راهکاری برای بهبود سریع زخم دیابتی
بروز زخم در نقاط مختلف بدن و عدم بهبودی سریع آن از مهم‌ترین مشکلات افراد مبتلابه بیماری مزمن دیابت است که گاه فرد را تا مرحله قطع عضو پیش می‌برد. محققان کشورمان برای کمک به رفع این مشکل، استفاده از نوعی سلول‌های بنیادی را آزمایش و توصیه کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد درون‌ریز بدن است که به دلیل عدم جذب سلولی قند خون ناشی از کاهش ترشح انسولین یا مقاومت سلول‌های بدن در برابر انسولین ایجاد می‌شود. هم‌زمان با پیشرفت بیماری دیابت، وضعیت بالینی زمینه‌ای مانند نوروپاتی، بیماری عروقی، تغییر شکل پا و عفونت بروز می‌کند.
زخم دیابتی یکی از عوارض قابل توجه دیابت است که به سختی التیام می‌یابد و حتی در برخی موارد منجر به قطع عضو می‌شود. بر همین اساس محققان همواره در تلاش بوده‌اند تا با استفاده از روش‌های مختلف زخم دیابتی را هرچه سریع‌تر درمان کنند.
بدین منظور، محققان در کنار روش‌های گوناگون، سلول‌های بنیادی را نیز مد نظر داشته‌اند. یکی از انواع سلول‌های بنیادی، سلول‌های بنیادی مزانشیمی هستند. سلول‌های بنیادی مزانشیمی یا MSC ها، سلول‌های تنظیم‌کننده‌های ایمنی، چند توانه و به‌سرعت تکثیرشونده هستند. پیشرفت‌های اخیر در زمینه تکنولوژی جداسازی سلول این امکان را فراهم آورده است که بتوان MSC ها را از بافت‌های بالغ و جنینی گوناگون از جمله ماهیچه اسکلتی، بافت چربی، خون محیطی، ریه، دندان‌های شیری کنده شده، کبد جنینی، مایع آمنیونی، خون بندناف، پرزهای جفت و نیز ماده‌ای به نام ژله وارتون بند ناف جداسازی و شناسایی کنند.
محققانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان و دانشگاه علوم پزشکی تهران با به‌کارگیری این نوع آخر از سلول‌های بنیادی و در قالب یک مطالعه پژوهشی، سعی کرده‌اند زخم‌های دیابتی را درمان کنند.
آن‌ها در این تحقیق تجربی آزمایشگاهی که در مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی انجام شد، سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداسازی شده و توانایی تمایز آن‌ها به سلول‌های استخوان و چربی و نیز بیان مارکرهای اختصاصی را با به‌کارگیری موش‌های صحرایی به‌عنوان جانوران مدل ارزیابی کردند.
نتیجه این بررسی‌ها نشان داد که تزریق سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداسازی شده از ژله وارتون بند ناف در ناحیه زیرپوستی زخم دیابتی می‌تواند به‌طور موثری سبب تسریع التیام زخم دیابتی شود.
به گفته رحیم احمدی، محقق گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان و چهار تن دیگر از همکارانش، «سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداسازی شده از ژله وارتون بند ناف توانستند به‌خوبی مارکرهای تخصصی را بیان کنند. آن‌ها قابلیت تمایز به سلول‌های استخوان و چربی را داشته و از میزان زنده‌مانی بالایی برخوردار بودند».
آن‌ها معتقدند: «بر این مبنا استفاده از سلول‌های بنیادی مزانشیمی جداشده از ژله وارتون بندناف می‌تواند در سلول درمانی به‌ویژه در حیطه ترمیم زخم‌های دیابتی مورد توجه قرار گیرد».
این نتایج علمی پژوهشی که راهکاری مؤثر را در بهبود سریع انواع زخم‌های دیابتی ارائه می‌دهند، در مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران به‌عنوان قدیمی‌ترین نشریه علمی پژوهشی کشور در زمینه پزشکی منتشر شده‌اند.
منبع:ایسنا