بررسی اثر ناهمگنی سطح بر رطوبت خاک در حوضه آبخیز بالخلی‌چای اردبیل

بحران آب و مشکلات ناشی از آن، از جمله خشکسالی‌های مکرر، خشک‌شدن دریاچه‌ها و رودخانه‌ها، فرسایش خاک و استفاده‌های نادرست از منابع آب، پژوهشگر اردبیلی را بر آن داشت تا مطالعه‌ای در رابطه با رطوبت خاک در حوزه آبخیز بالخلی‌چای اردبیل انجام دهد. این مطالعه که با همکاری علیرضا واعظی عضو هیات علمی دانشگاه زنجان، محمد کریمی فیروزجایی دانشجوی دکتری سنجش از دور دانشگاه تهران و آسیم بیسواس استاد دانشگاه گوئلف کانادا انجام شد، در نهایت در قالب مقاله‌ای با عنوان “بررسی اثر ناهمگنی سطح بر رطوبت خاک” Quantifying the effect of surface heterogeneity on soil moisture across regions and surface characteristic  در مجله Journal of Hydrology  از انتشارات Elsevier با ضریب تاثیر 4.5 و H-INDEX=208 به چاپ رسیده است.

سولماز فتح‌العلومی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه رطوبت خاک یک عامل کلیدی در بسیاری از فرآیندهای هیدرولوژیکی است، گفت: داشتن اطلاعات دقیق از رطوبت خاک می تواند نقش مهمی در بهبود انواع مدلسازی هیدرولوژیکی مانند مدلسازی رواناب، رانش زمین و پیش‌بینی سیل در حوضه‌های آبخیز داشته باشد.
دکتری خاکشناسی گرایش فیزیک و حفاظت خاک هستند تصریح کرد: عوامل مختلف مانند ناهمگنی سطح، شرایط محیطی و آب و هوایی منجر به تغییرات مکانی و زمانی رطوبت خاک می‌شوند و در نتیجه بر تبخیر تعرق، نفوذ و رواناب تأثیر می‌گذارند.

این پژوهشگر اردبیلی افزود: مشخصات توپوگرافی سطح مانند درجه شیب، جهت شیب و ارتفاع از عوامل مهم تأثیرگذار بر خصوصیات هیدرولیکی خاک هستند، لذا شناسایی دقیق و تعیین کمی عوامل موثر بر رطوبت خاک می‌تواند برای تولید نقشه‌های روزانه رطوبت خاک برای هر منطقه مفید باشد.
فتح‌العلومی با بیان اینکه تنها تعداد محدودی از مطالعات، تأثیر عوامل مختلف را بر توزیع مکانی و زمانی رطوبت خاک بررسی کرده اند، تصریح کرد: در اغلب این مطالعات، رطوبت خاک در مقیاس جهانی و منطقه‌ای تخمین زده شده است و لذا ما در این مطالعه برای اولین بار تاثیر ناهمگنی سطح بر تغییرات مکانی و زمانی رطوبت خاک را در مقیاس محلی بررسی و آن را با مقیاس منطقه ای مقایسه کردیم.

کارشناس آزمایشگاه‌های گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی با بیان اینکه هدف از این مطالعه، تعیین کمی اثر ناهمگنی سطح بر رطوبت خاک در مقیاس کلاس‌های ویژگی‌های منطقه‌ای و محلی بود، خاطرنشان کرد: با توجه به نتایج این مطالعه می‌توان گفت که استفاده از مقیاس کلاس‌های ویژگی‌های محلی به جای اطلاعات ناهمگنی مقیاس منطقه‌ای می‌تواند دقت مدلسازی رطوبت خاک را افزایش دهد.

انتهای پیام

منبع:ایسنا