تأثیر سوزاندن کاه و کلش گندم بر خاک

مراد سپهوند در گفت وگو با ایسنا در رابطه با تأثیر سوزاندن کاه وکلش گندم بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک، اظهار کرد: ماده آلی خاک، فسفر قابل جذب و بور قابل جذب خاک به طور معنی‌داری در اثر سوزاندن کاه و کلش گندم، کاهش می‌یابند.

وی ادامه داد: در تحقیقات انجام شده اختلاف میانگین پتاسیم، شوری خاک، روی، منگنز و آهن معنی‌دار نشده اما این خصوصیات در اثر سوزاندن کاه و کلش روند کاهشی از خود نشان دادند.

سپهوند در پی سوزاندن کنجاله گندم مس قابل جذب خاک و اسیدیته خاک روند افزایشی دارند، افزود: تنها در اثر ۱۰ سال سوزاندن کاه و کلش گندم در اراضی زراعی، نشانه‌های تخریب و انحطاط خاک پدیدار می‌شود که ازجمله مهم‌ترین آن‌ها کاهش معنی‌دار ماده آلی خاک، به‌عنوان رکن اساسی حاصلخیزی و باروری، است.

این عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و منابع طبیعی لرستان عنوان کرد: در خاک‌های زراعی، سالیانه مقادیر قابل توجهی از مواد غذایی به صورت محصول و خیلی بیشتر از آن به صورت بقایای گیاهی از زمین خارج می‌شود که با خروج این حجم عظیم از مواد گیاهی، منابع تأمین انرژی و مواد غذایی به ویژه مواد آلی در خاک به تدریج دچار نقصان می‌شود.

وی ادامه داد: کاهش مواد آلی خاک باعث کاهش پایداری خاک‌دانه‌ها، سله بستن، سفت شدن و کاهش نفوذپذیری خاک شده که حاصل آن فراهم شدن بستری نامناسب برای جوانه زدن و ایجاد مشکل در نفوذ ریشه، هوا و آب به داخل خاک خواهد شد.

سپهوند با اشاره به این‌که کشاورزان غالباً نقصان مواد غذایی خاک بعد از برداشت محصول را از طریق مصرف کودهای شیمایی جبران می‌کنند، افزود: واقعیت این است که هیچ تعادل کمی و کیفی بین آنچه از زمین برداشت و آنچه به صورت کود به خاک اضافه می‌شود، وجود ندارد.

این عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و منابع طبیعی لرستان تصریح کرد: تکرار این عملیات نامتعادل طی سال‌های متمادی، خاک‌ها را دچار ضعف خواهد کرد به گونه‌ای که در حال حاضر بسیاری از اراضی تحت کشت گندم دیم، به خصوص در مناطق شیب‌دار، با ضعف شدید مواد غذایی، فرسایش آبی و طغیان آفات و امراض ناشی از فقیر شدن خاک‌ها مواجه هستند.