طرح تعادل‌بخشی تنها نسخه شفابخش چالش‌های آبی یزد
رئیس حوزه آبریز رودخانه زاینده‌رود و حوزه‌های جنوب غربی فلات شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: با برنامه تعادل بخشی می‌توان بر یکی از بزرگترین چالش‌های آینده استان یزد که آب است، فائق آمد.
«هوشنگ ملایی» در نشست با مدیر عامل و معاونان شرکت آب منطقه‌ای یزد ضمن اشاره به طرح احیا و تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی، گفت: این طرح در سال ۹۳ در شورای عالی آب کشور تصویب شد که هدف از آن برخورد قانونی با برداشت‌های غیرمجاز از سفره‌های زیر زمینی آب با همکاری وزارت خانه‌های نیرو، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و وزارت کشور است.
وی با بیان این که کارهای خوبی در بخش حفاظت آب استان انجام شده است، افزود: اما افت قابل توجه آب‌های زیرزمینی که قابلیت برگشت ندارد، نگران کننده است و بارش‌های محدود نیز به معنای نابودی اندک اندک سفره های آب زیرزمینی در استان است.
وی تاکید کرد: استان یزد براساس گزارش های داده شده، بارندگی خوبی ندارد و بارندگی‌های موجود آن هم نقش زیادی در تغذیه آبخوان‌ها نداشته و افت آبخوان‌ها را به دنبال داشته است.
ملایی سه پیشنهاد به عنوان راهکار عملیاتی برای گذر از این بحران را ارائه داد و گفت: انتقال آب یکی از این راهکارهاست که مرحله اول آن انجام شده و مرحله دوم هم در حال اجرا است، اما اگر انتقال آب باشد ولی در بخش مصرف، کاری انجام نشود بی فایده است.
وی از تعادل‌بخشی و کاهش مصرف منابع آب زیرزمینی به عنوان دومین راهکار یاد کرد و گفت: باید تلاش کنیم این مهم را در استان نهادینه کنیم، در استان یزد کشت‌هایی با مصرف خارج از عرف آب وجود دارد و لذا باید مصرف را به سمت کشت‌های کم آبخواه ببریم.
ملایی از انتقال آب از دریا به عنوان راهکار سوم نام برد و افزود: خوشبختانه آب خلیج فارس وارد یزد شده و این یک پتانسیل و منبع خوبی است، هرچند ممکن است مشکلات زیست محیطی داشته باشد ولی بسیار کمک کننده است ضمن آن که نباید فراموش کنیم که این آب، آب گرانی است که وارد استان می‌شود.
این مسئول به بحث گردشگری که می‌تواند چهره شهر را عوض کند هم اشاره کرد و گفت: مصرف آب به ازای هر شغل نسبت به سایر حوزه‌ها از مزیت‌های این بخش است که می تواند ارزآوری و اقتصاد خوبی را برای استان رقم بزند لذا باید نقش گردشگری در نقشه راه و اقتصاد استان قرار گیرد و آب منطقه‌ای نیز علاوه بر بحث صنعت و کشاورزی بحث گردشگری را نیز به برنامه خود اضافه کند.
وی ادامه داد: تلاش کنیم برای آب، قیمت اقتصادی ایجاد کنیم چون استان یزد پتانسیل آن را دارد که بازار محلی آب داشته باشد و بازار آب کمک میکند، اگر مصارف جدید را در بخش‌های مختلف ایجاد کنیم بتوانیم از ظرفیت های ماده ۲۷ و ۲۸ استفاده کرده و رویکرد مصرف را در استان تغییر دهیم.
هوشنگ ملایی با بیان این که باید تلاش شود سهم ۸۷ درصد مصرف آب در بخش کشاورزی کاهش یابد زیرا به نفع تعادل بخشی و از بین رفتن بیلان منفی سفره‌های استان است افزود: این امر از طریق اصلاح الگوی مصرف و تغییر الگوی کشت مثل کشت گلخانه‌ای که هم اشتغالزایی ایجاد میکند هم شاخص میزان تولید را در استان نگه می‌دارد میسر است.
وی با تشکر از اقدامات شرکت آب منطقه‌ای یزد در بخش‌های مختلف، گفت: براساس ساختار جدید بخش آب کشور، لازم است تحولی در بخش منابع و مصارف استان یزد به عنوان یکی از استان های مهم اقتصادی کشور داشته باشیم.
وی تاکید کرد: سالهاست که وضعیت منابع آب کشور به رغم تلاش همگانی برای ایجاد تعادل بین منابع و مصارف، مناسب نیست زیرا هم تعداد چاه‌های غیرمجاز افزایش پیدا کرده هم آب‌های تجدیدناپذیر به نحوی مصرف شدند که امروزه چالش بزرگی در کشور ایجاد شده به صورتی که حتی در تامین آب شرب دچار بحران هستیم.
وی اظهار کرد: وزارت نیرو بر اساس سندهای بالا دستی تصمیم گرفت که «ساختار حوزه‌ای» در بخش آب کشور ایجاد کند که ساختاری جدید از نظر کارآمدی و مدیریتی است.
این مسئول یادآور شد: در این ساختار جدید، اصل بر مدیریت مشارکتی است یعنی در مدیریت حوزه تلاش کنیم از تک محوری و تک‌روی پرهیز کنیم و برسیم به این که همه ذی‌نفعان بخش آب تصمیم‌گیری درستی در مسائل آب داشته باشند.
به گفته‌ی ملایی، برنامه سازگاری با کم‌آبی در این ساختار جدید یکی از کارهای مهمی است که شروع شده اما هنوز به سرانجام نرسیده لذا باید این برنامه در حوزه، به یک نقشه راه تبدیل شود چون زمان برنامه سازگاری کوتاه است ولی نقشه راه یک برنامه استراتژیکی است که باید در بخش حوزه‌های آبریز ایجاد کنیم و این هماهنگی باعث می‌شود که بتوانیم به یک سرانجام خوب برسیم.
ناهم‌خوانی ۱۳۰ درصد برداشت آب‌های تجدیدپذیر با مدیریت مصرف
«محمدمهدی جوادیان زاده» مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای یزد هم در این نشست گفت: امروز ۱۳۰ درصد برداشت آب‌های تجدید پذیر با مدیریت مصرف همخوانی ندارد و ما باید به طور جدی جدا از بحث وظیفه و تکلیف، برنامه سازگاری با کم آبی را دنبال کنیم.
وی افزود: اکنون هم مرحله به مرحله داریم پیش می‌رویم و اولویت را بر نصب کنتور هوشمند قرار دادیم که ۸۵ درصد کنتورها نصب شده و برنامه تحویل حجمی نیز در کلیه دشت‌های استان انجام شده است.
به گزارش ایسنا و به به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای یزد، جوادیان زاده در پایان ابراز امیدواری کرد با سازمان جهاد کشاورزی هماهنگی‌های لازم برای برقراری تعادل ایجاد شود و توسعه کشت‌های کم آبخواه و روش های آبیاری با راندمان بالا به گونه‌ای توسعه و ترویج پیدا کند و در نهایت با نارضایتی جامعه کشاورزی استان روبرو نشویم.
منبع:ايسنا