انتقاد یک هنرمند از نبود دانش آکادمیک در کلاس‌های موسیقی

مقداد شاه‌حسینی در گفت‌وگوی مجازی کانون موسیقی دانشگاه فردوسی مشهد که شامگاه گذشته برگزار شد، اظهار کرد: یکی از معضلات بزرگ کلاس‌های آموزش آواز، بی‌دانشی بسیاری از کسانی است که تدریس می‌کنند و این بی‌دانشی جدای از موسیقی در بهداشت، تکنولوژی و متدهای آموزشی وجود دارد که در مجموع باعث می‌شود خروجی آموزش به شدت ضعیف باشد.

وی با اشاره به این‌که «بزرگ‌ترین مشکل کلاس‌های آواز، نبود متد آموزشی است»، افزود: در بسیاری از کلاس‌های آواز، اساتید خیلی ذوقی تدریس می‌کنند و آنچه که خود تجربه کرده‌اند را در اختیار هنرجو قرار می‌دهند و حتی این اساتید خود حاصل همین شیوه‌ی آموزش هستند. این روش‌های آموزشی که حتی اساتید بزرگ موسیقی هم از آن‌ها استفاده می‌کنند، بیش‌تر حاصل ذوق فرد است و این اشتباهات بسیار بدیهی و واضح در بهداشت حنجره است.

این خواننده و نوازنده‌ موسیقی در رابطه با تقلیدکردن هنرجویان از بزرگان آواز، گفت: یکی از ریشه‌های تقلید خوانندگان امروزی در نبود متد آموزشی است و افراد زیادی آواز خوب خواندن را در تقلید آواز اساتید بزرگ موسیقی تعریف می‌کنند. بزرگ‌ترین مشکل این تقلید کردن، تطابق نداشتن توانایی‌ها، رنج صوتی و تکنیک‌های حنجره با فردی است که می‌خواهیم از آن تقلید کنیم. هم‌چنین مشکل دیگری که این موضوع در کنار خود به همراه دارد، سرخوردگی شدیدی است که در کلاس‌های آواز به وجود می‌آید. هنرجویان باید بخش توانا و ناتوان حنجره‌ی خود را بشناسند تا بدانند توانایی خواندن چه آثاری را دارند و اگر هنرجویی نمی‌تواند اثری از آثار بزرگان موسیقی را اجرا کند صرفاً به دلیل بد خواندن هنرجو نیست، بلکه ممکن است به دلیل نداشتن محدوده‌ صوتی مناسب برای آن آواز باشد و این یک مسئله‌ی اجتناب ناپذیر است. نشناختن توانایی‌های صدا با خود نداشتن تمرین مناسب را به همراه می‌آورد و ما در کلاس‌های آموزشی آواز این مسئله به راحتی می توانیم ببینیم که تمرین‌های اصولی و حرفه‌ای انجام نمی‌شود، زیرا هنرجو هنوز توانایی‌ها و وسعت صدای خود را نمی‌شناسد.

شاه‌حسینی با اشاره به این‌که «بهداشت حنجره بسیار اهمیت دارد و هنرجو فارغ از سبک موسیقیایی که کار می‌کند باید به آن توجه داشته باشد»، گفت: ما باید بدانیم تا حنجره‌ی ما در چه وضعیتی خوب عمل می‌کند و اگر در آن وضعیت قرار نگیرد، آسیب خواهد دید و برخی از این آسیب‌ها دائمی خواهد شد. اولین نکته‌ای که بسیار حائز اهمیت است این است که حداقل تا  دو ساعت بعد از این‌که از خواب بلند می‌شویم نباید تمرین آواز انجام دهیم و البته کیفیت در این دو ساعت مهم است. کارکرد درست ماهیچه‌های حنجره در فضای هیدراته است، یعنی زمانی که بدن مایعات بیشتری مصرف می‌کند، این ماهیچه‌ها عملکرد بهتری از خود نشان می‌دهند، بنابراین در این دو ساعت مصرف مایعات اهمیت زیادی پیدا می‌کنند. البته مایعات بسیار سرد و مایعات بسیار گرم برای صدا اصلاً مفید نیست و فشارهای مقطعی و گاهی دائمی بر روی صدا ایجاد می‌کنند. هنرجویان به هیچ عنوان نباید در زمان سرماخوردگی، گرفتگی صدا و یا عصبانیت، تمرین آواز انجام دهند. در زمان گرفتگی صدا ماهیچه‌های صدا متورم شده و اگر هنرجو بر روی صدایش فشار بیاورد و تمرین کند باعث تورم و گرفتگی بیش‌تر خواهد شد.

وی در رابطه با بهداشت صدا، عنوان کرد: هنرجو باید بدن خود را بشناسد و از خوردن غذاهای تحریک‌کننده پرهیز کند. مثلاً غذاهای سرخ‌کردنی که باعث گرفتگی‌های مقطعی می‌شود و یا بادمجان، ماهی، میگو و یا میوه‌هایی همچون خیار، انار، کیوی، خرمالو و خربزه که همگی برای صدای آوازخوان خوب نیستند و باعث گرفتگی می‌شوند. از غذاهایی که آوازخوان نباید به کثرت و به طور مرتب استفاده کند، غذاهای تند است که باعث گرفتگی مقطعی و دائمی صدا می‌شود. از میوه‌های که برای صدا بسیار مفید هستند می‌توان به موز و سیب اشاره کرد و هم‌چنین هندوانه و طالبی هم به شرط بسیار سرد نبودن می‌توانند مفید باشد. همچنین برای گرفتگی‌های مقطعی صدا، غرغره کردن آب نمک می‌تواند مفید باشد، البته استفاده‌ زیاد آب نمک برای افرادی که فشار خون بالایی دارند مفید نیست و باعث افزایش فشار خون می‌شود. از نکاتی که اساتید بزرگ موسیقی همیشه به درستی اشاره کرده‌اند. خوابیدن به اندازه و کافی است. نداشتن خواب کافی موجب می‌شود تا فشار بسیار زیادی بر بدن آوازخوان هنگام خواندن وارد شود.

شاه‌حسینی با تاکید بر اهمیت اندازه‌گیری محدوده‌ی صدا، گفت: هنرجویان پس از بلوغ و زمانی که صدایشان تثبیت پیدا کرد، می‌توانند صدای خود را اندازه بگیرند که چه تعداد نت را می‌توانند، بخوانند. هم‌چنین این نت‌ها به دو گروه محدوده‌ صدایی و محدوده‌ مفید صدایی تقسیم می‌شوند. محدوده‌ مفید صدایی، محدوده‌ای است که در آن آوازخوان می‌تواند کلام را اجرا کند. آوازخوان در بعضی محدوده‌های صدایی تنها می‌تواند آوا داشته باشد و نمی‌تواند آواز بخواند. محدوده‌ صدای هنرجو باعث ورود و یا ورود نداشتن او به هر سبک موسیقیایی نیست، بلکه این تکنیک خوانندگی است که باعث می‌شود تا هنرجو به یک سبک موسیقی گرایش پیدا کند.

وی در رابطه با دور بودن اساتید از تکنولوژی، عنوان کرد: بسیاری از موسیقیدانان و آوازخوانان ما در ایران، اصلاً با تکنولوژی‌های روز در ارتباط نیستند و این مشکل بزرگی است و حتی با آن مخالفت هم می‌کنند و می‌خواهند روش به‌گونه‌ای به محتوا صدمه می‌زند. این در حالی است که برخی روش‌ها اتفاقا برای شناختن درست محتوا است و اگر روش اشتباهی انتخاب شود، هرگز تمرین‌ها ثمربخش نخواهند بود.

شاه‌حسینی درباره‌ اهمیت گرم‌کردن صدا، گفت: هنرجویان حتماً پیش از تمرینات آواز خود که نباید بیش‌تر از ۴۰ دقیقه باشد، عملی را انجام دهند که به آن warm up و یا گرم کردن صدا می‌گویند. دانستن محدوده صدایی از الزامات گرم کردن صدا است و هنرجو فقط باید در محدوده‌ صدای خود این عمل را انجام دهد. گرم کردن صدا باعث می‌شود تا حنجره بسیار کم‌تر خسته شود و آوازخوان بهتر و راحت‌تر آواز بخواند.

انتهای پیام

منبع:ایسنا