خرید و فروش دخانیات در محیط های دانشگاهی ممنوع اعلام شود

به گزارش ایسنا، دکتر حسن محسنی ضمن بیان این مطلب با تاکید براینکه دانشگاه بدون دخانیات مرتبط با اهداف دانشگاه تهران است، گفت:سیگار کشیدن از سر تقلید و بدون انگیزه قبلی و از سر تفنن و تفریح در محیط خوابگاهی می‌تواند بسیار رواج پیدا کند. باید گفت در دانشگاه هم به جهت اهداف کلانی که در زمینه‌های تعلیم و تربیت و اخلاق‌مداری وجود دارد و هم از نظر اینکه یک محیط جمعی و اجتماعی است، تحت هیچ عنوان و شرایطی نمی‌توانیم فضا و مکانی را تعریف کنیم که بتوان در آن دخانیات مصرف کرد. اگر دانشگاه به این مسأله توجه نکند و آن را جدی نگیرد، به دلیل الگو بودن در جامعه عملاً می‌تواند مروج مصرف دخانیات شود.

دکتر محسنی با تصریح اینکه اندیشه دانشگاه بدون دخانیات مقدمه‌ای برای داشتن جامعه بدون دخانیات است، تأکید کرد: در دانشگاه این نکته بسیار مهم است که استاد، دانشجو و کارمند هدف دانشگاه بدون دخانیات را دنبال کنند. بسیاری از دانشجویان با تأسی از استادان، دانشجویان سال‌های بالاتر و یا کارمندان رفتار و منش خود را تغییر می‌دهند و یا تقلید می‌کنند، البته بحران سنی دانشجویان و یا اقتضائات اجتماعی نیز ممکن است این موضوع را ایجاب کند. بنابراین، اندیشه دانشگاه بدون دخانیات مقدمه‌ای برای داشتن جامعه بدون دخانیات است که اگر خوب اجرا شود، شاید کسانی هم که دخانیات مصرف می‌کردند با ورود به دانشگاه این عمل را به گونه‌ای ناپسند و به دور از رفتار اجتماعی بدانند و حتی در زندگی و حریم خصوصی خود نیز آن را اعمال کنند.

مدیر کل امور حقوقی دانشگاه تهران با بیان اینکه اطراف دانشگاه باید عاری از فضاهای دسترسی به دخانیات شود، خاطرنشان کرد: من مخالف با این رویکرد هستم که در دانشگاه مکان‌هایی برای استفاده از دخانیات در نظر گرفته شود، چون ممکن است با تعبیه این مکان‌ها ابتدا افرادی که به آنجا می‌روند مورد نکوهش اطرافیان قرار بگیرند، اما وقتی یک رفتاری شایع می‌شود دیگر آن رفتار ناپسند نخواهد بود و این‌گونه مکان‌ها به یک محلی دائمی برای مصرف دخانیات تبدیل خواهند شد. همچنین اطراف دانشگاه باید عاری از فضاهای دسترسی به دخانیات شود، باید برای توزیع دخانیات در شهر چاره‌ای اندیشه شود و این محل‌ها نباید خیلی در دسترس دانشجو و نزدیک دانشگاه‌ها و خوابگاه‌ها قرار بگیرند.

دانشیار حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی افزود:ممکن است این پرسش مطرح شود که این رویکرد چه فایده‌ای به همراه خواهد داشت، کسی که بخواهد سیگار مصرف کند می‌تواند آن را از قبل تهیه کرده و حتی در محیط دانشگاه و خوابگاه هم استفاده کند. به هر حال همین‌که افراد با فرهنگ صحیح مدیریت شهری و مدیریت فضاهای دانشگاه مواجه می‌شوند و ملاحظه می‌کنند که در این مکان‌ها عرضه دخانیات محدود و یا ممنوع است، این رویکرد می‌تواند انگیزه‌ای را در یک جوان دانشجو برای ترک سیگار و یا نرفتن او به سمت مصرف آن، ایجاد کند.

وی فرهنگ‌سازی را مقدم بر برخوردها و کنش‌های قانونی برشمرد و تصریح کرد: این امر مشروط بر این است که بعد از این مقدمه یک ضمانت اجرای قانونی هم ایجاد شود وگرنه اگر بخواهیم انتظار داشته باشیم که این مسأله فقط از طریق فرهنگ‌سازی و یا صرفاً از راه اعمال قانون بخواهد حل شود، می‌تواند ناسازگاری‌هایی را به همراه آورد. به لحاظ فرهنگ‌سازی مهمترین نقش را حاضران در دانشگاه یعنی استادان، کارمندان و دانشجویان دارند، می‌توان با قطعیت گفت دانشجویی که بداند استادش دخانیات مصرف می‌کند، این کار را درست تلقی خواهد کرد. بنابراین، نخستین گام‌های فرهنگی را همین رفتارهای کارکنان سطوح مختلف دانشگاه و دانشجویان می‌سازند.

دکتر محسنی با بیان اینکه بخش فرهنگی با استفاده از گستردگی شبکه‌های اجتماعی می‌تواند عدم مصرف دخانیات را ترویج دهد، عنوان کرد: این کار می‌تواند با تبیین عوارض مصرف سیگار و آگاهی‌سازی در این زمینه صورت بگیرد. البته دوباره تأکید می‌کنم در این میان نقش استادان و کارمندان بسیار تأثیرگذار خواهد بود، هر چند ممکن است هر شخصی رفتار خود را داشته باشد، برخی با این موضوع با بی‌تفاوتی برخورد کنند و یا برای افرادی دیگر مهم باشد و به لحاظ وظیفه انسانی خود و جهت منع دیگران از مصرف دخانیات رویه‌ای را اتخاذ کنند. به نظر من توسعه فعالیت‌های ورزشی، تهیه گزیده‌های آموزشی کوتاه درباره عوارض سیگار بر بدن انسان و اطرافیان و حتی به لحاظ اقتصادی می‌تواند، مؤثر واقع شود. البته توصیه من گسترش فعالیت‌های ورزشی است، اما باید این را هم در نظر گرفت که تحت هیچ شرایطی ورزش با دخانیات قابل جمع نیست.

مدیر کل امور حقوقی دانشگاه تهران با اظهار اینکه دانشجویان از بی‌تفاوتی استادان و کارمندان خشنود نمی‌شوند، افزود: یعنی ممکن است برخی از این بی‌تفاوتی‌ها باعث شود تا یک جوان دانشجو بیشتر به سراغ کارهایی همچون مصرف دخانیات برود. خودم تجربه‌ای در برخورد با یکی از دانشجویان که سیگار مصرف می‌کرد داشتم و از او خواستم که دیگر این کار را انجام ندهد، آن دانشجو بعد از من تشکر کرد و گفت ممنونم که یکی من را دید و این موضوع را گوشزد کرد. یعنی می‌خواهم بگویم که جوانان ما نیاز به توجه، همراهی و همفکری دارند و استاد همانگونه که باید خوب تدریس کند و در زمینه‌های مختلف برای نسل جوان الگوی مناسبی باشد، اگر ضرورت ایجاب کند باید هشدارهای لازم را در خصوص برخی از اقدام‌ها و یا رویکردها به آنان بدهد.

وی با بیان اینکه ابلاغ اظهارنظر اداره کل امور حقوقی با استقبال بسیاری از کارکنان روبه‌رو شد، خاطرنشان کرد: باید گفت بخشی از بی‌توجهی به دانشگاه بدون دخانیات ناشی از بی‌اطلاعی به رفتارهای قانونی است، یعنی ما واکنش‌های قانونی را نمی‌دانیم و با توجه به اینکه سابقه مواجهه و مبارزه با دخانیات در دانشگاه هم بیشتر در حوزه فرهنگی تمرکز داشته و در سایر بخش‌ها به‌صورت تذکر اعمال می‌شده، البته آن هم مؤثر بوده است، فکر می‌کنم که گام به گام می‌توان این مسأله را پیش‌برد و به اجرای الزام دانشگاه بدون دخانیات به نحوی‌که مایه افتخار همگان باشد، کمک کرد. قطعاً دانشگاه می‌تواند درباره اجرای قوانین شیوه نامه‌های خوبی را تدوین کند.

مدیر کل امور حقوقی دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه دانشگاه بدون دخانیات در دانشگاه تهران باید به گونه‌ای اجرا شود که جنبه ملی به خود بگیرد، گفت: در قانون از واژه «مبارزه ملی» استفاده شده است، یعنی همه تکلیف دارند که این قانون را به اجرا درآورند. اما در دانشگاه بخش فرهنگی، دانشجویی و مرکز مشاوره می‌توانند به‌صورت جدی در اجرای این قانون فعالیت کنند و در حوزه حقوقی و اداری نیز اداره کل حقوقی می‌تواند ابهامات مواردی که گزارش می‌شود را برطرف کند. این نکته را می‌خواهم تأکید کنم دانشگاه بدون دخانیات در دانشگاه تهران باید به‌گونه‌ای اجرا شود که جنبه ملی به خود بگیرد، اما دستیابی به این هدف بدون اراده و همکاری اعضای هیأت علمی، کارکنان و دانشجویان امکان‌پذیر نخواهد بود و این را من یک تکلیف عمومی می‌دانم. در هر صورت این پیشنهاد هم می‌شود که در این راستا دانشگاه یک واحدی را ایجاد کند تا گزارش‌هایی از موفقیت‌ها، دستاوردها و همکاری کارکنان و دانشجویان توسط آن واحد تهیه شود و گزیده‌هایی از فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و اداری را در فضای مجازی و سایت دانشگاه منتشر کند.

وی اظهار کرد: ما باید مصرف دخانیات را به‌عنوان یک رفتار خلاف شئونات دانشجویی، کارمندی و هیأت علمی در دانشگاه اعلام کنیم و گاهی اوقات هم به مواردی که گزارش می‌شود، بپردازیم. یعنی در ابتدا از طریق راهکارهای فرهنگی، ورزشی، هنری و اجتماعی به این موضوع رسیدگی کنیم، اما در نهایت اعمال قانون را هم به‌عنوان آخرین گام درباره کسانی‌که در دانشگاه سیگار می‌فروشند، دیگران را به استفاده از آن تشویق می‌کنند و یا با مصرف سیگار سلامت و تندرستی اطرافیان را به خطر می‌اندازند، برخورد کنیم. البته پس از اتخاذ این رویه، حقوقدانان، رفتارشناسان، جامعه‌شناسان و روان‌شناسان باید دوره‌ای از رفتار دانشگاه در مواجهه و مبارزه با سیگار را مطالعه کنند تا مشخص شود به طور مثال این رفتار، در بازه زمانی شش ماه تا یکسال آیا موجب کاهش مصرف دخانیات شده، تأثیری نداشته و یا اینکه برعکس منجر به افزایش مصرف آن شده است که آن موقع باید فکرهای جدی‌تر واندیشه‌های بنیادی‌تری مورد توجه قرار بگیرد و چاره‌های بهتری انتخاب شود. اما باز تأکید می‌کنم نخستین اقدام می‌تواند راهکارهای فرهنگی و دوستانه مبتنی بر نصیحت و تذکرهای سازنده باشد و در نهایت راهکارهای حقوقی و قانونی اجرا شود، اما حتماً باید بازخوردهای بعدی آن بررسی شود.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، دکتر محسنی در ادامه تصریح کرد: همه قوانین ما در حوزه قوانین خاص دانشجویی به دو مسأله خوب ورود می‌کنند، یکی مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی که قطعاً برخورد می‌شود و دوم شأن و شئونات، در هرجایی که تصمیم‌گیرنده نتواند بر اساس بندهای قانونی تصمیم لازم را اتخاذ کند، می‌تواند آن رفتار را خلاف شئون بداند. ما در حوزه استادان، دانشجویان و کارمندان در مورد مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی هیچ خلأ قانونی نداریم چون به صراحت آمده و اجرا هم می‌شود، اما در خصوص دخانیات خلأ داریم که باید به قوانین عمومی همانند «قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات» مراجعه شود. البته شاید لازم است که در آئین‌نامه‌های دانشگاه علاوه بر رفتار خلاف شئون به خود دخانیات هم اشاره شود، یعنی صریحاً عنوان شود مصرف، توزیع و یا خرید و فروش دخانیات در محیط دانشگاه ممنوع است و مستوجب واکنش انتظامی، انضباطی و یا اداری مشخص خواهد بود.

مدیر کل امور حقوقی دانشگاه با عنوان اینکه دانشگاه تهران بدون دخانیات شامل همه فضاهای مرتبط با دانشگاه می‌شود، خاطرنشان کرد: اینکه دانشگاه تهران یک دانشگاه بدون دخانیات است، هیچ جایی برای آن تابلو زده نشده، البته شاید هم نیازی نباشد، اما حال که این‌گونه است ما باید خودمان این مسأله را ترویج دهیم. یعنی همه باید بدانند که حتی اگر دخانیات مصرف می‌کنند موقع ورود به دانشگاه نباید این کار را انجام دهند و این باید در سطوح مختلف کارکنان، دانشجویان و عموم مردم که به دانشگاه مراجعه می‌کنند جا بیفتد و البته برای رسیدن به آن نقطه باید کار زیادی صورت بگیرد. خیلی‌ها فکر می‌کنند فقط در داخل ساختمان‌های دانشگاه نمی‌توانند سیگار بکشند، یعنی در فضاهای باز اطراف دانشگاه می‌توانند، شاید اگر ما در این فضاها هم تابلوهای منع سیگار را نصب کنیم، بتوانیم این قلمرو را افزایش دهیم و این کار باید انجام شود و این مفهوم را برساند که دانشگاه بدون دخانیات شامل همه فضاهای مرتبط با دانشگاه است. چون ما ابزارهای بازرسی نداریم، بیشتر اقداماتی که انجام می‌دهیم باید هشداری باشد که می‌تواند گسترش پیدا کند.

منبع:ایسنا