صنعت خدمات در کانادا

این بخش 75 درصد شغلها و 78 درصد تولید ناخالص داخلی در کانادا را تشکیل داده است. خدمات بخشهای زیر را شامل میشود: حملونقل، اقتصاد، بهداشت و درمان، ساختوساز، بانکداری، ارتباطات، خردهفروشی، گردشگری، و دولت.

محبوبترین بخش، پخش و توزیع و خردهفروشی است که نقش حیاتی در اقتصاد کانادا دارد، و برخی نامهای تجاری معروف مانند والمارت و فیوچر شاپ در آن به چشم میخورد.

در سالهای اخیر، خدمات مالی، اموال و مستغلات، و صنعت ارتباطات رشد تصاعدی داشتهاند، به ویژه در قطبهای تجاری ونکوور، مونترال، و تورنتو.

کانادا که به هالیوود شمال معروف است، تبدیل به مرکز نیرومندی از فیلمهای بومی و بینالمللی شده و بسیاری از استودیوهای فیلم امریکا فعالیتهای خود را به این کشور منتقل کردهاند.

خدمات نقشی کلیدی در اقتصاد در سراسر دنیا ایفا میکند و کانادا نیز از این قاعده مستثنی نیست. سهم خدمات در اقتصاد کانادا بهتدریج افزایش یافته و از 65 درصد در سال 2004 به 69 درصد در سال 2013 رسیده است. تولید ناخالص داخلی در صنعت خدمات در سال 2013 به 714 میلیارد دلار رسیده، که تقریبا دو برابر سال 2001 بوده است.

اقتصاد به دو بخش تقسیم میشود: بخش تولید کالا، که کالاها را میسازد، و بخش تولید خدمات، که در اصل همهی چیزهای دیگر را شامل میشود. خدمات از گسترهی وسیعی از فعالیتها تشکیل میشود، از شغلهای مربوط به تکونولوژی پیشرفته و سطوح بالای دانش گرفته تا شغلهای نیازمند مهارت کم و کارگری – از برنامهنویسی گرفته تا کار در فستفود.

خدمات معمولا در مناطق شهری بزرگ متمرکز هستند

مناطق شهری بزرگ (CMAs) دارای انبوهی از شغلهای مرتبط با خدمات هستند که 78 درصد کل شغلها در سال 2013 را شامل میشد. این رقم در مناطق دیگر 68 درصد بود. در طول دههی 1990، تقریبا تمام مناطق شهری بزرگ بیشتر خدماتمحور شدند.

بیشترین تجمع شغلهای خدماتی در شهرهای کانادا در سال 2013 در شهرهای سنت جان، اتاوا-گاتینو، هالیفاکس، ویکتوریا، رجینا، و کبک بود که در همهی اینها 85 درصد نیروی کار در شغلهای مربوط به خدمات حضور داشتند.

مقدار زیادی از رشد شغلهای خدماتی را میتوان ناشی از ایجاد شغل در خدمات حرفهای، علمی، و مربوط به تکنولوژی (عمدتا خدمات مربوط به کسبوکار) دانست. این مطلب به خصوص در مورد پنج منطقهی شهری بزرگ محبوب کانادا (تورنتو، مونترال، ونکوور، اتاوا-گاتینو و کلگری) صدق میکند که از سال 2010 تا 2014 در آنها 280000 شغل از این دست ایجاد شده است. این رشد در تعداد شغلها، در این دورهی زمانی، 11 درصد کل رشد در شغلهای خدماتی در کانادا را تشکیل میداد.

خدمات حرفهای، علمی، و مربوط به تکنولوژی در حال تبدیل به صنعتی با اهمیت افزاینده در اقتصاد کانادا هستند. از سال 1994 تا 2003، سهم این شغلها در تولید ناخالص داخلی از 3 درصد به 5/4 درصد افزایش یافت. بیشتر این رشد در بین سالهای 1996 تا 2000 و در چند صنعت کلیدی اتفاق افتاد. به ویژه، طراحی سیستمهای کامپیوتری و خدمات مرتبط با آن سریعترین رشد را داشتند، و سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی از 6/0درصد در سال 1997 به 1/1 درصد در سال 2003 افزایش داشت.

شرکتهای مربوط به خدمات دیگر حرفهای، علمی و مرتبط با تکنولوژی که در زمینههای خدمات طراحی، مدیریت و مشاورههای مربوط به تکنولوژی، خدمات تحقیق و توسعه، و خدمات دیگر علمی و مرتبط با تکنولوژی تخصص یافتهاند، سهم خود در تولید ناخالص داخلی را از 7/0 درصد در سال 1997 به 1 درصد در سال 2003 افزایش دادند. بقیهی خدمات حرفهای، علمی، و مرتبط با تکنولوژی، مانند خدمات حقوقی، خدمات مربوط به حسابداری، مالیات و حساب‌رسی، و خدمات مربوط به تبلیغات، در همین دورهی زمانی، 3/1 تا 4/1 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدادند.

صنعت خدمات، یاری رساننده اقتصاد کانادا

رشد بیش از دو درصدی شغلهای بخش خدمات در سال گذشته، بیشترین رشد سالیانه از سال 2013 تاکنون بوده است. بیشترین افزایش سالیانه در بخشهای فرهنگی و تفریحی، و بیشترین افزایش ماه به ماه در خدمات حرفهای و مربوط به تکنولوژی بوده است.

این روند در حال جاافتادن است. در طول 5 سال گذشته، شغلهای فراوانی در بخش خدمات ایجاد شده که بهداشت و درمان، و خدمات اجتماعی (یا به عبارت دیگر نگهداری از افراد سالمند) جزء اصلیترین آنها است. سودی که از بخش تولید کالا در اقتصاد کشور به دست آمده، بهشدت در صنعت ساختوساز متمرکز شده است.

لازم به ذکر است که فاصلهی بین بازار شغل در بخشهای کالا و خدمات در نواحی مختلف شکسته و کم نشده، که همین موضوع بیتعادلیهایی را در اقتصاد کانادا در طول دههی گذشته ایجاد کرده است. در استان انتاریو که یک تولیدکنندهی بزرگ است، در بخش کالا تنها 5000 موقعیت شغلی جدید در سال گذشته اضافه شده، در حالی که این رقم در بخش خدمات 76000 بوده است. همچنین در استان آلبرتا، 53000  شغل از تعداد شغلهای بخش کالا کم شده و بخش خدمات تنها 34000 شغل اضافه کرده که شغلهای حذفشده را جبران نمیکند. بااینحال این موضوع نشان میدهد که اقتصاد استان آلبرتا دیگر تنها به شغلهای مربوط به نفت و گاز محدود نیست و گوناگونی یافته است.

این درست است که دستمزد بسیاری از شغلهای خدماتی جدید همیشه به خوبی دستمزد شغلهای بخش کالا که حذف شدهاند نیست. در سال گذشته، عمدهفروشی و خردهفروشی رتبهی سوم در تولید شغل را داشتند؛ بااینحال، این شغلها پردرآمد نیستند، و قطعا نمیتوانند جایگزین موقعیتهای شغلی پردرآمد در بخش نفت و گاز باشند. از سوی دیگر، میانگین دستمزد ساعتی در بخش بهداشت و درمان و خدمات اجتماعی در سال گذشته بالاتر از این میانگین در بخش تولید بوده است.