داستان کوتاه زندگی مشترک
ایسنا/اصفهان آرزو تازه دبیرستان را تمام کرده بود که با یک دنیا آرزو رخت سپید بر تن کرد و پای سفره عقد نشست.
آرزو آن روزها تحمل حتی یک لحظه زندگی بدون مرد رؤیاهایش را نداشت و همین عشق پر شور بود که باعث رضایت خانواده ها به وصلتی شد که عروس و داماد از قبل، عهد و پیمان آن را بسته بودند.
زوج جوان هنوز زیر یک سقف نرفته بودند که ساز ناسازگاری آنها با همدیگر کوک شد و از همان دوران عقد، اختلافات آرزو و همسرش شروع شد؛ اختلافاتی که آرزو مقصر آن را همسرش می داند که خیلی زود از او دل زده و خسته شده و از اینکه در اوج جوانی تن به ازدواج داده پشیمان شده است.
آرزو می گوید به خاطر عشقی که داشته بعد از هر بار اختلاف دوباره از نو شروع می کرده و حتی اصرار خانواده به جدایی از همسری که با او سر سازگاری نداشته و قدمی برای شروع زندگی مشترک برنمی داشته هم بی فایده بوده است.
همین عشق پرشور آنها را راهی خانه بخت می کند، اما اختلافات و دعواها روز به روز بیشتر و شدیدتر می شود، تا جایی که به دنیا آمدن آرمان هم چراغ کم فروغ این زندگی را روشن نگه نمی دارد و آرزو حالا در سن ۲۵ سالگی به تنهایی بار زندگی خود و پسر خردسالش را به دوش می کشد.
آرزو تنها یکی از هزاران دختر و پسر جوانی است که در اوج روزهای پر شور زندگی دل در گرو عشقی بی پایان می دهند، اما خیلی زود بنیان خانواده ای که با هزاران آرزو بنا نهاده اند فرو می ریزد.
۴۵ درصد طلاق ها در ۵ سال اول زندگی
مجتبی ناجی، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان اصفهان در گفت و گو با ایسنا، به طلاق در سال های اول زندگی اشاره و اظهار می کند: براساس آمار ۴ درصد طلاقها در استان اصفهان در سال اول بعد از ثبت ازدواج صورت گرفته که نشان میدهد مهارتهای افراد در انتخاب همسر و همسرگزینی نیاز به تقویت دارد، چون معمولاً طلاق در دوران عقد یا اوایل زندگی مشترک به انتخاب نادرست برمیگردد که زوجین نمی توانند مهارت های ارتباطی مناسب را برقرار کنند یا یکی از زوجین یا هر دو آمادگی و پختگی لازم را نداشتهاند و یا اینکه آمادگی داشته اند، اما انتخاب همسر را درست انجام ندادهاند.
وی با اشاره به اینکه ۴۵ درصد طلاقها در استان در پنج سال اول به وقوع میپیوندد، می گوید: بی تجربگی، فقدان یا ضعف مهارتهای زندگی و ارتباط با همسر باعث بروز این ناکامی ها و تعارض های زناشویی شده است.
به گفته وی، طلاق در سال های اول زندگی درحالی اتفاق می افتد که از نظر جمعیت شناسی هم چالش هایی پیش رو داریم و طلاق در این سنین باعث تغییر در روند فرزند آوری می شود که در نتیجه کاهش موالید و جمعیت اتفاق می افتد.
ناجی با اعتقاد براینکه دو دلیل عمده برای ورود به طلاق در سال های اول زندگی وجود دارد، توضیح می دهد: دلیل اول فقدان مهارت زندگی یک یا هر دو زوج و دلیل دوم فقدان مهارت در همسرگزینی و انتخاب همسر است. همچنین بعضی توقعات یا انتظارات غیر واقعی از زندگی مشترک و ذهنیت هایی که افراد از قبل دارند و ممکن است با زندگی مشترک منطبق نشود، درحالی که توقعاتی که دختر یا پسر از زندگی مشترک دارند بیشتر رؤیایی و خیالی اند تا واقعی، به همین خاطر پس از شروع زندگی مشترک احساس سرخوردگی یا ناکامی به آنها دست می دهد.
کسب مهارت های لازم پیش از شروع زندگی مشترک
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی استان اصفهان ادامه می دهد: افراد برای ازدواج باید مهارت های ارتباطی، مهارت تصمیم گیری و حل مسأله، تحمل ناکامی و شکست، مدیریت اضطراب و استرس و مقابله با ناکامی را به طور نسبی به دست آورده باشند تا در زندگی مشترک با برخورد به کوچک ترین مانع یا شکست، فکر نکنند باید این زندگی را خاتمه دهند.
وی با تأکید براینکه اگر افراد مهارت های لازم را به دست نیاورده باشند؛ تعارض ها و هیجان ها از یک زوج به زوج دیگر منتقل شده و حتی تبعات آن گریبانگیر خانواده ها می شود، می افزاید: آنها هم به جای حل مسأله باعث تشدید تعارض ها و تنش ها بین زوجی می شوند که به تازگی زندگی شان شروع شده است.
انتخاب هایی مبتنی بر هیجانات و احساسات زودگذر
ناجی براین اساس، مهارت کنترل هیجانات و مهارت ارتباط موثر با همسر را جزو الزامات و ضروریات یک زندگی سعادتمند می داند و می گوید: این که افراد در انتخاب همسر ممکن است مهارت های کافی نداشته باشند به این موضوع برمی گردد که به هر حال در همسرگزینی از گذشته تا امروز معیارهایی مطرح بوده است، از جمله تجانس و سنخیت بین زوجها؛ سنخیت به این معنی که از نظر اجتماعی، اعتقادی، تحصیلی با هم همخوانی داشته باشند، البته مؤلفه های دیگری هم در زندگی مشترک تأثیرگذار است اما ممکن است بعضی انتخاب ها مبتنی بر هیجانات و احساسات زودگذر باشد که به ویژه در سن پایین بیشتر مشکل ایجاد می شود.
وی با بیان اینکه در سنین پایین افراد انتخاب های هیجانی و احساسی بیشتری دارند، خاطر نشان می کند: این انتخاب ها کمتر مبتنی بر تفکر شناخت و تحلیل های فکری و ذهنی است. حتی شاید بعضی زوجین خود مدارانه تصمیم میگیرند؛ یعنی از مشورت افراد خبره مثل مشاور و افراد غیر حرفه ای مثل اعضای خانواده کمتر استفاده می کنند.
این کارشناس مسائل خانواده یادآور می شود: برای انتخاب مهم و سرنوشت ساز ازدواج بهتر است زوجین خود را از مشورت دیگران محروم نکنند؛ نگویند ما شروع می کنیم و اگر مناسب نبود این زندگی را تمام می کنیم، این زندگی مشترک چیزی نیست که با انتخابات موقتی بشود تصمیماتش را پایه گذاری کرد و بگویند اگر مناسب نبودیم جدا می شویم و ازدواج دیگری می کنیم. این کار باعث ناامنی و بی اعتمادی برای تشکیل یک زندگی مشترک می شود.
وی درخصوص تأثیر عوامل بیرونی همچون فشار اقتصادی، مشکلات معیشتی و موضوعات مربوط به امرار معاش بر کوتاه شدن عمر زندگی زوج های جوان، توضیح می دهد: وقتی خود زوجین مهارتها و تبحر لازم را برای مدیریت مسائل زندگی مشترک نداشته باشند، مسائل اقتصادی هم مزید بر علت میشود اما اگر تاب آوری را که یکی از سرمایههای مهم خانواده است تقویت کنیم و زوجین بتوانند خود را با سختی ها و کمبودها و دشواری ها همراه کنند دچار مشکل نخواهیم شد.
مشکلات اقتصادی؛ عامل جدایی یا همدلی
ناجی تأکید می کند: اگر می شنوید که زوج جوانی به دلیل مشکلات اقتصادی زندگی شان به تعارض کشیده شده، من به عنوان یک روانشناس میگویم قطعا خودشان زمینه و بستر اینکه عوامل خارجی بتواند تأثیر خودش را بر زندگی مشترکشان بگذارد فراهم کرده اند. زوج های جوان زیادی داریم که با حداقل امکانات اقتصادی، احساس همدلی و تفاهم درک متقابل دارند، درحالی که زوج هایی که مهارت های لازم را ندارند، مسائل اقتصادی را بهانه قرار میدهند یا حتی به عنوان حربه استفاده می کنند. اگر همدلی و تفاهم بین زوجین باشد، به عنوان یک عامل محافظت کننده در مقابل عوامل خارجی میتواند باعث رشد و ارتقای خانواده شود و حتی بعضی وقت ها فشار بیرونی باعث تقویت و همدلی و همبستگی بین زوجین میشود.
وی با بیان اینکه بعضی از زوج ها در شرایط بحران و فشار، احساس تعلق خاطر و همدلی بیشتری پیدا می کنند، می گوید: این زوج ها قدر پشتیبانی و حمایت دوجانبه را بیشتر احساس میکنند و در دستور کارشان قرار میدهند. پس اینکه فکر کنیم عوامل خارجی میتوانند روی همه زندگی های خانوادگی تأثیر بگذارند این طور نیست. خیلی وقت ها ازدواج تحت تاثیر عوامل حاشیهای قرار می گیرد و کار انتخاب همسر و تشکیل زندگی مشترک را دشوار میکند.
سایه سنگین عوامل حاشیه ای بر ازدواج
معاون امور اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان با تأکید بر اینکه افراد باید بدانند هدف از ازدواج رسیدن به آرامش و مودّت و تأمین نیازهای زیستی غریزی است، تصریح می کند: عواملی مثل محدودیت تجمع که در یک سال اخیر به خاطر شرایط انتشار ویروس کرونا به وجود آمده از جمله عوامل حاشیهای است که البته در روی دیگر سکه باعث راحت شدن بسیاری از جوانان از هزینه های برگزاری مراسم و رسم و رسومات پر دردسر شده است.
وی با یادآوری اینکه در یک سال اخیر خیلی از ازدواج ها ساده تر برگزار شده و همین موضوع باعث افزایش آمار ازدواج شده است، می گوید: در حال حاضر بعضی موانع ازدواج برداشته شده و کسی برگزار نکردن مراسم را حمل بر کم توانی و یا بی توجهی نمی کند. البته برخی از این رسومات مثل ماه عسل الزاما زائد نیست و خانواده هایی که جزو دهک اول و دوم جامعه اند باید انجام دهند، اما الگویی نیست که برای همه دهکهای جامعه قابلیت اجرا داشته باشد.
ناجی با اشاره به اینکه در جامعه ما مسابقهای بین خانوادهها در زمینه ریخت و پاش برای برگزاری مراسم ازجمله مراسم ازدواج شکل گرفته، می گوید: این هزینه ها در اصل قضیه تأثیری ندارد و می توان آن را تعدیل کرد تا موضوع اصلی ازدواج تسهیل شود، در عین حال که حمایت خانواده معطوف به راهنمایی، مشاوره و انتقال تجربه به جوانان شود.
انتهای پیام
منبع:ایسنا