انجام سونوگرافی می‌تواند برای جنین مضر باشد؟
بررسی‌های پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز حاکی از این است که سونوگرافی‌های بررسی‌شده در این مطالعه بی‌خطر بودند؛ ولی باید در حین انجام معاینات سونوگرافی بارداری به اصول ایمنی توجه داشت و از تکرار سونوگرافی‌های بی‌مورد و به‌خصوص با شدت و زمان طولانی در زمان بارداری جلوگیری کرد.
در بررسی‌های اپیدمیولوژیک، اثری از مضرات سونوگرافی در انسان مشاهده نشده است؛ ولی به صورت بالقوه، سونوگرافی به عنوان نوعی انرژی ممکن است باعث ایجاد اثرات زیستی در بافت‌ها شود.
به همین دلیل متخصصان دستورالعمل‌های بالینی فناوری سونوگرافی را برای ایمنی انسان تدوین کرده‌اند. در این دستورالعمل‌ها به شاخص‌های حرارتی و مکانیکی توجه شده و برای سونوگرافی‌های عمومی و معاینات جنینی تعیین شده است. همچنین در این دستورالعمل‌ها عنوان شده که مدت زمان اسکن باید تا حد ممکن پایین نگه داشته شود.
با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با انجام یک مطالعه، مدت زمان اسکن و میزان شاخص‌های حرارتی و مکانیکی را به عنوان معیارهای خروجی صوتی در طول معاینات سونوگرافی، بررسی کردند.
در این مطالعه توصیفی بیمارانی که تحت معاینه بارداری، معاینات معمول و سونوگرافی تشخیص اولیه قرار داشتند، ارزیابی شدند. نمونه‌ها از بخش تصویربرداری چهار بیمارستان آموزشی انتخاب شدند و با تکمیل چک‌لیست، ۳۲۱ مورد معاینه سونوگرافی مورد بررسی قرار گرفت.
طبق بررسی‌های انجام‌شده، میانگین شاخص حرارتی برای معاینه بارداری و غیر بارداری و میانگین شاخص مکانیکی برای مطالعات غیر بارداری کمتر از مقادیر مجاز قرار داشت؛ در حالی که میانگین شاخص مکانیکی در سه ماهه اول بارداری بالاتر از سطح مجاز بود. همچنین، مدت زمان اسکن نیز نسبتاً مناسب مشاهده شد. از این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که اسکن‌های سونوگرافی بررسی‌شده، بی‌خطر بودند.
با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، توجه داشتن به اصول ایمنی در حین انجام معاینات سونوگرافی بارداری و جلوگیری از تکرار سونوگرافی‌های بی‌مورد و به‌خصوص با شدت و زمان طولانی در زمان بارداری توصیه می‌شود.
نتایج این پروژه تحقیقاتی با عنوان «بررسی میزان شاخص‌های مکانیکی و گرمایی در آزمون‌های سونوگرافی انجام‌شده در مراکز تصویربرداری» در پایگاه نتایج پژوهش‌های سلامت کشور منتشر شده و مرضیه طهماسبی، جعفر فتاحی اصل، زهرا فرزانگان، مهرناز ملک‌زاده، شاداب مرادی بیرگانی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در انجام آن مشارکت داشتند. این یافته‌ها به صورت مقاله علمی منتشر شده و از طریق لینک زیر قابل دسترسی است:
Evaluation of the Scan Duration and Mechanical and Thermal Indices Applied for the Diagnostic Ultrasound Examinations
منبع: ايسنا