لزوم مهندسی فرهنگی در بسترسازی «زیارت»

مرتضی انفرادی در اختتامیه همایش بین‌المللی گفت‌وگوهای بینافرهنگی خراسان که امروز، ۲۹ تیرماه، با موضوع مطالعات فرهنگی و اجتماعی در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با اشاره به زیارت و تأثیر آن بر فرهنگ و اجتماع، اظهار کرد: نکته‌ای که در این میان باید به آن توجه داشته باشیم فرآیند توسعه و تأثیر یک عامل مانند زیارت است که همگی بستگی به یک اصول عامه و قواعد کلی دارد که زیرساخت فرهنگ و تمدن‌سازی است، اما برای اثرگذاری بیشتر فرهنگ زیارت در جوامع و مدیریت درست این فرهنگ، ما نیاز به یک الگوی استاندارد و نمونه‌ای داریم که بتواند ما را مهندسی فرهنگی و مولفه‌های فرهنگی ما را بازمهندسی کند.

وی ادامه داد: در این میان باید دقت داشت که زیارت به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های فرهنگی و دینی می‌تواند منشأ رشد و توسعه مباحث اجتماعی باشد، لذا ما می‌توانیم از گسترش و نتایج زیارت در عرصه‌های فرهنگی به عنوان اصول توسعه زیارت و فرهنگ زیارت یاد کنیم.

مدیر گروه فرهنگ و سیره رضوی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی افزود: البته که برای این اصول به مواردی نیازمند هستیم که در این میان مهمترین موضوعات را می‌توانیم در پنج محور نهایی کنیم. اولین بخشی که برای عمق‌بخشی به آثار مطالعات فرهنگی و مباحث زیارت باید داشته باشیم نیازسنجی است، لذا نیازسنجی فرهنگی در خصوص زیارت از اولویت‌های این بحث است. رصد فرهنگی نیز دومین گام در این راستا است. شناسایی مولفه‌های فرهنگ‌ساز، ترسیم خط مشی تحولات فرهنگی و قوت هدایت فرهنگی نیز از دیگر نکات و گام‌هایی است که می‌توانیم در مطالعات فرهنگی و اجتماعی زیارت مورد توجه قرار دهیم.

انفرادی تصریح کرد: جالب است بدانید که ایجاد مهندسی فرهنگی و نظام مهندسی فرهنگی نیز در سال ۱۳۸۱ توسط مقام معظم رهبری تأکید شده و ایشان بارها فرمودند که نظام مهندسی فرهنگی به عنوان زیرساخت اساسی باید ایجاد شود. امروزه نیز راهبردهای کلی این مبحث برای ارتقاء فرهنگ از طریق زیارت بر عهده متولیان فرهنگی، حوزویان، دانشگاهیان، نهادها و ارگان‌هایی مانند سازمان تبلیغات اسلامی، آستان قدس رضوی و شهرداری‌ها قرار دارد که انتظارات زیادی از این نهادها می‌رود تا در این جهت بتوانند گام‌های موثری بردارند.

وی عنوان کرد: یکی از موضوعاتی که می‌توانیم از این نهادها انتظار داشته باشیم، جزیره‌ای کار نکردن و توجه به امتداد اجتماعی طرح‌های پیشین است و این در حالی است که طرح مطالعات توسعه کمی و کیفی زیارت در استانداری سال‌های گذشته انجام و پژوهش شد که آثار خوبی هم به دنبال داشت، اما آنچه که ما امروز می‌خواهیم این است که این طرح‌ها امتداد اجتماعی داشته باشند.

مدیر گروه فرهنگ و سیره رضوی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی گفت: اینگونه بسترسازی‌ها و هزینه کردن‌ها نشان می‌دهد که این امور نیاز شدیدی به مبانی مهندسی فرهنگی دارد.

انفرادی بیان کرد: در حقیقت می‌توانیم از طریق این فرهنگ‌سازی و بسترسازی در خصوص زیارت به فرهنگی متعالی دست پیدا کنیم و همواره این موضوع مورد توجه بسیاری از پژوهشگران، اساتید و نخبگان حوزه فرهنگ و اجتماع قرار دارد.

وی عنوان کرد: با توجه به این‌که ۲۵۰ اثر در حوزه فرهنگ و معارف رضوی در چهار محور پژوهشی تخصصی، زیارت، زندگی‌نامه، معارف و آستان قدس به ۱۱ زبان زنده دنیا در اختیار تمامی فرهیختگان قرار داده شده است، بر همین اساس پژوهشگران سایر کشورها نیز می‌توانند آثار خود را در خصوص زیارت امام رضا(ع) و فرهنگ و سیره رضوی برای ما ارسال کنند تا بتوانیم به تعالی و ارتقاء فرهنگ رضوی کمک کنیم.

انتهای پیام

منبع:ایسنا