ما کجا، همسایه کجا!

سهراب بهرامی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه صنعت معدن و سنگ در کل دنیا بسیار توانمند است، اظهار کرد: ایران در عرصه معدن تنوع و پتانسیل بالایی دارد و ظرفیت های آن شامل معادن فلزی، غیر فلزی و ذغال ها و … است، اما متاسفانه این ظرفیت مغفول مانده و فعالان آن به جایگاه اصلی خود نرسیده اند.

وی تصریح کرد: اگر کل ایران را یک سیستم ببینیم، این سیستم موفق به ایجاد ارتباط با معادن نشده تا این صنعت رشد یابد و در عرصه جهانی شبیه معادن همپای خود باشد، هرچند که پتانسیل های خوبی در اختیار است.

آسیب‌ های نگاه جایگزینی به اقتصاد و صنایع

بهرامی با تاکید بر اینکه انتظارها از دولت در عرصه معدن بسیار زیاد است، گفت: اگر نگاه دولت این باشد که معدن باید جای نفت را بگیرد که قطعا نگاه اشتباهی است، چراکه نفت یکی از ذخایر بسیار مهم برای کشور است و همواره نگاه موجود اینگونه بوده است که نفت بفروشیم تا درآمد داشته و ارتزاق کنیم، حال اگر چنین نگاهی در بخش معدن نیز حاکم شود مسلما به جایی نمی رسیم. چون براساس این نگاه کشوری خواهیم بود که منابع خود را پس از استخراج به دنیا عرضه می کند و سپس محصولات تولید شده از همان منابع را می خرد و مصرف می کند.

وی بر لزوم تغییر نگاه ها به معدن تاکید کرد و با بیان اینکه متاسفانه هر بار که دولت به اسم حمایت از صنعت، کاری کرد، تخریب های بسیاری به صنعت کشور تحمیل شد، افزود: در بخش معدن باید فکر کرد که چطور این صنعت می تواند باعث رشد و بالندگی کشور شود و با این صنعت خود را بالا بکشیم.

این معدنکار محلاتی بیان کرد: در همه نقاط جهان سنگ ساختمانی به عنوان کالای لوکس شناخته می شود و مشتریان ارقام خوبی بابت آن پرداخت می کنند، اما در ایران به هیچ عنوان چنین نگاهی وجود ندارد، چراکه حمایت از بخش معدن و سنگ ساختمانی در کشور وجود ندارد.

ایران کجا؛ ترکیه کجا/از تجربه موفق دنیا استفاده کنید

وی با اشاره به اینکه همواره در زمان صحبت از حمایت از صنعتگران، مسئله یارانه مطرح می شود، اظهار کرد: دولت زمانی که حمایت جانبدارانه از یک صنعت را دنبال می کند عملا خرابی در آن صنعت را رقم می زند، چون با این حمایت رانت هایی ایجاد  و فضایی برای افراد ذی‌نفوذ باز می شود و در واقع حمایت ها به سمت این افراد هدایت می شود و صنعت‌کار و کارگران و مهندسین و شاغلین در صنعت معدن بی بهره می مانند.

بهرامی با تاکید بر اینکه باید از تجربیات موفق و سیستم هایی که در دنیا جواب داده است، استفاده کرد، گفت: همه ما در کشور همچنان به دنبال اختراع کردن چرخ هستیم، در حالی که چرخ یکبار اختراع شده و صحبت از اختراع مجدد آن گزافه گویی است، باید به دنیا نگاه کرد و از عملکردهای درست و مناسب آن بهره برد.

وی بیان کرد: صنعت سنگ ایران، در سال گذشته ۳۰۰ میلیون دلار صادرات داشته است ولی در همسایگی ما در ترکیه ۲.۲ میلیارد دلار صادرات ثبت شده است در حالی که ظرفیت معدنی این همسایه به اندازه ظرفیت های ایران نیست، توجه به این دو عدد نشان می‌دهد که صنعت سنگ ایران کجای کار است.

دنیا تصمیمات یک شبه نمی گیرد؛ استراتژی تعریف می کند

مدیر اجرایی مجموعه معدنی نیکفر محلات با بیان اینکه کشورهای موفق در عرصه صادرات سنگ، سیاست درستی را تعریف کرده اند، افزود: این کشورها حمایت های واقعی و خارج از شعار را پیاده کرده اند و تصمیمات یک شبه اتخاذ نمی کنند و حتی اگر برنامه ریزی ۵ ساله آنها اشکالاتی داشته باشد، برنامه و حمایت را کنسل نمی کنند بلکه در مسیر اجرایی کردن سیاست ها و استراتژی ها مشکلات را رفع می کنند چراکه اعتقاد دارند، صنعتگر و معدنکار براساس استراتژی مشخص شده برنامه ریزی کرده است و نباید برنامه را کنسل کرد بلکه باید آنرا در مسیر اصلاح کرد.

وی بیان کرد: در ایران دقیقا عکس دنیا عمل می شود، در همان ابتدا یک تصمیم غیرکارشناسی اتخاذ می شود، با هیجان این تصمیمات اعلام می شود ولی به ناگهان افرادی که منافعی در این تصمیمات ندارند، نظر مسئولان را تغییر می دهند و در واقع راهکاری را ارائه می کنند که اتفاقا همانند تصمیم اول غلط و غیرکارشناسی است. این تصمیمات آنی پشت سر هم باعث سردرگمی صنعتگران و معدنکاران می شود.

تصمیمات مجلس دست‌کمی از تصمیمات دولت ندارد

بهرامی با بیان اینکه در کنار تصمیمات یک شبه دولتی ها، تصمیمات و قانونگذاری مکرر مجلس نیز می‌تواند راه معدنکاران را سد کند، گفت: در سال های گذشته، قانون پرداخت عوارض بر صادرات سنگ کوپ تصویب شد و آن زمان مشتریانِ معدنکارانی که قراردادهای صادرات منعقد کرده بودند با تغییر قیمت بدون توجیه روبرو شدند و عملا مشتری ها را از دست دادیم. در این شرایط متقاضیان سنگ به سراغ معدنکاران کشورهای دیگر رفتند و معدنکاران هزینه بسیاری بابت این قانون پرداخت کردند و حتی تزلزل اعتماد مشتریان نسبت به معدنکاران ایرانی رقم خورد.

وی با اشاره به مشکالات موجود در صنعت معدن، اظهار کرد: تمام معادن ایران با مشکلات عدیده در حوزه ماشین الات معدنی مواجه هستند، این معادن از ماشین آلات فرسوده استفاده می کنند که هزینه را بالا می برند. معادن ایران ماشین آلات را نقد می خرند و وارد می کنند، در حالی که در دنیا ماشین الات به روش های مختلفی چون لیزینگی، فاینانس، اقساط و اجاره به شرط تملیک خریداری می شود چراکه هزینه این ماشین آلات به شدت بالاست.

بهرامی تصریح کرد: شرکت های معدنی برای تغییر ناوگان تولید خود نیازمند حمایت هستند که این حمایت از سوی دولت، بانک ها و … انجام می گیرد.

جای خالی برند ایران در جهان/زنجیره تولید، قدیمی و سنتی است

وی با اشاره به دیگر مشکلات این صنعت، گفت: صنعت معدن ایران، صنعتی بسیار بزرگ است که به دست شرکت های کوچک افتاده و متاسفانه فاقد یک برند جهانی هستیم، برای مثال زمانی که در خصوص سنگ آهن صحبت می کنیم، شرکت های بزرگ دنیا مطرح می شوند، اما با وجود همه ظرفیت ها، نامی از ایران در بین شرکت های عظیم دنیا  نیست در حالی که کره‌ای ها و هندی ها جایی برای خود دارند. باید این نبودن ها را ریشه یابی کرد.

این معدنکار محلاتی با تاکید بر اینکه زنجیره تولید در صنعت معدن ایران کامل و تخصصی نیست، افزود: زنجیره تولید فعلی و سیستم مهندسی آن قدیمی وسنتی است، این سیستم به شکلی نبوده که صنعت را به سمت جلو حرکت دهد، از طرفی صنعت هم صرفا برای حل مشکلات بخش معدن وارد می شود.

شعار ندهید/واردات ماشین آلات، معدنداران را به توان تولید هپکو بدگمان می کند!

وی در خصوص وضعیت فعلی کشور و تلاش برای رفع مشکلات حوزه معدن، به لزوم واقع بینی و داشتن صراحت در کلام تاکید کرد و گفت: دائما تاکید می شود که هپکو می تواند ماشین آلات معدنی تولید کند، اما چنین نیست. هپکو در حال حاضر در واقع یک زمین و چند دیوار و ساختمان و تعدادی ماشین آلات به عنوان سرمایه در اختیار دارد، چه هپکویی؟ هپکو امروز چه چیز تولید می کند؟ در واقع فقط اسمی از آن باقی مانده است.

بهرامی تصریح کرد: معدنکار هپکو را با کوماتسو مقایسه می کند که همپای صنعت امریکا در حال تولید ماشین آلات است، اگر هپکو زمانی با ولوو همکاری داشت، بولدوز تولید می کرد انتظار می رود که امروز نیز همان روند را دنبال کند.

وی در این خصوص که گفته می شود هپکو قراردادهای کاری میلیاردی منعقد کرده است و در حال بازگشت به تولید است، اظهار کرد: متاسفانه با شعار روبرو هستیم، درست است که هپکو در مدار تولید است، ولی من به عنوان معدنکار برای معامله با هپکو به سراغ بیلان مالی شرکت، مالیات پرداخت شده در سال گذشته و پرداخت بدهی ها می روم.

بهرامی گفت: از طرفی گرفتار یک بازی شده ایم، چرا باید شرکت هایی وجود داشته باشند که ماشین آلاتی که هپکو می تواند بسازد را وارد کنند؟ همین تناقضات باعث می شود که نسبت به تولید در هپکو دچار شک شویم.

اگر هپکو تولید دارد، چرا قطعات دست چندم چینی وارد می شود؟

وی اضافه کرد: اگر حتی هپکو فقط قطعات و لوازم تولید می کرد برای معدنکاران بسیار ارزشمند بود، در سالهای گذشته بولدوزر ۱۵۵ در معادن فعال بود و هپکو قطعاتی مانند بیل را تامین می کرد، اما همین نیاز هم امروز تامین نمی شود و معدنکار مجبور است به سراغ قطعات و لوازم دست چندم چینی برود. باید تعارف را کنار گذاشت.

این معدنکار محلاتی بیان کرد: امروز شرکت های خصوصی بسیاری در حال فعالیت هستند، اما اگر شرکت های شکست خورده در قیاس با شرکت های در مسیر رشد بیشتر می شوند، یعنی در برآیند کلی، منفی هستیم. به همین دلیل باید در صنعت معدن یک برنامه ریزی واقعی تعریف کنند و دست اندرکاران بدون نیم نگاه به منفع شخصی، تجربیات خود را مطرح کنند تا تصمیم درستی اتخاذ شود.

منبع: ايسنا