دیار تاکستان‌های سرسبز چشم به راه مسافران نوروزی
ایسنا/خراسان رضوی شهرستان خلیل‌آباد که از آن به عنوان دیار تاکستان‌های سرسبز نام برده می‌شود، حدود ۲۵۰ سال قبل توسط خلیل‌خان فرزند جلیل‌بیگ از خاندان عرب میش مست بنا نهاده شد.
به گزارش ایسنا- در آن زمان خلیل‌خان قلعه‌ای بزرگ و زیبا به نام خودش بنا نهاد که بعدها خلیل‌آباد نام گرفت اما در حقیقت نام این سرزمین، خارزنج است که در کتب تاریخی و معتبر از آن بسیار نام برده شده‌است. شهر خارزنج در ناحیه شمالی شهر خلیل‌آباد فعلی واقع شده بود که در اثر زمین لرزه تخریب و ساکنانش در دشت‌های جنوبی پراکنده و اقدام به ساخت آبادی‌های متعدد نمودند، سرانجام به دلیل وجود نا امنی‌های حاصل از حمله افاغنه و ترکمن‌ها اقدام به ساخت قلعه معروف خلیل‌آباد نمودند و خلیل‌آباد مرکزیت یافت.
در همین خصوص مدیر میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان خلیل‌آباد گفت: براساس کتب تاریخی، پیشینه شهرستان به دوران زرتشت بر می‌گردد، به طوری که آثار و ابنیه زرتشتیان در اطراف شهرستان به چشم می‌خورد.
محمد جواد بلبلی در همین خصوص به جاذبه‌های تفریحی شهرستان که محور گردشگری پارک جنگلی خلیل آباد است، اشاره کرد و گفت: این پارک همه روزه پذیرای مسافران و بسیاری از شهروندان است. پارک جنگلی شمال شهرستان با وسعت 200 هزار متر مربع و گونه‌های درختی کاج، افرا، اقاقیا و سروناز و سرو نقره‌ای، سپیدار و … از دیگر تفرجگاه‌های دیدنی این شهرستان است .
وی بیان کرد: در ارتفاعات شمال شهر خلیل‌آباد و در دل سیاه کوه و در آغاز راه رودخانه دائمی خارزنج چشمه‌های جوشان آبگرم معدنی که مردم محلی آن را «گِرمو» می‌نامند یکی دیگر از مکان‌های گردشگری است. این چشمه‌های جوشان از سالیان قبل با خواص بالای درمانی التیام بخش درد و میزبان خیل عظیم ورزشکاران و گردشگران و طبیعت دوستان است.
مدیر میراث فرهنگی و گردشگری خلیل‌آباد، طبیعت بکر، درختان سرسبز، آبشارها و رودخانه جاری خارزنج منطقه آبگرم را جزء دیدنی‌ترین مناظر طبیعی شهرستان خلیل‌آباد ذکر کرد و گفت: چشم انداز فرهنگی، طبیعی و تاریخی این منطقه با دارا بودن 12 اثر تاریخی موسوم به آسیاب و دره‌های زیبا و شفگت انگیز با پوشش نیزار و حوضچه‌های بزرگ آب موسوم به«زو» و حوضچه‌های آبگرم معدنی گردشگران بسیاری را به سمت خود کشانده است.
بلبلی همچنین به کویر بسیار دیدنی نمک جعفرآباد اشاره کرد و گفت: صرف صبحانه محلی از جمله تخم مرغ شیره که یکی از اصیل‌ترین غذاهای خراسان است در کنار سیاه چادر عشایری، نوشیدن چای آتشی و دمنوش‌های کویر به همراه سیب زمینی زغالی، تجربه لذت بخش و تداعی گوشه‌ای از زندگی کویری را برای گردشگران در کویر نمک جعفرآباد به همراه خواهد داشت.
وی بازدید از روستای کاهه و بافت قدیمی روستا و صرف اشکنه قورمه که از لذیذترین غذاهای منطقه کویری خراسان است و مزه به یاد ماندنی را برای گرشگران رقم می‌زند، به گردشگران نورزی پیشنهاد داد.
مدیر میراث فرهنگی و گردشگری خلیل‌آباد، اظهار کرد: دراین منطقه بسیار زیبا که در فاصله 4 کیلومتری شمال شهر خلیل‌آباد قرار دارد دارای 3 چشمه آب گرم معدنی است که به ارتفاعات شمال شهر منتهی می‌شود. همچنین وجود آبشارها و رودخانه دائمی خارزنج این منطقه را جزء دیدنی ترین مناظر طبیعی شهرستان نموده است.
وی ادامه داد: در ضلع جنوبی شهر کندر بقایای خشت وگلی عظیمی به ارتفاع 15 متر وبه طول 68 و عرض 44 متر دیده می‌شود که در واقع کهندژ شهرک حاصلخیز و پر رونق کندر در گذشته‌های دور بوده است.
بلبلی گفت: سفال‌های پراکنده بر روی آن قدمت این اثر را به پیش از اسلام می‌رساند و موید سکونت در آن تا سده هفتم و هشتم هجری است. در چهار سوی این کهندژ آثار و بقایایی از برج‌های نگهبانی و تدافعی به چشم می‌خورد.
او همچنین به بنای حمام آقا که جزء مجموعه ابنیه تاریخی و با ارزش که در بافت مرکزی شهر قرار گرفته اشاره کرد؛ وی افزود: این بنا که مشتمل بر مسجد جامع، کاروانسرا و دکاکین مجاور مسجد است در اوایل دوران پهلوی احداث شده و دارای دو بخش مردانه و زنانه است.
بلبلی عنوان کرد: حمام مردانه 15 پله و حمام زنانه 10 پله پایین‌تر از سطح زمین بوده و دارای رختکن، زینه، دوش‌ها و گرمابه، آب انبار، جاکفشی و نمازخانه است.
وی ادامه داد: حوض چهل پایه که نام این سازه آبی برگرفته از پایه‌های ده گانه‌ای است که پوشش آن را تشکیل داده و از هر پایه چهار عنصر فرعی دیگر روی هم رفته چهل پایه منفک گردیده و ایجاد قوس را ممکن کرده است.
مدیر میراث فرهنگی و گردشگری خلیل‌آباد گفت: به استناد شواهد موجود مسجد جامع خلیل آباد پیش از این در محل مسجد جامع فعلی، بنای مسجدی کهن و یک ایوانی موسوم به میان خیابان وجود داشته که بنای فعلی با الگوبرداری از مسجد جامع کاشمر در سال 1308 قمری با طرح یک ایوانی وشبستان‌های طرفین ساخته شده و شبستان شرقی آن در سال 1313 قمری تکمیل شده است.
وی همچنین در خصوص آب انبارهای کندر بیان کرد: این آب انبارها که از دو بنای همجوار تشکیل شده‌اند در شهر کندر، از توابع شهرستان خلیل‌آباد قرار گرفته‌اند.
بلبلی گفت: این ابنیه از جمله آثار عام‌المنفعه هستند که آب انبار اولی به دستور حاجی حاتمی و به دست توانای حاج علی اصغر بنایی در حدود 70 سال پیش ساخته شده و آب انبار دیگر ده سال بعد از آن به سفارش حاج اصغر رحمانی و به دست استاد شعبان بنا شده است.
وی بیان کرد: یخدان گلی یکی از بناهای عام‌المنفعه بوده و نمایانگر فرهنگ گذشته این دیار در بهره‌برداری واستفاده از یخ است. از نکات جالب توجه این یخدان گلی استفاده از قطعات درشت چوب در میان جرزهای قطور است که نقش سازه‌ای داشته و به منظور استقامت بیشتر دیواره یخدان کاربرد داشته و قسمتی از چوب‌ها که بیرون آمده در سطح نمای داخلی و خارجی یخدان قابل مشاهده است.
وی در ادامه با اشاره به این که سالیانه ۵۰ هزار مسافر از مکان‌های گردشگری و تاریخی و مذهبی شهرستان بازدید می‌کنند، گفت: تنها در نوروز سال 97 بالغ بر 15 هزار مسافر و گردشگر وارد شهرستان خلیل‌آباد شدند.
بلبلی افزود: هرچند به دلیل نبود واحدهای اقامتی مناسب تاکنون تنها یک شب میزان ماندگاری مسافران در شهرستان بوده اما امیدواریم با راه‌اندازی چهار اقامتگاه بوم‌گردی در روستاهای نصرآباد، دهنو، شهر کندر و روستای جعفرآباد که سال جاری صورت گرفت، میزان ماندگاری مسافران افزایش یابد.
وی بیان کرد: با توجه به این که درخواست هتل سنتی تاریخی شده و اکنون تلاش برای دریافت موافقت اصولی می‌شود، امیدواریم برای سال 99 این هتل به واحدهای اقامتی شهرستان اضافه می‌شود.
منبع: ايسنا