تاثیر درختان بر رشد و تکامل مغز کودکان

به نقل از ساینس آلرت نتایج مطالعه طولانی‌مدت با شرکت ۳۵۶۸ دانش‌آموز ۹ تا ۱۵ ساله در لندن نشان داد آن دسته از کودکانی که زمان بیشتری را در کنار جنگل‌ها سپری کرده‌اند، دارای عملکرد شناختی و سلامت روانی بهبود یافته در دوران نوجوانی هستند.

به‌ نظر نمی‌رسد که سایر محیط‌های طبیعی مانند چمنزارها یا دریاچه‌ها و رودخانه‌ها تاثیر مشابهی داشته باشد.

محققان می‌گویند «این یافته‌ها به درک ما از انواع محیط‌های طبیعی به‌عنوان یک عامل حفاظتی مهم برای رشد شناختی و سلامت روانی نوجوانان کمک می‌کند و نشان می‌دهد که هر نوع محیط طبیعی نمی‌تواند به‌طور مساوی در این مزایای سلامتی نقش داشته باشد».

اولین بار نیست که محققان ارتباط نادری بین مجاورت درختان و وضعیت ذهنی انسان پیدا می‌کنند. در ایالات‌متحده و دانمارک مطالعات همه‌گیر شناختی در سراسر کشور روی کودکان نشان داده که فضای سبز در مناطق مسکونی با خطر کمتری در زمینه بهداشت روان در اواخر زندگی مرتبط است.

در انگلستان تحقیقات مشابه نشان داده است که کودکانی که در محله‌های شهرهای سبزتر زندگی می‌کنند، از حافظه کاری فضایی بهتری برخوردار هستند. البته علت این تاثیر همچنان یک معما است. معروف است که محیط‌های غنی شده مغز انسان را شکل می‌دهند اما هنوز مشخص نیست که چرا فضای سبز، به‌ ویژه درختان بر ذهن جوانان به این میزان تاثیرگذار است.

نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد که فضای سبز با تغییرات ساختاری در مغز ازجمله افزایش ماده سفید و خاکستری و نیز تغییرات مثبت در آمیگدال(قسمتی از دستگاه کناره‌ای«لیمبیک» در مغز) مرتبط است که به کنترل احساسات کمک می‌کند. بنابراین این تغییرات می‌تواند مسئول برخی از تاثیرات سلامت شناختی و روانی باشد که مشاهده می‌کنیم اما به‌نظر می‌رسد درختان می‌توانند کارهایی انجام دهند که سایر انواع گیاهان چنین توانایی ندارند. مشابه مطالعه جدید انگلستان سایر محققان دریافته‌اند که فقط درختان و نه چمنزارها با بهبود سلامت روان ارتباط دارد.

شاید این ربطی به الگوهای پرشکن موجود در شاخه‌های درخت داشته باشد. نتایج تحقیقات نشان داده‌ حتی در دوران کودکی، انسان‌ها یک درک ذاتی از این اشکال دارند که می‌تواند بخشی از آن چیزی باشد که باعث آرامش ذهن و تقویت برخی از مسیرهای مغز ما می‌شود.

با این‌ حال این تحقیق جدید محدودیت‌هایی نیز دارد. بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان از خانواده‌ای بودند که والدین آنان مشاغل مدیریتی یا حرفه‌ای داشتند.

مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده استدلال می‌کند، اگرچه کودکانی که در مکان‌های محصور شده با فضای سبز رشد می‌کنند، در آزمون‌های شناختی نمره بهتری نسبت به همسالان خود دارند اما به این معنی نیست که علت آن درختان باشند. عوامل اقتصادی اجتماعی نیز می‌توانند در رشد کودک نقش موثری داشته باشند و ما ممکن است این دو را با هم تلفیق کنیم.

محققان این تحقیق در سال ۲۰۱۹ نتیجه‌گیری کردند کودکان رشد یافته در محله‌های سرسبز به‌ طور کلی توانایی شناختی بهتری از خود نشان می‌دهند اما شاید این ارتباط به‌ دلیل عوامل اقتصادی اجتماعی خانواده و محله باشد.

گیاهان سبز می‌توانند با فراهم کردن پناهگاهی از گرما، سر و صدای شهر یا حتی آلودگی، ذهن ما را تحت تاثیر قرار دهند؛ بنابراین عوامل زیادی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود.

هنوز خیلی زود است که بگوییم بودن در اطراف درختان کودکان را باهوش‌تر می‌کند و این‌که تاثیر این مواجهه یک عمر طول می‌کشد اما با توجه به این که چشم‌اندازهای ما به‌طور فزاینده‌ای شهری شده‌اند، ارزش این را دارد که درک کنیم آیا می‌توانیم از درختان برای بهتر کردن زندگی مردم در سراسر جهان استفاده کنیم یا خیر.

نتایج این تحقیق در مجله Nature Sustainability منتشر شده است.

منبع:ایسنا