عرفه دانشگاه معرفت شناسی است

حجت‌الاسلام و المسلمین مجید کبیریان در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با روز عرفه، اظهار کرد: همانطور که آن‌هایی که به زیارت بیت‌الله‌ الحرام مشرف شده‌اند، از نزدیک مشاهده کردند و آن‌هایی که به حج نرفته‌اند، اما شیفته این سفر با برکت هستند در رسانه‌ها دیده‌اند، اعمال حاجی از روز عرفه شروع می‌شود و فردی که می‌خواهد به خانه پروردگار عالم برود و او را درک کند باید حرکتش را از روز عرفه آغاز کند.

وی با بیان این‌که عرفه دانشگاه معرفت‌شناسی و انسان‌سازی است، افزود: بنابراین انسان‌هایی که به آن سرزمین مشرف می‌شوند، دانشجویان و دانش‌آموختگانی هستند که باید اعمال پر رمز و راز را ببینند و عملیاتی کنند. سرزمین عرفات سرزمین بسیار معنوی است و اولین اتفاقی که در این سرزمین افتاده هبوط آدم ابوالبشر بوده و خداوند، توبه آدم را در این سرزمین پذیرفته، بنابراین روز عرفه را می‌توان روز آشتی با خدا نامید و برای این است که دعای پرمحتوای امام حسین(ع) که در این سرزمین خوانده شده، در روز عرفه باید خوانده شود.

این کارشناس مذهبی با اشاره به فلسفه پذیرفته‌ شدن توبه حضرت آدم در سرزمین عرفات، بیان کرد: در قرآن گفته شده حضرت آدم کلماتی را از سمت پروردگار دریافت کرد و بر زبان جاری کرد، بعد خداوند توبه‌اش را پذیرفت. همچنین امام صادق(ع) می‌فرمایند که ما کلمات تامه پروردگار عالم هستیم. در احادیث دیگری نیز آمده ذکر خاصی به آدم ابوالبشر الهام شد که بر زبان جاری کرد و بر اثر آن توبه‌اش پذیرفته شد. این همان ذکر معروفی است که پس از نمازهای واجب و یومیه خوانده می‌شود که می‌گوید «یا حمید به‌حق محمد، یا عالی به‌حق علی، یا فاطر به‌حق فاطمه، یا محسن به‌حق الحسن، یا قدیم‌الحسان به‌حق‌ الحسین». این موضوع عدله‌ای محکم است که روز عرفه را در تمام سال برجسته می‌کند.

کبیریان تصریح کرد: روضه عرفه نیز در تمام سال برجسته است و دعای عرفه دعای ویژه‌ای است. در میان ادعیه وارد شده از سمت ائمه، کمتر دعایی وجود دارد که مانند دعای عرفه یک دایره‌المعارف جامعی از معرفت‌شناسی، نسبت به خود، خداوند و جهان عالم است که چنین دعایی کم‌نظیر است‌. بنابراین امام حسین(ع) از ابتداء این دعا که شروع می‌کند، انگار که با پروردگار عالم به صورت عاشقانه‌ای نجوا می‌کند و می‌گوید «من حتی اعضا و جوارح جزئی‌ام را از خود ندارم و این‌ها را تو به من عنایت کردی و من را در عصر اسلام به دنیا آوردی».

وی با اشاره به اینکه روز عرفه می‌تواند جایگزین برای افرادی باشد که شب قدر و ماه رمضان را درک نکردند، خاطرنشان کرد: رسول خدا در روایتی می‌فرمایند «فردی که در رمضان، وقتی سفره غفران و رحمت خداوند پهن است و هزاران هزار انسان را می‌بخشد و به کمال می‌رساند، نتوانست شب قدر را درک کند و از این نعمت محروم شد، جبران آن را فقط در عرفه می‌تواند انجام دهد». اکنون نیز که به خاطر شرایط به وجود آمده سفر به سرزمین عرفات ممکن نیست، باید بازگردیم به روایتی که گفته شده خداوند پیش از اینکه به زائرانش در عرفه توجه کند به زائران امام حسین(ع) توجه می‌کند و به نظرم باید ارتباطی معنایی میان انسان و سیدالشهدا(ع) برقرار شود که بتواند جبران رمضان را بکند و پیوند بین ولی و مولا برقرار شود.

این کارشناس مذهبی در رابطه با اعمال روز عرفه، عنوان کرد: همان‌طور که در مفاتیح بیان شده، بهترین عمل در روز عرفه، غسل و دو رکعت نماز مستحبی پیش از دعای عرفه، دعای عرفه و زیارت امام حسین(ع) است که ثواب بسیار فراوانی دارد.

کبیریان اضافه کرد: آنچه که مهم است این است که در روز عرفه همه انسان‌ها توجه ویژه‌ای به اباعبدالله(ع) داشته باشند؛ چراکه امام حسین(ع) در آخرین حجی که در سال ۶۰ هجری قمری مشرف شدند و مکه را به سمت کربلا و کوفه ترک کردند، پیامی به مردم می‌رساند که هرکس به دنبال امام رفت می‌تواند حج واقعی‌اش را نیز انجام دهد و هرکس که دنبال امام نرفت و در سرزمین مکه ماند، حج را شاید به‌جا بیاورد، اما آن حج، روح و باطن و مفهوم و محتوای واقعی خود که پیوند با امام است را پیدا نخواهد کرد.

منبع:ایسنا