رفتارهای غیرمسئولانه در سازمان‌ها، ریشه در نوع مدیریت دارند
ایسنا/آذربایجان شرقی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز با اشاره به افزایش رفتارهای غیر مسئولانه در سازمان‌ها، اظهار کرد: معتقد هستم این رفتارها ریشه در نوع مدیریت و رهبری سازمان دارد و مدیران ما از منسوخ کردن رفتارهای منفی و افزایش رفتارهای مثبت در سازمان‌ها ناتوان هستند، افزایش بی مسئولیتی و عدم پاسخگویی در سازمان‌ها متاسفانه در کشور ما علاوه بر آثار فردی و سازمانی، آثار اجتماعی مثل از دست دادن آرامش را نیز به همراه داشته است.
نادر بهلولی در کارگاه آموزشی “پاسخگویی و مسئولیت پذیری در سازمان ویژه مدیران و کارشناسان سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی” با انتقاد از سقوط اخلاقیات در برخی سازمان‌ها، اظهار کرد: ضد ارزش‌ها تبدیل به ارزش‌ها و ارزش‌ها تبدیل به ضدارزش‌ها شده‌اند؛ با وجود پتانسیل و ظرفیت بالا در سازمان‌های ما، این توانایی‌ها به کار گرفته نمی‌شوند.
وی اضافه کرد: برخلاف بهره‌مندی از منابع بالای انسانی، چرا بهره‌برداری از این منابع برای سازمان‌های ما امکان پذیر نیست؟، چرا ما با انواع رفتارهای غیرمسئولانه در سازمان‌ها مواجه هستیم و آثار و نتایج، آن گونه که پیش بینی شده‌اند، نیستند؟.
وی با اشاره به مسئله اعتماد در سازمان‌ها، خاطرنشان کرد: اعتماد مقوله‌ای است که شکل‌گیری، از بین بردن، تضعیف و تخریب آن فرایندی بسیار طولانی است که با ریشه‌یابی متوجه می‌شویم که علل آن به نحوه رهبری و مدیریت، نوع تبعیض‌ها، بی‌عدالتی‌ها در انتصابات، توزیع منابع و ایجاد فرصت‌ها برمی‌گردد و این چشم انداز بهبود را تضعیف می‌کند.
بهلولی با تاکید بر نیاز به بهره‌وری و راندمان در سازمان‌ها، گفت: بهره‌وری بستگی به مسئولیت پذیری، چه در سطح فردی و گروهی و چه در سطح سازمانی دارد و سازمان‌ها چیز به جز افراد، گروه‌ها، استراتژی‌ها و فرهنگ‌ها نیستند.
وی خاطرنشان کرد: تجارب مشاوره در مورد بهره‌وری سازمان‌ها در کشور آلمان نشان می‌دهد که از نظر استراتژی و تجهیزات، با کشور ما هم سطح هستند، اما این نیروی انسانی و احساس مسئولیت، پاسخگویی، دانش، ارتباطات، مدیریت و رهبری است که آن‌ها را از ما متمایز می‌کند.
وی با بیان اینکه سرمایه انسانی متعهد باعث شده است از آلمان به عنوان معجزه‌ی قرن یاد کنند، خاطرنشان کرد: یک فرد در آلمان موفقیت سازمانش را موفقیت خودش و شکست آن سازمان را برابر با شکست خودش می‌داند، سرمایه انسانی امروز در این کشور سر منشا تحولات بسیاری است.
به گزارش ایسنا، این استاد دانشگاه با اشاره به ابعاد مختلف انسان، بیان کرد: لازمه توسعه پایدار برخورداری از سلامت جسمی و روانی نیروی انسانی بوده، اما فشار روانی و استرس در سازمان‌های ما به قدری زیاد است که در صورت بررسی، نتایج ارزیابی‌های ما با تصوراتی که در مورد رسالت‌ها و نقش‌های شغلی داشتیم، بسیار متفاوت خواهد بود.
وی بیان کرد: امروز، رفتارهایی مانند نگرش منفی، لجبازی، کینه‌توزی و دور زدن در سازمان‌های ما ریشه کرده و کرامت انسانی در آن‌ها دچار آسیب شده است؛ هر سازمانی که از نیروی انسانی توانمند استفاده کند، مزیت رقابتی شدن و تولید ارزش برای مشتری و رضایتمندی و شادی و نشاط را دارد.
وی ادامه داد: ترس، نگرانی، دلواپسی، مصادیق فساد مانند احتکار، اختلاس، خویشاوند سالاری و عدول از مقررات، ناکارآمدی، حیف و میل منابع در حال تبدیل شدن به موضوعی سیستماتیک، ساختاری، عادی و روزمره در سازمان‌های ما است.
بهلولی با اشاره به سقوط اخلاقیات در سازمان‌ها، اظهار کرد: اخلاقیات مرتبط با پنج مولفه‌ی وجدان، ادب و احترام، قانون، مسئولیت اجتماعی و منشور اخلاقی سازمان به چه میزان در سازمان‌های ما نمود دارد؟، در هر مجموعه‌ای که عدول از قانون، بدرفتاری با ارباب رجوع و مسئولیت ناپذیری بدون هیچ مزمت و به راحتی انجام می‌شود، آن مجموعه را آسیب جدی تهدید می‌کند.
وی متذکر شد: نتایج یک تحقیق در دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان می‌دهد که نیاز به احترام شدیدترین نیاز عاطفی ایرانیان است، چرا که افراد به راحتی حریم خصوصی یکدیگر را با تحقیر استفاده از الفاظ و واژه‌های نادرست مورد تجاوز قرار می‌دهند؛ با این حجم از عدول از مقررات، اخلاق، اصول و بایدها وارونه شده و ارزش‌ها عوض می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه ساختار علت و رفتار معلول است، اظهار کرد: رفتارهای مطلوب با اصلاح ساختار به صورت قطعی و تدریجی، ایجاد می‌شوند؛ تغییر رفتار انسان‌ها بدون ایجاد تغییر در نهادهای تربیتی، مذهبی، جامعه و خانواده ممکن نیست، چرا که مدل اصلاح در جهان منطبق بر نهادها است.
این استاد دانشگاه در ادامه خاطرنشان کرد: تغییر باور افراد در مرحله دانش و اطلاعات بسیار آسان است، اما وقتی افراد به مرحله تطبیق، بیان مقایسه‌ها، شباهت‌ها و تفاوت‌ها و جهان‌بینی برسند، تغییر دانش آسان نیست و تغییر دانش بعد از تبدیل افکار به باورها تقریبا ممکن نیست.
وی با انتقاد از کاهش تعهد سازمانی، اظهار کرد: تعهد سازمانی به جابجایی ارزش‌ها و منافع اشاره دارد، درحالی که وابستگی به سازمان جایش را به وابستگی به سازمان داده است، متاسفانه سکوت سازمانی در سازمان‌های ما در حال تبدیل شدن به ارزش است و افراد با آگاهی و از روی تعمد بی‌تفاوت هستند و این اساس شاخص‌های مسئولیت ناپذیری است.
وی با تاکید بر اینکه ساختار علت و رفتار معلول است، اظهار کرد: رفتارهای مطلوب با اصلاح ساختار به صورت قطعی و تدریجی، ایجاد می‌شوند؛ تغییر رفتار انسان‌ها بدون ایجاد تغییر در نهادهای تربیتی، مذهبی، جامعه و خانواده ممکن نیست، چرا که مدل اصلاح در جهان منطبق بر نهادها است.
بهلولی در ادامه خاطرنشان کرد: تغییر باور افراد در مرحله دانش و اطلاعات بسیار آسان است، اما وقتی افراد به مرحله تطبیق، بیان مقایسه‌ها، شباهت‌ها و تفاوت‌ها و جهان‌بینی برسند، تغییر دانش آسان نیست و تغییر دانش بعد از تبدیل افکار به باورها تقریبا ممکن نیست.
وی در بخش پایانی سخنانش تعهد سازمانی، معرفت شناسی و مشارکت با صداقت را از شاخص‌های مسئولیت‌پذیری عنوان کرد.
کارگاه آموزشی “پاسخگویی و مسئولیت پذیری در سازمان ویژه مدیران و کارشناسان سازمان جهاددانشگاهی آذربایجان شرقی” به همت معاونت فرهنگی این سازمان و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شد.
انتهای پیام
منبع:ایسنا