خروج از مسیر فطرت در اثر نادیده گرفتن اوامر و نواهی الهی است

حجت‌الاسلام اصغر عالی‌پور امروز ۲۳ آذرماه، در شرح فراز سیزدهم از دعای اول صحیفه‌ سجادیه، اظهار کرد: در فراز سیزدهم دعای اول صحیفه سجادیه، می‌خوانیم: و حمد خدایی راست که عضلاتی را در بدن ما قرار داده که توان باز شدن و بسته شدن دارند و ما را به آسایش‌های زندگی متنعم فرموده و به ما جوارحی اعطا کرده که امور خویش را بدان وسیله انجام دهیم و به بهترین انواع غذاها بی‌نیاز ساخت و به منت او سرمایه زندگی پیدا کردیم.

وی تصریح کرد: طبیعت انسانی ما این‌گونه است که در آن زمان که توانگر و ثروتمند هستیم، از فقر و نداری بی‌خبریم و در حال سلامت، از بیماری و ناتوانی و از نبود هریک از اعضاء و رنج نداشتن عضو بی‌خبر و ناآگاهیم، ولی یک نابینا می‌داند که چشم چه قیمتی دارد و آن‌که از نعمت پا یا دست بی‌نصیب است می‌داند که خدای متعال چه نعمت فوق‌العاده‌ای به خلق خود داده است.

عالی‌پور با اشاره به این‌که اگر انسانی حاضر باشد تمام ثروت خود را خرج کند تا یکی ‌از قوای از دست رفته خود را بازیابد، شاید گاهی به امید بازیافتن آن، همه اموال خود را هزینه کرده و نتیجه‌ای نیز نگیرد، اضافه کرد: تمام قوا و اعضایی که خداوند متعال برای انجام امور واگذار کرده آن‌چنان است که همه سازگاری با کرامت انسان دارد، که یکی ‌از این کرامت‌ها قدرت انتخاب بهترین‌ها و سلیقه ممتاز در فراهم‌آوری احتیاجات زندگی است، همانند انتخاب لباس مناسب و تهیه غذای خوب و شیوه تناول آن که به‌وسیله دست و انگشتان و با تناسب کامل انجام می‌شود.

این مدرس حوزه و دانشگاه تصریح کرد: هم‌چنین کشش عصب‌ها و رباط‌ها، تعداد عضلات و تکه‌بندی استخوان‌ها همراه غضروف‌ها در سر بند هر قطعه از استخوان‌ها برای آسان‌سازی و سرعت حرکات با کمترین زحمت و فشار، از معجزات فوق‌العاده دستگاه خلقت است که می‌توان همه را در این عبارت خلاصه کرد که ساختار بدنی انسان، آن‌چنان است که همه شرایط برای حفظ کرامت و شئون ممتاز انسانی در آن رعایت شده و از این‌رو، انسان بر همه جانداران فضیلت و برتری دارد و همین امر لزوم شکرگزاری و سپاسگزاری از منعم مهربان را ایجاب می‌کند.

وی ادامه داد: در فراز چهاردهم این دعا می‌خوانیم: «سپس به ما امر فرمود تا اطاعت ما را بیازماید و از بعضی اشیا نهی کرد تا میزان شکر ما را به بفهماند و ما امر او را مخالفت نموده و در موارد نهی قدم برداشتیم، ولی از مبادرت به عقوبت ما نفرمود و به رحمت خود با ما رفتار کرد و با حلم بسیار مترقب توبه ماست».

عالی‌پور با بیان اینکه اوامر و نواهی الهی، گذشته از آن‌که روش زندگی در نظام هستی را به ما می‌آموزد، در بردارنده برنامه‌ای است که در تکامل انسان سهمی بسیار مهم دارد و اگر نادیده گرفته شوند، باعث خروج از فطرت انسانی و ورود تدریجی به طبیعت حیوانی می‌شود، اظهار کرد: این نهی‌ها، دارای نقش سومی نیز هست و آن عبارت است از آزمایشی که بر سر راه انسان در مورد اطاعت از خداوند متعال و شکر نعمت‌های او وجود دارد.

وی ادامه داد: در سوره نمل درباره حضرت سلیمان آمده است که ایشان پس‌از رسیدن به مقام بسیار عالی که از خدای خود خواست «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ هَبْ لِی مُلْکاً لا یَنْبَغِی لِأَحَدٍ» متوجه این نکته شد که این‌ها همه آزمایشی است که بر سر راه او گذاشته شده و گفت: «این فضل الهی نصیب شد تا معلوم شود آیا عبدی شاکر هستم یا کفور».

عالی‌پور با یادآوری اینکه این امور زمینه‌های بسیار خطرناکی برای امتحان هستند و بیرون آمدن از عهده آن‌ها تکامل روحی و معنوی انسان را نشان می‌دهد که در نظام دستورات و تکالیف الهی پیدا می‌شود و در واقع به انسان نشان می‌دهد که تو کیستی و در کدامین درجه از کمالات انسانی قرار دارید، اظهار کرد: البته آزمایش انسانی گاهی به‌وسیله اطاعت و هنگامی در اجتناب از معاصی است و هر دو برای بشری که متنعم در نعمت‌های الهی بوده سازنده است، در روایت آمده که پیامبر گرامی اسلام در کنار اصحاب خود بود، آنگاه با دست خود خطی کشید و فرمود: این راه خداست که مستقیم است. سپس خطوط دیگری از چپ و راست کشید و فرمود: و این راه‌ها هرکدام راهی است که یک شیطان بر آن قرار دارد و به سوی آن دعوت می‌کند، سپس آیه ۱۵۳ سوره انعام با این مضمون «وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیمًا فَاتَّبِعُوهُ وَلاَ تَتَّبِعُواْ السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَن سَبِیلِهِ ذَلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» را قرائت کرده که می‌گوید: «انسان به‌محض خروج از خط تکلیف الهی از مسیر عبودیت خارج و در مسلک تابعان شیطان قرار می‌گیرد و خود می‌فهمد که کیست و در چه موطن و درجه‌ای قرار دارد».

وی بیان کرد: امام سجاد(ع) در این فراز از دعا فرمود: از یک سلسله امور نیز نهی کرد تا شکر ما را بیازماید؛ چنان‌که امام صادق(ع) نیز فرمود: شکرالنعمه اجتناب‌المحارم و این معنی روشن است که نعمت‌های الهی را باید در بندگی صرف کرد تا ادای حق گردد و اگر صرف در طغیان و تمرد فرمان او شود، کُفران نعمت است و از بی‌شرمی است که الطاف او را صرف طغیان نسبت به او کنیم. اگرچه هرگز نتوانسته‌ایم از عهده امتحان الهی برآییم، ولی خدای متعال هرگز ما را به عذاب و مجازات اعمال مبتلا نساخته، بلکه به رأفت و رحمت خود همواره از ما درخواست طلب مغفرت و آمرزش کرده که نافرمانی‌ها را با همین توبه جبران کنیم.

انتهای پیام