارد روش‌ها و مکانیزم تحقق عدالت شده و تلاش کرده مباحث را از عرصه نظری به عرصه عملی منتقل کند و فصل هشتم به بررسی موانع تحقق عدالت اختصاص پیدا کرده است. پس از ارائه نظریه عدالت در تفکر اسلامی در قالب فصل‌های چهارم تا هشتم، در فصل نهم، عدالت در جهان معاصر در ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته و سپس در فصل دهم، ابتدا نسبت انقلاب اسلامی و عدالت از جهات نظری و عملی بررسی شده و در نهایت در فصل دهم، عدالت‌طلبی و الزامات آن تبیین شده است.
علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند به فروشگاه آنلاین صدرا یا فروشگاه‌های معتبر کتاب مراجعه کنند
منبع:ايسنا