تنها ۲ درصد بیمه شدگان اجباری، «بیمه بیکاری» دارند!/۴۳ درصد بیکاران ایران بدون سابقه شغلی هستند
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و کارشناس اقتصاد درباره کارآمدی صندوق بیمه بیکاری کشور، گفت: جمعیت بزرگی در ایران نظیر افراد خود اشتغال، افراد بدون سابقه اشتغال و… از تعریف بیمه بیکاری کنار گذاشته شده و صرف نظر از این محافظه کاری در تعریف، حتی از میان بیمه شدگان اجباری تامین اجتماعی تنها دو درصد تحت پوشش بیمه بیکاری هستند. از این رو می‌توان گفت صندوق بیمه بیکاری ایران ناکارآمد بوده و نیازمند اصلاحات مهمی است.
به گزارش ایسنا، عباس خندان در برنامه افتتاحیه همایش “ایران ۱۴: رفاه و تامین اجتماعی” که به صورت مجازی و به همت موسه عالی پژوهش تامین اجتماعی برگزار شد، با اشاره به بررسی‌های انجام شده در زمینه ریسک رخداد بیکاری و ریسک مدت بیکاری، اظهار کرد: طبق بررسی‌های انجام شده هرچه ریسک رخداد بیکاری و ریسک مدت بیکاری افزایش پیدا می‌کند پوشش بیمه بیکاری نیز افزایش پیدا می‌کند. این مشکل تمام بیمه‌ها است و به بحث “کژگزینی” در پوشش بیمه بیکاری اشاره دارد.
۴۳ درصد بیکاران ایران بدون سابقه شغلی و تحت پوشش بیمه بیکاری قرار نمی‌گیرند
این هیئت علمی دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه کاهش درآمد در دوره بیکاری از جمله مهم‌ترین مخاطرات ایام بیکاری است، ادامه داد: مهم ترین هدف بیمه بیکاری پوشش ریسک کاهش درآمد و هموار سازی مصارف در دوره بیکاری است اما بیمه بیکاری نسبت به سایر بیمه‌ها دیرتر در دنیا رایج و ارایه شد و هنوز هم محدودیت‌های زیادی برایش وجود دارد. انواع مختلفی از مشاغل هیچ کدام به صورت قانونی جزو دامنه پوشش بیمه بیکاری نیستند و ۴۳ درصد از بیکاران ایران بدون سابقه شغلی هستند که تحت پوشش بیمه بیکاری قرار نمی‌گیرند.
سال گذشته تنها ۴.۳ درصد بیکاران شاغل و ۲.۵ درصد کل بیکاران، مقرری دریافت کردند
وی افزود: پوشش بیمه بیکاری در کل دنیا محافظه کارانه و کوچک است. در سال ۹۷ پس از گذشت ۳۲ سال از تاسیس صندوق بیمه بیکاری تنها ۲ درصد بیمه شدگان اجباری سازمان تحت پوشش بیمه بیکاری بودند و سال ۹۸ تنها ۴.۳ درصد بیکاران شاغل و ۲.۵ درصد کل بیکاران مقرری دریافت کردند.
خندان گفت: در بیمه بیکاری مقرر است موارد غیر ارادی را تحت پوشش قرار دهد و این ضعف اطلاعاتی و پنهان بودن اطلاعات از صندوق بیمه مشکلاتی ایجاد می‌کند. “کژ گزینی” و “کژ منشی” منجر به ثبت نام محافظه کارانه پوشش بیمه بیکاری شده و در نهایت این بیمه ناکارآمد شده است.
احتمال خروج از شغل در مردان بیشتر است
وی ادامه داد: بیکاری تحت تاثیر عوامل مختلف است و بحث ما به ریسک بیکاری معطوف می‌شود که لزوما با نرخ بیکاری منطبق نیست. طی سالهای ۹۲ تا ۹۷ بیش از ۹۶۶ هزار مشاهده را مورد برسی قرار دادیم. مطابق با این بررسی‌ها مردان احتمال خروج از شغل بیشتر و تحرک شغلی بیشتری دارند و “مرد” بودن چهار درصد احتمال خروج از شغل را بالا می‌برد.
به گفته این پژوهشگر، متاهل بودن، تجربه و تحصیلات بیشتر احتمال خروج شغل را کم می‌کند. از سوی دیگر سن به معنای فرسودگی فیزیکی احتمال خروج از شغل را زیاد می‌کند و حقوق بگیران بخش خصوصی در قیاس با سایر شاغلان ۵.۵ درصد احتمال خروج از شغل بیشتری دارند.
کارگران بالاترین احتمال و کارمندان میانی کمترین احتمال خروج از شغل را دارند
رابطه بین تحصیلات، تجربه و مجرد بودن با بیکاری
خندان با بیان اینکه کارگران ساده بالاترین احتمال خروج از شغل و کارمندان میانی کمترین احتمال خروج از شغل را دارند، تصریح کرد: با تمرکز بر روی مدت بیکاری ۷۰ هزار بیکار، متوجه شدیم که مردان ۱.۱ دهم ماه مدت بیکار ی کوتاه تر از زنان دارند. مجرد بودن مدت بیکاری را بیشتر و تجربه، مدت بیکاری را کاهش و تحصیلات مدت بیکاری را افزایش می‌دهد. سن به معنای فرسودگی فیزیکی نیز مدت بیکاری را افزایش می‌دهد. همچنین مدت بیکاری حدود ۲.۱ ماه برای مشاغل مزد و حقوق بگیر نسبت به مشاغل آزاد کوتاه تر است.
وی همچنین این را هم گفت که کارگران ساده، مدت بیکاری کمتری داشتند و کارمندان مدت بیکاری طولانی تری داشتند. همچنین ارتباط مستقیمی میان ریسک رخداد بیکاری و ریسک مدت بیکاری وجود دارد به طوری که هرچه ریسک رخداد بیکاری بالاتر باشد ریسک طولانی شدن مدت بیکاری هم بیستر تر است.
این پژوهشگر در پایان گفت: مطابق با بررسی‌ها، مرد بودن، متاهل بودن، افزایش تجربه و تحصیلات احتمال پوشش بیمه بیکاری را بیشتر می‌کند و کارگران ساده کمترین پوشش بیمه‌ای بیکاری را دارند.
انتهای پیام
منبع:ایسنا