ضرورت تهدیدشناسی در فضای سایبری/ استفاده از فضای سایبری باید یک بهره برداری هوشمندانه باشد

 سردار غلامرضا جلالی در مراسم زنگ پدافندغیرعامل که همزمان با آغاز ایام نکوداشت پدافند غیرعامل به صورت زنده از شبکه شاد پخش شد با گرامیداشت یاد دانش‌آموزان قهرمان از جمله شهید علی لندی که مدال عالی پدافند غیرعامل به او تقدیم شده است و می تواند الگویی برای فرزندان ما باشد گفت: سن دانش‌آموزی، سن عزیز و بسیار دوست داشتنی است و دانش‌آموزان آینده‌سازان ایران اسلامی هستند.

وی افزود: پدافند یک واژه فارسی و معادل دفاع است. دفاع در برابر تهدید به صورت غریزی در ذهن و زندگی ما جریان دارد. دفاع، مقوله‌ای است که با انسان عجین شده است. دفاع در دین ما هم واجب دانسته شده است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به اینکه دفاع انواع و اقسام مختلفی دارد گفت: یک جهاد ابتدایی داریم، یعنی ما به دشمن حمله کنیم که احکام خاصی دارد و بر رزمندگان و افرادی که دارای توانایی جنگیدن هستند واجب می شود. یک جهاد دفاعی داریم که خودمان حمله نمی‌کنیم بلکه دشمن حمله می‌کند که بر همه تکلیف است که در برابر تهدید دفاع کنند.

سردار جلالی افزود: بنابراین دفاع، بخشی از زندگی و شرایط زندگی است. دوگونه دفاع داریم؛ یک دفاع با اسلحه جنگی و یک دفاع بدون استفاده از ادوات جنگی انجام می‌شود. وقتی دشمنی یا حیوانی حمله می‌کند و شما فرار می‌کنید یا مخفی می‌شوید خودش نوعی د فاع کردن است. یا اگر پشت تاسیسات مستحکمی پناه بگیریم خودش دفاع است. این دسته از دفاع که بدون استفاده از سلاح انجام می‌شود، دفاع غیرعامل یا پدافند غیرعامل است.

وی با اشاره به اینکه از دفاع در برابر تهدیداتی چون سیل و زلزله و طوفان، تحت عنوان دفاع در برابر تهدیدات طبیعی نام برده می شود گفت: یک دسته دفاع نیز در برابر تهدید نظامی داریم مانند جنگیدن با دشمن. در گذشته جنگ‌های ما با سلاح سرد چون شمشیر انجام می‌شد، اما امروز سلاح‌ها تغییر کرده اند. رشد تکنولوژی سلاح‌سازی طی 20 تا 30 ساله گذشته بسیار زیاد بوده است و به عنوان مثال اسلحه لیزری، موشکی و غیره ساخته شده است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل ادامه داد: در تهدیدات انسان‌ساخت، ممکن است سلاح‌ها و تهدیدات دیگر توپ و تانک نباشد و لازم است در برابر این مدل جدید از تهدید نیز روش دیگری برای دفاع داشته باشیم. بنابراین دفاع ما بستگی به این دارد که سلاح چه باشد. همیشه بین نوع سلاح و نوع دفاع رابطه وجود دارد. دفاع باید همیشه از تهدید یک گام جلوتر باشد تا بتواند اثر تهدید را خنثی کند. باتوجه به تقویت سلاح‌ها لازم است ابزار دفاع یعنی پدافندغیرعامل را تقویت کنیم.

سردار جلالی با اشاره به اینکه اگر شما در برابر تهدید نظامی ضعیف باشید دشمن از این قابلیت استفاده کرده و مرتب تهدید می‌کند، اما اگر در حوزه نظامی قوی شوید هم می‌توانید مقاومت کرده و آسیب نبینید و هم پاسخ محکمی بدهید اظهار کرد: در این صورت دشمن از قدرت ما می‌ترسد که به آن بازدارندگی می گویند. بعد از دوران دفاع مقدس تلاش های بسیاری در این زمینه انجام شد و شهدای بزرگواری از جمله شهید سلیمانی و شهید تهرانی مقدم داشتیم. قدرت موشکی به پشتوانه فکر و جدیت و همت شهید تهرانی مقدم حاصل شده است.

وی ادامه داد: آیا تهدید تمام می‌شود؟ خیر، ممکن است در حوزه های دیگری هم شاهد آن باشیم. در پدافند غیرعامل می گوییم اگر شکل اسلحه عوض شد ما هم شکل دفاع را عوض می‌کنیم. با این نگاه حدود شش سال است که در پدافند غیر عامل هشت تخصص جدید را در حوزه پدافند غیرعامل تعریف کرده‌ایم از جمله پدافند سایبری، پدافند نظامی، پدافند شیمیایی، پدافند زیستی یا بیولوژیک، پدافند مردم‌محور یا دفاع غیرنظامی، پدافند اقتصادی و پدافند کالبدی یا حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی. البته چون تهدیدات تغییر می‌کند ممکن است این‌ها هم تغییر کنند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به اینکه امروز رادیوی پدافند غیرعامل افتتاح می‌شود گفت:

پیام محوری ما در پدافند زیستی، رعایت بهداشت است؛ بهداشت در مواردی نظیر بهداشت فردی و  سبک غذایی سالم، حلال و در دسترس. یک موضوع مهم دیگر در پدافند زیستی، بهداشت کار است یعنی ضوابط و مقررات ایمنی را در کار داشته باشیم که می‌تواند در دوران کرونا تداوم کار را حفظ کند. امروز وجود افسر ایمنی و بهداشت کار، برای همه حوزه‌ها لازم است. کرونا که از بین رفتنی نیست و بعد از این هم خواهد بود، باید بتوانیم مهارش کنیم که با رعایت بهداشت امکان پذیر می‌شود.

سردار جلالی افزود: در حوزه سایبری نیز امنیت سایبری بسیار مهم است. فضای سایبری سهل و ممتنع است، یعنی در عین حال که استفاده از آن آسان است اما پیچیدگی‌هایی دارد و نمی‌شود اعتماد یکطرفه کرد. باید مراقبت و دقت لازم را داشته باشیم. سواد سایبری بسیار حائز اهمیت است. وقتی قرار است مردم از ابزار مجازی برای آموزش استفاده کنند، باید شرایط ایمنی و سواد سایبری داشته باشند. هرکسی از ابزار سایبری استفاده می‌کند اگر سواد سایبری نداشته باشد آسیب می‌بیند. مثلاً اگر فردی اطلاعات درباره استفاده از درگاههای بانکی نداشته باشد ممکن است از او کلاهبرداری کنند. به همین علت است که از سواد سایبری به عنوان یکی شاخص‌های بیست گانه سواد نام برده می‌شود.

وی با تاکید بر ضرورت تهدیدشناسی در فضای سایبری گفت: اگر فضای سایبری را نشناسیم، استفاده از آن، استفاده خطرناکی خواهد بود. استفاده از فضای سایبری باید یک بهره برداری هوشمندانه باشد به این معنا که هم نقاط قوت و ضعف و هم آسیب‌ها و تهدیدات آن را بشناسیم. آموزش سوادسایبری متناسب با همه دانش‌آموزان لازم است، حتی والدین هم باید اصول آن را بدانند. سواد سایبری در سطح مورد نیاز امری لازم و واجب شرعی است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل  با بیان اینکه یکی از جنگ‌های جدی که با آن درگیر هستیم جنگ اقتصادی است گفت: امروز اروپایی‌ها افتخار می‌کنند که بدون درگیری نظامی می‌توانند اراده شان بر کشورهای دیگر تحمیل کنند. برای این کار سامانه های رصد و پایش و قرارگاه جنگ اقتصادی ایجاد کرده اند. تمام اقدامات ما را مانیتور می‌کنند، هر سفر اقتصادی مسئولان و نمایندگان ما به هرکجای دنیا مانیتور می‌شود و بررسی می‌کنند. آنها یک تمرکز اطلاعاتی و جاسوسی بر فعالیت همه مسئولان اقتصادی دارند که بدانند چه طور تحریم را دور می‌زنیم، از چه قابلیتی استفاده کردیم، چه تولید می‌کنیم و امثالهم. این قرارگاه اقتصادیِ فعال دشمن است که علیه ما کار می‌کند.

سردار جلالی افزود: این مدل جنگ اقتصادی مناسبات دنیا را برهم زده است. بسیاری از کشورها که روزی به دنبال پیوستن به سازمان تجارت جهانی بودند با توجه به قدرت تنبیه کنندگی اقتصادی امریکا در برخی حوزه ها و وابسته‌سازی دنیا به دلار، دارند تجدیدنظر می‌کنند. اگر دیپلماسی اقتصادی فعال باشد می‌تواند از این قابلیت ها استفاده کرده تا بتوانیم اتحادیه‌های منطقه‌ای و غیره داشته باشیم. حتماً دولت سیزدهم از این قابلیت‌ها استفاده خواهد کرد.

وی همچنین با اشاره به پدافند مردم‌محور یا دفاع غیرنظامی گفت: دفاع شخصی یا حفاظت شخصی در این حوزه قرار می‌گیرد و به این معناست که در هرشرایطی از خودمان دفاع کنیم. دوم دفاع از خانه است. در اسناد امریکایی برای دفاع از خانه بر نوشتن طرح دفاعی و تعیین وظیفه افراد تاکید شده است. دفاع از خانواده مورد بعدی است، مثلاً نحوه مقابله و برخورد با تصادف، حادثه آتش سوزی و هرنوع حادثه دیگر در این بخش مهم است که باید به فرنزدانمان بیاموزیم چه کنند. سپس دفاع از محله، دفاع از مدرسه، دفاع از شهر و در کلان دفاع ملی را داریم. اگر جنگ اتفاق بیفتد نیروهای مسلح به دنبال پاسخگویی به دشمن می‌روند و مردم می‌مانند که باید در راستای پدافند مردم‌محور اقدام کنند که ما در این زمینه اسناد، برنامه‌ها، طرح‌های آموزشی و مانورهای خوبی را آماده کرده‌ایم که امید است اینها را توسعه داده و به نتیجه برسانیم.

منبع: ايسنا