در زمان اُفت قند خون چه کاری انجام دهیم؟/ رابطه کرونا و دیابت

دکتر”سمیرا نخعی” در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه در بیماری دیابت، بدن نمی تواند به صورت طبیعی و نرمال از گلوکز استفاده کند، افزود: دیابت بارداری، دیابت نوع یک و نوع دو از انواع دیابت محسوب می شوند.

وی اظهار کرد: در دیابت نوع یک که معمولا سنین پایین مبتلا می شوند، زمینه ژنتیک یا خودایمنی وجود دارد که سلول های تولیدکننده انسولین دچار اختلال عملکرد می شوند و از بین می روند.

نخعی با اشاره به اینکه در دیابت نوع دو یکسری ریزفاکتورهایی وجود دارد که قابل تعدیل هستند، تصریح کرد: افزایش وزن، کاهش تحرک و رژیم غذایی نامناسب از جمله عواملی هستند که به صورت مستقیم موجب مقاومت به انسولین می شوند و زمینه ساز ایجاد دیابت نوع دو می شوند.

وی بیان کرد: با توجه به شیوه زندگی کنونی، رژیم غذایی نامناسب، کمبود تحرک و … ابتلا به دیابت در بزرگسالان و حتی سین پایین تر نسبت به قبل در حال افزایش است.

این متخصص بیماری های داخلی درباره قند خون طبیعی گفت: در صورتی که قند خون ناشتا بالاتر از 126 و همراه با علائم مربوط به دیابت باشد فرد مبتلا به دیابت محسوب می شود و اگر قندخون ناشتا در فردی بالاتر از 100 باشد دچار اختلال در قندخون ناشتا و لازم است توجه ویژه ای به سلامت داشته باشد زیرا مستعد ابتلا به دیابت است.

وی با اشاره به اینکه در جمعیت عمومی توصیه بر این است از سن 45 سالگی به صورت سالیانه و در صورتی که آزمایش نرمال بود با فواصل بیشتر آزمایش قند خون ناشتا چک شود، افزود: باید توجه داشت افرادی که دچار افزایش وزن، چاقی، سابقه خانوادگی دیابت نوع دو و کسانی که سابقه ابتلا به دیابت حاملگی را دارند، باید از سن 40 سالگی غربالگری را انجام بدهند.

نخعی در ادامه تصریح کرد: انسولین انواع مختلفی دارد که برخی از آنها طولانی اثر هستند و امکان تزریق یک نوبت در روز را دارند اما برخی دارای طول اثر کوتاه و متوسط هستند و باید به صورت دو یا سه نوبت در روز تزریق شوند و باید براساس نظر پزشک انسولین را استفاده کرد چراکه افزایش یا کاهش دوز انسولین بدون آگاهی و خودسرانه می تواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته باشد.

این متخصص بیماری های داخلی اظهار کرد: علت افت خون در زمان خواب و نیمه شب را می توان با تغییر دادن زمان تزریق انسولین و زمان مصرف وعده غذایی اصلاح کرد و در برخی موارد لازم است دوز انسولین در زمان شب کاهش پیدا کند و بیمار باید حتما وعده شام را داشته باشد.

وی در بخش دیگری از سخنانش درباره رژیم غذایی دیابتی ها گفت: ذهنیت اشتباهی ایجاد شده که دیابتی ها بسیاری از غذاها را نمی توانند مصرف کنند در حالی که اینگونه نیست و توصیه کارشناسان تغذیه و ما این است دیابتی ها از تمام رژیم غذایی می توانند استفاده کنند اما توصیه می شود برخی مواد به میزان بسیار کم استفاده شود.

نخعی بیان کرد: توصیه می شود کربوهیدرات های ساده و سریع الجذب و انواع نوشیدنی های مصنوعی تا حد ممکن استفاده نشود و به جای آن آبمیوه طبیعی مصرف کنند و به جای مصرف چربی های حیوانی، گوشت ماهی و پرندگان را جایگزین کنند.

وی با اشاره به اینکه بیماران دیابتی از لبنیات کم و در رژیم غذایی شان از روغن های گیاهی زیتون و کلزا استفاده کنند، گفت: بخش اعظم رژیم مبتلایان به دیابت باید از کربوهیدارات های پیچیده مثل انواع غلات کامل، نان سبوس دار، بلغور و … تشکیل شده و این افراد باید شیرین کننده های مصنوعی را حذف و شیرین کننده های رژیمی را جایگزین کرده و مصرف میوه و سبزیجات تازه را تا حد امکان افزایش بدهند.

این متخصص بیماری های داخلی درباره رابطه کرونا و دیابت اظهار کرد: مقالات مشخص کرده است ویروس کرونا می تواند مقاومت به انسولین را افزایش بدهد و ریسک ابتلا به افزایش قند خون را به صورت قابل توجهی بالا می برد؛ همچین کرونا قندخون دیابتی ها را غیرکنترل می کند و اثر ویروس بر دیابتی ها کاملا شناخته شده است.

وی در ادامه درباره دستگاه های قندخون خانگی افزود: دستگاه های قند خون خانگی یکی از روش های مناسب برای مبتلایان به دیابت و روش سلف کنترل است و توانسته ایم با آموزش این روش، کنترل دیابت را بهبود دهیم.

نخعی ادامه داد: بهترین روش آزمایشگی اندازه گیری قند خون، روش وریدی است و برای افرادی که مبتلا به دیابت نیستند، برای تشخیص دیابت دستگاه ها توصیه نمی شود و این دستگاه ها برای اندازه گیری قندخون مبتلایان برای کنترل دیابت و مصرف دارو استفاده می شود.

وی درباره افت قند خون در دیابتی ها تصریح کرد: یکی از عوارض مهم انسولین بر بدن افت قندخ خون است و ممکن است عوارض مهمی داشته باشد؛ دیابتی ها در ابتدای سیر بیماری متوجه علامت افت قند می شوند اما در ادامه ممکن است متوجه نشوند و با کاهش سطح هوشیاری عمیق و یا حتی کما کارشان به بیمارستان بکشد.

نخعی گفت: باید در صورت افت قند خون، بیمار با پزشک معالج تماس بگیرند تا میزان دریافت انسولین تنظیم شود تا این عارضه تکرار نشود.

این متخصص بیماری های داخلی اظهار کرد: علائم افت قند شامل ضعف و بیحالی، تعریق، احساس سبکی سر، سیاهی رفتن چشم و بعضا تپش قلب و لرزش دست ها است و در چنین زمانی نباید داروی آن وعده را استفاده کنند و اگر بیمار می تواند یک لیوان آب قند و خوراکی شیرین مانند بیسکوییت مصرف کرده و در صورتی که توان ندارد با یک نفر یا اورژانس تماس بگیرد تا این حالت پیشرفت نکند.

وی افزود: کسانی که بیدار و هوشیار هستند، در زمان افت قند خون می توانند گلوکز را مصرف و سریعا قندخون را بالا ببرند و در صورت کاهش سطح هوشیاری، باید سرم قندی به آنها تزریق شود.

نخعی در پایان تصریح کرد: وعده های غذایی مبتلایان به دیابت باید به صورت مکرر و کم حجم و متناسب با حضور در منزل یا سفر مصرف شود.

انتهای پیام

منبع:ایسنا