جدیدترین اعتراض به ماجرای تئاتر دانشگاهی
علیرضا اخوان، دانشجوی کارشناسی ارشد کارگردانی، دانشگاه تربیت مدرس و یکی ازنامزدهای دبیری جشنواره تئاتر دانشگاهی، با انتشار یادداشتی، اعتراض خود را به انتصاب یک استاد دانشگاه به عنوان دبیر علمی این جشنواره اعلام کرده است.
این دانشجو در یادداشت خود که آن را در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است:
«دانشجویان تئاتر ماهها منتظر اعلام دبیر بیست و چهارمین جشنواره تئاتر دانشگاهی و اعلام فراخوان جشنواره بودند که وزارت علوم در اقدامی بیسابقه، و با عنوانی جعلی و ساختگی، در آخرین روز کاری سال دبیر انتصابی خود را اعلام کرد.
صبح چهارشنبه ۲۵ اسفند، شخصی از وزارت علوم با من تماس گرفتند این تماس کاملاً به صورت فرمالیته بود. از من پرسیدند آیا هنوز مایل به همکاری با جشنواره تئاتر دانشگاهی با سِمت دبیر هستید؟ گفتم اگر شرایط کار مهیا باشد و من فرد مناسبی باشم بله.
بعد گفتند میخواهیم دبیر جشنواره را قبل از عید اعلام کنیم. نظر شما چیست؟ گفتم چندین ماه فرصت بود و حالا در دو روز پایانی سال میخواهید اعلام کنید؟ ضمن اینکه مگر دبیر جشنواره انتخاب شده که شما میخواهید اعلام کنید، انتخاب دبیر پروسهای زمانبَر است، نیاز به حضورِ شورای انتخاب است، سالهای پیش دغدغه این بود که این شورا متشکل از چه کسانی است؟ و حالا مسئله این است که این شورا اساسا برگزار نمیشود. نیاز است ما به گفتگو دربارهی پروپوزال هایمان بپردازیم تا بهترین ایده برای برگزاری جشنواره از دل این گفتگوها با شورای انتخابِ دبیر پیدا شود و شایستهترین فرد انتخاب شود. بعد پرسیدند برنامه شما برای جشنواره چیست؟ گفتم یعنی از آبان ماه تا این لحظه حتی پروپوزالها را نخواندهاید؟ ضمن اینکه پاسخ چنین سوالی در تماسی تلفنی نمیگنجد. چند ساعت بعد نام یک استاد دانشگاه یعنی آقای رحمت امینی به جای یک دانشجو به عنوان دبیر اعلام شد. آن هم با عنوان جعلی و ساختگی دبیر علمی(؟)..
کسانی که آشنایی مختصری با تئاتر دانشگاهی دارند، میدانند که این جشنواره هرگز عنوانی به نام دبیر علمی نداشته است و این رفتار تخلفی بارز از اساسنامه جشنواره تئاتر دانشگاهی محسوب میشود.
وجه تمایز جشنوارهی تئاتر دانشگاهی با بیشمار جشنوارهی تئاتری دیگر کشورمان این است که در این جشنواره دانشجویان قدرت تصمیم گیری و قدرت اجرایی دارند و دانشجویان هستند که گرداننده و اجرا کنندگان اصلی این جشنواره هستند. از دوره سوم تا دهم دبیران با رای کانونهای تئاتر دانشگاهها معرفی و انتخاب میشدند. از دوره اول ریاست جمهوری آقای احمدینژاد، دکتر اسلامی مدیرکل وقت اداره فرهنگی وزارت علوم با تأسیس خانهی تئاتر دانشگاهی، که چندی بعد تعطیل شد، مجمع کانونهای تئاتر دانشجویان را برچید و از دوره سیزدهم دبیران جشنواره را با شیوههای غیر دموکراتیک منصوب کردند.
اداره کل فرهنگی وزارت علوم در این ادوار مسبب تعطیلی دبیرخانه دائمی جشنواره؛ انحلال مجمع کانونها، از بین بردن آرشیو متون و اسناد جشنواره و کنار گذاشتن آییننامه آن هستند. توقع دانشجویان از وزارت علوم همواره حمایت بوده است اما به مرور زمان از حمایتها کاسته شد و به دخالتها افزوده شد.
در ادوار گذشته مسئله اصلی بر سر این بود که مجمع عمومی شکل بگیرد که دانشگاهها در تهران و شهرستانها نمایندهای داشته باشند وآنها تصمیم بگیرند که جشنواره برگزار شود یا نشود، دبیر چه کسی باشد و برنامهریزی داشته باشند و وزارت علوم نیز صرفاً حمایت کند. اما به نظر میآید در این دوره به وضوح کنار گذاشتن دانشجو مبنای اصلی کار قرار گرفته است و وزارت علوم صراحتاً با تخلف از اساسنامهی جشنواره عنوان دبیر خود را اعلام میکند.
خبر انتصاب را در آخرین روز اداری اعلام میکنند تا خبر در شلوغی روزهای پایانی سال گم و در تعطیلات رسمی فراموش شود. زشتتر آنکه خبر به صورت رسمی اعلام نمیشود تا از جانب دانشجویان مطالبهگری صورت نگیرد.
و اما دبیرعلمی! از شما میخواهیم که سِمت دبیر علمی را به صورت آکادمیک و علمی برای ما تعریف کنید. کدام جشنوارهی تئاتری را در دنیا میشناسید که سِمتی با عنوان دبیر علمی داشته باشد؟ این ابداعات بدون خلاقیت از کجا میآید؟ آیا دبیری که در تلاش است جایگاه خودش را به واسطهی تعطیلات عید به دست بیاورد، علمی است؟ آیا دبیری که حاضر به رعایت قانون جشنوارهی تئاتر دانشگاهی نیست که میگوید: «دبیر جشنواره باید دانشجو باشد» و سِمت جدید تعریف میکنند و ساختار جشنواره را تغییر میدهند، علمی است؟ هیچ بنای آکادمیکی برای ایجاد چنین عنوانی وجود ندارد، شما به هرآنچه وجود داشته بیاحترامی کردهاید و این رفتارها هرگز نمیتواند علمی تلقی شود.
اقای امینی در مصاحبهشان میگویند: برای تحول آمدهام و دم از دلسوزی برای تئاتر دانشگاهی میزنند. آقای امینی سوال اصلی این است که چرا اجازه نمیدهید اگر قرار است ساختاری تغییر کند، دانشجویان این تغییر را ایجاد کنند، اگر قرار است آئیننامه تغییر کند، دانشجویان این تغییر را ایجاد کنند، این مهم تنها وجه تمایز جشنوارهی تئاتر دانشگاهی با دیگر جشنوارهها بوده است. آیا دانشجویانی که با اندیشههای تازه و نگرشی نو این جشنواره را رشد داده اند و کیفیت آن را فراتر از دیگر جشنوارهها بردهاند افراد مناسبتری برای این تغییرات نیستند؟
چرا در جایگاه دایهی مهربانتر از مادر ظاهر میشوید؟ شما با بدعتی اشتباه میخواهید جشنوارهای را که مبنای آن کارِ دانشجویان، تولید آنها و آزمون و خطای آنها در تمام ابعاد برگزاری و اجرا بوده است، از دانشجویان بگیرید. پیکر بیجان تئاتر دانشگاهی را بگذارید برای دانشجویان بماند تا سوگواری درخوری برای آن انجام دهند.
آیا در تمام سالهای گذشته فرصت کمی داشتید برای تحول؟ در شورای نظارت و ارزشیابی، در دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد چه تحولاتی ایجاد کردهاید؟»