زبان فارسی از زبان‌های ساده دنیاست

به گزارش ایسنا به نقل از  روابط عمومی بنیاد سعدی، برنامه «یکشنبه‌ها با کتاب»  به معرفی کتاب «گام اول» ویژه فارسی‌آموزان با اجرای سمیرا یافتیان، مدیر روابط عمومی بنیاد در گفت‌وگو با رضامراد صحرایی، معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی در صفحه اینستاگرام بنیاد اختصاص داشت.

رضامراد صحرایی، معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی در این نشست گفت: آموزش زبان فارسی در سراسر جهان همزمان با آموزش خط فارسی اتفاق می‌افتد؛ البته مطلوب این است که فرد ابتدا زبان را یاد بگیرد و بعد وارد خواندن و نوشتن شود.

او افزود: در اصطلاح باید تمایزی بین زبان، یعنی صحبت کردن و شنیدن، و سواد قائل شویم، چون در بسیاری از موارد افراد می‌توانند به خوبی صحبت کنند، اما تحصیلات و سواد ندارند؛ در نتیجه، ایرانی‌ها – چه فارسی‌زبان و چه غیرفارسی‌زبان – در دوران کودکی فارسی را یاد می‌گیرند، اما به مدرسه می‌روند که بتوانند فارسی را بخوانند و بنویسند. کتاب‌های آموزش زبان در اکثر منابع منابع معتبر جهانی، سعی می‌کنند این تمایز را ببینند و ابتدا فرد زبان و بعد سواد را یاد بگیرد.

صحرایی با بیان این‌که یکی از نکات مهم ما این بود که بسیاری از فارسی‌آموزان خارجی با وجود حاضر شدن سرکلاس، نمی‌توانند صحبت کنند و یکی از دلایل بی‌انگیزه شدنشان همین است، گفت: یکی از چالش‌های ما برای حفظ انگیزه افراد در زمان مواجهه با زبان فارسی، خط فارسی است، چون آموزش زبان و خط به طور معمول در تمام دنیا همزمان اتفاق می‌افتد و ما باید بین موضوع متداول و موضوع ایده‌آل رابطه‌ای معقول ایجاد می‌کردیم.

او بیان کرد: اگر مدت زیادی توقف می‌کردیم که فرد زبان یاد بگیرد و بعد بنویسد و بخواند، بسیاری از افراد انگیزه خود را از دست می‌دادند و اگر به طور مستقیم با خط فارسی شروع می‌کردیم، دشواری‌های خط فارسی انگیزه را از همان روز اول از بین می‌برد؛ بنابراین باید به یک راه میانه می‌رسیدیم و ابتکار «گام اول» این است که کاری کرده که زبان و سواد با هم باشند.

او درباره اهمیت همراهی زبان و سواد در فرآیند یادگیری تصریح کرد: زبان فارسی از لحاظ یادگیری نحوی و دستوری جزو زبان‌های ساده دنیا محسوب می‌شود و حتی از انگلیسی ساده‌تر است، اما وقتی خط فارسی کنار زبان قرار می‌گیرد، سخت می‌شود.

صحرایی با اشاره به چهار ویژگی خط فارسی که در هیچ خطی دیده نمی‌شود و آن را منحصر به فرد می‌کند، توضیح داد: اول این‌که خط فارسی از راست نوشته می‌شود، چون نزدیک به ۹۰ درصد از خط‌های جهان از چپ به راست نوشته می‌شود. دوم این‌که در خط فارسی حروف به هم می‌چسبد؛ یعنی ما سه شکل حرف اول، حرف وسط و حرف آخر را داریم. سوم این‌که خط فارسی نقطه‌دار است و همین که با تعداد و جایگاه نقطه‌ها معنای کلمات تغییر می‌کند، خط فارسی را متمایز می‌کند.

او سپس اظهار کرد: چهارمین ویژگی نمایش حالت اضافه و نحوی از طریق کسره اضافه است؛ به‌عنوان مثال، وقتی از دخترِ خوب در نوشتار استفاده می‌کنیم، کسره زیر «ر» را نمی‌نویسیم. ما حرکات کوتاه را چه در قالب مصوت یا حرف اضافه مضاف و مضاف الیه‌ساز، صفت و موصوف‌ساز یا روابط نحوی‌ساز به کار نمی‌بریم.

معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی خاطرنشان کرد: گاهی روی پایه حرف‌های «ببر» امکان سوار کردن کلماتی مانند: نیز، تیز، بِبَر، بِبُر و… وجود دارد و زبان‌آموز به دلیل گیج شدن، از آموختن زبان فارسی می‌ترسد که ما سعی کردیم این مشکل را با کتاب «گام اول» برطرف کنیم. در کتاب «گام اول» سعی کردیم زبان و سواد را با یکدیگر همسو کنیم و با شیب ملایمی زبان و سواد را به‌طور همزمان تدریس کنیم؛ اما با شیب ملایمی که در آن زبان‌آموز اول بفهمد و بعد بنویسد.

صحرایی درباره پژوهشی که برای کتاب «گام اول» انجام شده است، تشریح کرد: ما در این کتاب یک پژوهش پیکره‌ای انجام دادیم تا بررسی کنیم پربسامدترین واژه‌های زبان فارسی کدامند و این پژوهش پیکره‌ای در قالب طرح پژوهشی «واژگان پایه زبان فارسی بر مبنای متون مطبوعاتی» تهیه شد و به همراه هفت نفر از همکارانم طی ۱۰۰ روز کاری از سه روزنامه پرتیراژ هفت نوع متن نوشتاری شامل ادبی، فرهنگی، ورزشی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علمی و فناوری را استخراج و در پیکره ثبت کردند. سپس، با استفاده یک نرم‌افزار از میان یک میلیون و ۲۵۰ هزار واژه بسامدگیری کردیم و از درون آن چهار بلوک ۵۰۰ واژه‌ای استخراج کردیم. بر همین اساس است که در کتاب «گام اول» ۴۸۶ واژه تدریس می‌شود.

انتهای پیام

منبع:ایسنا