«غارعلیصدر» پروژه مطالعاتی خوب برای اهل فن

ایسنا/همدان غارعلیصدر تنها غار تالابی ایران و از معدود غارهای آبی جهان است. این جاذبه تاریخی، طبیعی در ارتفاعات ساری‌قیه نزدیک روستای علیصدر شهرستان کبودراهنگ استان همدان واقع شده است. محوطه غار دالان‌های پیچ‌درپیچ و دهلیزهای متعددی دارد و از مجموعه رشته آب‌ها دریاچه بزرگی درون غار به وجود آمده و از این رو نفوذ به

این غار شگفت‌انگیز یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری استان همدان است که ویژگی‌های بی‌نظیری دارد و دیدنی بودن آن را دوچندان می‌کند؛ به عنوان مثال هیچ گونه گاز سمی در غار وجود ندارد و به علت گردش جریان هوا تنگی نفس در آن احساس نمی‌شود بنابراین این اثر شگرف غاری زنده است همچنین در غارعلیصدر نور خورشید وجود ندارد به همین علت هیچ گونه حیات جانوری در آن دیده نشده است.

مدیرعامل شرکت سیاحتی علیصدر همدان در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه هر ساله بیش از ۶۰۰ هزار نفر از غار علیصدر بازدید می‌کنند، اظهار کرد: در راستای آسیب نرسیدن به این موجود بکر و سرمایه ملی به دنبال استفاده تخصصی از غارعلیصدر هستیم.

مهدی مجیدی با بیان اینکه طرح اراضی مجتمع سیاحتی علیصدر در حال تهیه است، گفت: حدود ۸۰ درصد این کار انجام شده و زمانی که طرح به اتمام برسد بسته‌هایی برای سرمایه‌گذاری تعریف می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیم بگیرند در چه حوزه‌هایی سرمایه‌گذاری کنند.

مدیرعامل شرکت سیاحتی علیصدر بیان کرد: در طرح نامبرده رستوران، هتل، کمپینگ، شهربازی، سایت‌های ورزشی و … وجود دارد که همگی توجیه اقتصادی دارند و علاقمندان می‌توانند برای سرمایه‌گذاری در مجموعه علیصدر اقدام کنند.

وی مطرح کرد: این غار دارای ظرفیت بسیار خوبی در حوزه گردشگری است اما به علت نبودن طرح و نقشه اغلب سرمایه‌گذاری‌ها به صورت موقت و سازه‌های سبک است و فضاهای اطراف غار مانند رستوران، شهربازی، بوفه و غرفه‌های فروشگاهی با متریال‌های سبک و پیش‌ساخته شکل گرفته‌ و قابلیت جمع‌آوری دارند، اما در سایت جدید امکان طراحی و ساخت‌وساز وجود دارد و سرمایه‌گذاران می‌توانند اراضی را به مالکیت درآورده و بستر امن و مطمئنی برای سرمایه‌گذاری داشته باشند.

مجیدی با بیان اینکه مجموعه سیاحتی علیصدر از ارتباط با دانشگاه‌ها با آغوش باز استقبال می‌کند، توضیح داد: با توجه به اینکه غارعلیصدر دارای ظرفیت بی‌نظیری در جهان است می‌تواند پروژه مطالعاتی خوبی برای اهل فن به ویژه دانشگاهیان و رشته‌های مرتبط با غارشناسی باشد و مجموعه سیاحتی علیصدر نیز برای تحقق این امر اعلام آمادگی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه دانشگاه‌ها در صورت تمایل می‌توانند به صورت تخصصی به ویژه در قالب غارشناسی از مجموعه علیصدر به ویژه در نیمه دوم سال بهره‌مند شوند، اضافه کرد: تاکنون ارتباط بین مجموعه سیاحتی علیصدر و دانشگاهیان در قالب بازدید بوده و کار تحقیقی گسترده‌ای انجام نشده و تنها پروژه‌های دانشجویی سطحی صورت گرفته است.

مجیدی افزود: بازدیدکنندگان غار مربوط به نیمه اول سال هستند و مجموعه سیاحتی علیصدر می‌تواند در نیمه دوم سال با دانشگاه‌ها در حوزه‌های زمین‌شناسی، غارشناسی و سنگ‌شناسی همکاری می‌کند، به عبارتی این مجموعه آمادگی دارد با تمام دانشگاه‌های کشور تفاهمنامه منعقد کرده و بسترهای لازم را برای همکاری فراهم کند.

وی با اشاره به اینکه در راستای آسیب نرسیدن به این موجود بکر و سرمایه ملی به دنبال استفاده تخصصی از غارعلیصدر هستیم، گفت: شرکت سیاحتی علیصدر به دنبال حفظ غار است و تمهیداتی را نیز اندیشیده است، به همین منظور امیدواریم مجموعه در حدی گسترده شود که از غار تنها برای تحقیقات استفاده شود و این امر در اثر تعامل دانشگاه امکان‌پذیر خواهد بود.

مجیدی با بیان اینکه دانشجویان رشته گردشگری به عنوان سفیران فرهنگی می‌توانند در جذب گردشگر کمک فراوانی به غارعلیصدر داشته باشند، مطرح کرد: دانشجویان این رشته بهترین مُبلغ‌ها در معرفی جاذبه‌های طبیعی، تاریخی مانند غارعلیصدر هستند.

قائم مقام و معاون اداری مالی شرکت سیاحتی علیصدر نیز در ادامه با اشاره به اینکه این شرکت به عنوان بخش خصوصی گردشگری بیشترین آسیب را از کرونا دیده است و متولیان گردشگری هیچ گونه حمایتی از مجموعه نداشته‌اند، شرح داد: شرکت سیاحتی علیصدر متخصص‌ترین شرکت در زمینه بهره‌برداری از غارهای نمایشی در ایران است و هیچ شرکت و مجموعه دیگری تخصص این شرکت را در رابطه با بهره‌برداری صحیح از غارهای نمایشی ندارد اما متأسفانه مورد کم لطفی قرار گرفته است.

سیداحمد حسینی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه غارعلیصدر پدیده طبیعی‌ است و در طبقه‌بندی غارهای نمایشی جزء غارهای زنده به شمار می‌رود و هنوز مسیر تکاملی رو به جلو را طی می‌کند، افزود: متولی غارها کارگروه غارشناسی است و در قانون نیز آمده یک متخصص از بخش خصوصی در کارگروه حضور داشته باشد اما از تجربیات شرکت سیاحتی علیصدر به عنوان مهمترین و متخصص‌ترین شرکت بهره‌برداری از غارهای نمایشی در این بخش استفاده نمی‌شود.

وی در ادامه درباره بحث‌های زیست محیطی غار علیصدر بیان کرد: این غار مانند هر موجود زنده‌ای نیاز به مراقبت دارد بنابراین در گام نخست برای مجموعه غار طرح مدیریت زیست محیطی تهیه کردیم، در این طرح دستورالعمل‌ها و معیارها برای بهره‌برداری صحیح و بایدها و نبایدها در اصول نگهداری زیست محیطی غار آمده است و مصوبه‌های لازم نیز از دستگاه‌های زیربط اخذ شده و طبق آن فعالیت می‌کنیم.

حسینی اضافه کرد: بافت و طبیعت غار نباید به هم بریزد و تمام توان متولیان امر این است که هیچ گونه آلودگی وارد غار نشود همچنین اجازه تغییر پوشش گیاهی و هر گونه دخل و تصرف و ساخت‌وساز در پوسته سطح غار داده نمی‌شود، علاوه بر این از حفر چاه، قنات و برداشت آب در اطراف غار علیصدر توسط شرکت آب منطقه‌ای و دستگاه قضایی جلوگیری به عمل می‌آید و با توجه به اینکه غار یک سفره زیر زمینی آب است، برداشت از این سفره در آب غار تأثیرگذار است و چاه‌هایی که از قدیم حفر شده بود نیز مسدود شده است.

وی با بیان اینکه ورود هوا به غارعلیصدر به صورت طبیعی انجام می‌شود، اظهار کرد: دمای داخل غار ثابت است و در فصول مختلف تغییر نمی‌کند اما هوای بیرون قابل تغییر است بنابراین اختلاف دما بین هوای بیرون و درون غار وجود دارد و اصطلاحاً غار نفس می‌کشد و باید جلوی هر گونه آلودگی مانند گردوغبار را بگیریم که این اتفاق افتاده و کنترل فضا کرده‌ایم؛ به عبارت دیگر در محیط بیرون به نحوی کنترل فضا کردیم که هر گونه آلودگی وارد غار نشود و تنها عاملی که می‌تواند به صورت آلودگی به غار وارد شود ورود انسان‌ها است که این قضیه نیز شامل محدودیت است و از ورود هر گونه موادغذایی و وسایل اضافی توسط گردشگران به درون غار جلوگیری می‌شود.

حسینی ادامه داد: در سالیان قبل جلبک‌ها یا گل‌سنگ‌هایی داخل غار به وجود آمده بود که نتیجه نوع نورپردازی‌های درون غار و حرارت ناشی از آن بود، به همین علت مطالعاتی با همکاری دانشگاه بوعلی‌سینای همدان انجام داده و به این نتیجه رسیدیم که نورهای داخل غار باید تغییر کند، بر این اساس نوع نورافکن‌ها تغییر و مدت تابش نور نیز کاهش یافت؛ به طوری که نورپردازی غار هوشمند شد و دیگر گرما ایجاد نمی‌شود.

وی اضافه کرد: با این اقدام رشد جلبک‌ها کنترل شد اما به صفر نرسید، در مرحله بعد مطالعات نیز به دنبال این بودیم محلولی ابداع کنیم که با جلبک‌ها مبارزه کرده اما به بستر غار آسیبی وارد نشود که خوشبختانه با همکاری و مساعدت دکتر خانجانی از دانشگاه بوعلی‌سینا به محلولی دست یافتیم که خروجی آن آب و اکسیژن است و هر ساله طی دو مرحله محلول‌پاشی در نقاط مورد نیاز انجام می‌شود و از تشکیل گل‌سنگ‌ها جلوگیری به عمل می‌آید.

حسینی با بیان اینکه نوع ناوبری و حرکت مردم درون غار یکی دیگر از موارد مربوط به مسائل زیست محیطی آن است، مطرح کرد: به راحتی می‌توان از سیستم مکانیزه برای ناوبری داخل غار استفاده کرد اما به علت آلودگی که این سیستم‌ها ایجاد می‌کند، تصمیم گرفتیم از سیستم پدالی استفاده شود.

وی در پایان بیان کرد: کار بهره‌برداری از غار کاری حرفه‌ای است و قطعاً در انجام پروژه‌های تحقیقاتی مربوط به غارعلیصدر به همراهی و همکاری متخصصان و صاحب نظران نیاز است خوشبختانه این ظرفیت در دانشگاه بوعلی‌سینای همدان وجود دارد و ارتباط مجموعه سیاحتی علیصدر با این دانشگاه و دانشگاه آزاد واحد همدان نزدیک است.

به گزارش ایسنا، با توجه به شیوع کروناویروس و محدودیت های ایجاد شده پیشنهاد ایسنا به مخاطبان این است که سفری مجازی به بزرگترین غار آبی جهان داشته باشند. عکس های زیر آرشیوی بوده و مربوط به دوران قبل از کروناست.