وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به وضعیت فعلی کرونا و واکسیناسیون آن در کشور، درباره سایر اهداف خود نظام سلامت توضیحاتی ارائه کرد.
دکتر بهرام عین‌اللهی گفت: کرونا یک بیماری بسیار پیچیده است و با توجه به تغییر و تحول ویروس باید آماده باشیم و وضعیت را رصد کنیم. خوشبختانه در کشور ما با واکسیناسیون بالا در دو ماه اخیر توانستیم دفاع بدن مردم را در برابر ویروس بالا ببریم. متاسفانه در مرداد ماه روزانه بالای ۷۰۰ نفر مرگ و حدود ۸۰۰۰ بستری در آی سی‌یو و حدود ۵۰ هزار مبتلا داشتیم و تمام تخت‌های بیمارستانی پر بودند. میزان واکسیناسیون تا مرداد ماه حدود ۵ میلیون دُز بود. امروزه یکی از راه‌های مهم مقابله با بیماری، واکسیناسیون است. ویروس در محیط وجود دارد و تزریق واکسن ضروری است.
وی با اشاره به این‌که کرونا یک همه‌گیری جهانی است، ادامه داد: کرونا از کشوری به کشور دیگر می‌رود و در محیط وجود دارد که تنها راه مهم، افزایش دفاع بدن است. ما در مجلس هم به نمایندگان ملت گفتیم که تلاش می‌کنیم هرگونه که ممکن باشد با کرونا مقابله کنیم و قول دادیم تا دهه فجر، واکسیناسیون را کامل کنیم. کار شبانه روزی انجام شد و ریاست جمهوری و سایر همکاران، بانک مرکزی ، هلال احمر و… کار مهمی انجام دادند و حجم زیادی از واکسن وارد کشور شد.
او درباره علت عدم دسترسی به واکسن در نیمه ابتدایی سال و دسترسی بالا به واکسن پس از شهریور، اظهار کرد: از گذشته بی‌اطلاع هستم ولی از وقتی مسئولیت به عهده گرفتم تلاش همگانی انجام شد. البته در هفته اول قبول مسئولیت خیلی واکسن نداشتیم ولی پس از آن با تلاش همگی به‌ویژه رئیس جمهور حجم زیادی از واکسن وارد شد. البته بحث انجام واکسیناسیون نیز اهمیت بالایی دارد. اگر قرار بود با امکاناتی که خود وزارت بهداشت داشت واکسیناسیون انجام دهیم کار سخت بود. می‌دانید که امروز ما در حال رسیدن به مرز ۸۰ میلیون هستیم. یعنی در عرض دو ماه و نیم ۷۵ میلیون دوز واکسن تزریق شده است. اگر با شرایط معمول می‌خواستیم کار کنیم حداقل یک‌سال طول می‌کشید ولی با کمک گرفتن از مردم حجم بالای واکسن در حسینیه‌ها، مساجد، مصلی‌ها و… با کمک مردم واکسن تزریق شد و در برخی مراکز تنها یک یا دو رابط از سمت ما حضور داشتند و این نشان دهنده ارزش حضور مردم ما در صحنه است.
او تاکید کرد: واکسیناسیون در حجم بالایی انجام شد و ما با این‌که در یک وضعیت بحرانی بودیم اما امروز میزان مرگ و میرمان به ۱۲۴ نفر رسید. پیش از تصدی بر سمت وزارت، رئیس بیمارستان لبافی‌نژاد بودم و مرگ و میر مردم را از نزدیک می‌دیدم و این واقعا دلخراش است. خوشبختانه میزان بیماران و بستری کاهش یافته است. البته باید برای موج ششم آماده باشیم. این موج در خیلی از کشورها آمده است اما نکته موثر برای ما انجام واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌ها است. از مردمی که واکسن زدند ممنون هستم. ما نزدیک ۲۰ هزار عضو هیأت علمی در دانشگاه‌ها داریم و دغدغه ما سلامت مردم است. امروز ۷۶ درصد مردم یک دوز و ۴۰ درصد دو دوز واکسن زده‌اند و به سرعت در حال پیش روی است. عزیزانی هم که هنوز واکسن نزده‌اند لطفا اقدام کنند. من در واکسیناسیون کودکان نوه ۱۲ ساله خود را برای تزریق واکسن بردم که نشان دهم همه مردم مانند نوه‌ام برایم عزیز هستند.
وی افزود: ویروس در دنیا در حجم زیادی در حال گردش است و می‌تواند تغییرات ژنتیکی هم داشته باشد و تنها کار ما ایمن کردن بدن خودمان است. راه ورود ویروس از طریق تنفس است و باید پروتکل‌ها را رعایت کنیم. طبق بررسی انجام شده تعداد مهمی از بیمارانی که در چند ماه اخیر فوت کردند کسانی بودند که واکسن نزده بودند. قبل از واکسیناسیون در کادر درمان حدود ۲۰۴ نفر از عزیزان ما شهید سلامت شدند اما امسال که ویروس تهاجمی‌تر شد و بیماران هم بیشتر شده بودند ولی ما به اندازه انگشتان یک دست هم شهید سلامت از کادر درمان نداشتیم و این نشان دهنده تاثیر بسزای واکسن است و تصمیم داریم دوز سوم را هم برای کادر سلامت تزریق کنیم. البته افراد پر ریسک و کسانی که مسن بودند مدت زمان زیادی از تزریق دوز دومشان گذشته است هم می‌توانند دوز سوم را دریافت کنند.
عین‌اللهی با اشاره به ابتلای خودش به ویروس کرونا در اسفند سال گذشته(۱۳۹۹)، تاکید کرد: مردم نباید با ابتلا به کرونا دچار واهمه و وحشت شوند و باید به خوبی درمان خود را دنبال کنند. اکثر کسانی که مبتلا می‌شوند نجات پیدا می‌کنند.
وی درباره شایعات پیرامون واکسن کرونا، تصریح کرد: آنهایی که واکسن می‌زنند عوارض نادر بسیار کمی داشتند و مرگ ناشی از تزریق واکسن هم نداشتیم. پس از دو ماه از تزریق دو دوز واکسن ایمنی ایجاد می‌شود. در کشور ما حدود یک قرن است واکسن تزریق می‌شود و از بدو تولد کودکان واکسن می‌زنند و بیماری مانند فلج اطفال با واکسیناسیون اکنون دیگر بسیار نادر است. واکسن نکته‌ای علمی و مشخص است.
او درباره نامه‌ای که اخیرا پیرامون میزان کارایی و اثربخشی یکی از واکسن‌های وارداتی منتشر شد، بیان کرد: آن مطالعه یک مطالعه اولیه بود و این نتایج نباید فعلا منتشر می‌شد تا نتایج تکمیل شود. مطالعات دیگری در دنیا در حال انجام است که نتایج خوبی دارد و به مردم اطمینان می‌دهیم واکسن‌هایی که استفاده می‌کنیم جزو بهترین واکسن‌ها است. واکسن وارداتی از چین از نوع تولید پکن است. اطلاعات درست باید از کمیته علمی ما گرفته شود که همگی بهترین اساتید هستند.
او ادامه داد: برای تایید یک واکسن سه مرحله باید طی شود و آن چیزی که سلامت واکسن را تایید می‌کند مرحله دوم است. مرحله سوم کارآزمایی بالینی نیز اثرگذاری واکسن را بررسی می‌کند و تمام واکسن‌های موجود تاکنون مرحله دوم کارآزمایی را سپری کرده‌اند؛ پس از گذراندن آن مرحله است که مجوز تزریق واکسن صادر می‌شود. در کشور ما واکسن برکت، سیناژن و پاستور این مراحل را طی کردند و واکسن رازی و فخرا هم این هفته تایید می‌شوند. انواع و اقسام واکسن‌هایی که در دنیا هست، در کشور ما تولید شده است.
وزیر بهداشت در مورد دلیل واردات واکسن علی‌رغم تعدد پروژه‌های واکسن‌های داخلی، گفت: در شرایط کنونی، زمان برای ما بسیار مهم است و فرصت تامین شدن ۱۶۰ میلیون دز واکسن را در داخل نداریم در حالی که حتی یک ساعت هم برای ما ارزش دارد و تمرکز اصلی ما نجات تک تک هموطنان از مرگ است. باید توجه داشت واکسن‌های داخلی دو مرحله آزمایشگاهی و صنعتی دارند؛ نمی‌توانیم صبر کنیم و زمان را از دست بدهیم تا واکسن‌های داخلی به تعداد موردنیاز ما برسد، زیرا مرحله آزمایشگاهی که زیر نظر وزارت بهداشت است با سرعت هرچه تمام‌تر انجام می‌شود، اما نباید توقع داشت که مرحله صنعتی تامین واکسن نیز با همان سرعت پیش برود.
وی افزود: واکسن‌های داخلی تاکنون به ۱۴ میلیون دز رسیده‌اند. اگر تولید داخل به مقدار قابل قبولی برسد از واردات خارجی کم می‌کنیم ولی نمی‌توانیم زمان را از دست دهیم تا افرادی فوت کنند. میزان هزینه درمان بسیار بیش از هزینه تامین واکسن است.
او اظهار کرد: رسانه ملی و به ویژه خبرنگاران در عرصه روشنگری برای واکسیناسیون بسیار فعال بودند و روشنگری باید همچنان ادامه داشته باشد. البته در این مدت کوتاه از بسیاری کشورها جلو افتادیم و باید مجددا از مردم تشکر کنم، زیرا حضور آنها باعث قوت قلب همکاران ما و به ویژه کادر درمان شد. همچنین این همکاری و مشارکت مردمی منجر به کاهش تعداد بیمار و در نتیجه کاهش بار کاری کادر درمان در بیمارستان‌ها شده است. کادر درمان در این حدود دو سال بسیار سختی کشیدند و تزریق واکسن بیشتر کار کادر درمان را سهل‌تر می‌کند. کرونا ابعاد گسترده‌ای را درگیر می‌کند و می‌بینید حتی یک ابتلا چقدر از نظر اقتصادی می‌تواند ضرر آفرین باشد بنابراین اولین اولویت ما مبارزه با کرونا است.
عین‌اللهی افزود: در شرایطی که مسئله اجتماعی مطرح باشد نمی‌توان با واکسن برخورد اختیاری داشت. به طور مثال اگر یک فرد مبتلا به کرونا وارد هواپیما شود می‌تواند تمام افراد پرواز را مبتلا کند و حتی اجتماع نیز فرد ناقل بیماری را نمی‌پذیرد. وزارت بهداشت مسئول واکسیناسیون است مردم نیز وظیفه خود را به درستی انجام می‌دهند.
او با اشاره به این‌که از ابتدای شروع کرونا ما به صورت مداوم با محدودیت‌ها سر و کار داشتیم، تصریح کرد: قصد داریم با انجام واکسیناسیون محدودیت‌ها را حذف کنیم. الان خروج و ورود از و به کشور باید حتماً با واکسیناسیون کنترل و بررسی می‌شود و امروز تاکید ما بر کارت واکسیناسیون است. ویروس از خارج وارد کشور می‌شود و توریست و مسافر باید کارت واکسیناسیون داشته باشد.
وزیر بهداشت درخصوص اظهارات یکی از مسئولان وزارتی درباره لزوم انجام ۷۲ ساعت یکبار تست پی‌سی‌آر برای کارمندانی که واکسن نزده‌اند، بیان کرد: این ادعا می‌تواند شخصی باشد و چنین مصوبه‌ای در ستاد ملی مقابله با کرونا اظهار نشده است و چنین کاری شدنی نیست. البته برخی دوستان الگوهای خارجی مطرح می‌کنند اما انجام روزانه تست پی‌سی‌آر شدنی نیست و هزینه‌بر است.
او ادامه داد: در شرایط فعلی عادی انگاری بسیار خطرناک است، زیرا هنوز به هدف نهایی مواجهه با کرونا نرسیده‌ایم و تنها ۴۰ درصد افراد دو دز کامل واکسن را دریافت کرده‌اند بنابراین باید تا رسیدن به هدف اصلی، صبوری و مداومت بر شیوه‌نامه‌های بهداشتی را ادامه دهیم.
عین‌اللهی گفت: نظر ما در مورد بازگشایی مدارس این است که آموزش و پرورش تنها در صورت تزریق بالای ۷۰ درصد دو دز کامل واکسن به دانش آموزان، می‌تواند تصمیمی برای بازگشایی مدارس داشته باشد که این هدف تا اواخر آبان عملی خواهد شد. البته باید به این نکته توجه داشت که میزان مرگ و میر در کودکان بر اثر کرونا بسیار کم است، اما خطر ناقل بودن کودکان و در نتیجه مبتلا کردن خانواده هایشان را باید مد نظر داشت. بازگشایی مدارس باید با واکسیناسیون باشد.
وزیر بهداشت در مورد واکسن کووایران برکت، گفت: این واکسن یکی از موفق‌ترین واکسن‌های دنیا با کمترین عوارض ممکن است، اما متاسفانه به دلیل راه‌اندازی تنها یک خط تولید، میزان کافی از این واکسن در دسترس ما نیست؛ بسیاری از مطالعات انجام شده حاکی از ایمنی بسیار بالای واکسن کووایران برکت است و ما این مطالعات را برای مجامع بین‌المللی ارسال کرده‌ایم و امیدواریم فارغ از مسائل سیاسی واکسن برکت به عنوان یک واکسن بین‌المللی مطرح شود.
او در مورد علت تعدد واکسن‌های داخلی بیان کرد: در دنیا روش‌های مختلفی برای تولید واکسن وجود دارد. به دلیل پلتفرم‌های متفاوت واکسن‌های موجود در جهان، ما نیز از واکسن‌هایی با ساختارهای متفاوت در کشور داریم و با دسترسی به این تکنولوژی آینده کشور را بیمه خواهیم کرد و این برای ما امیدبخش است. چون دوز یادآور هم نیاز داریم ان‌شاءالله همین واکسن‌ها در آینده به عنوان دوز یادآور می‌توانند موثر باشند. واکسن‌های فخرا و کووپارس هم هفته آینده تایید نهایی خواهند شد. مستندات واکسن‌ها به طور متناوب در حال انتشار است.
او درباره مشکلات موجود در حوزه سلامت به‌ویژه موضوع کمبود نیرو، بیان کرد: هفته پیش حدود ۴۰ هزار مجوز برای ورود و جذب کادر درمان صادر شد، اما همچنان با مسائلی مثل کمبود بودجه مواجه هستیم، در وضعیت کنونی هم در شرایطی به سر می‌بریم که به دلیل بهبود شرایط کشور کادر درمان امکان استراحت بیشتری دارند، اما منکر کمبود نیروی کادر درمانی نیستیم. الان مراکز در آماده‌باش کامل هستند و به دانشگاه‌ها هم گفته‌ایم برای رفع مشکلات اقدام کنند.
وی افزود: با تشکیل وزارت بهداشت با افزایش نیروهای پزشکی مواجه شدیم و به دلیل تمرکز بر کیفیت آموزش از سال ۱۳۶۴ به بعد کلاس‌های درس از ۵۰۰ نفر به ۱۰۰ نفر کاهش پیدا کرد و تمرکز بر کیفیت تدریس مورد توجه قرار گرفت. چون پزشکی کار مهارتی و عملی زیادی دارد که بسیار مهم است. اکنون با رشدی منطقی در تربیت نیروی پزشکی مواجه هستیم. برنامه‌ای برای این کار نوشته شده است و هر جا لازم بود می‌توانیم کم و زیادش کنیم. مشکل ما نیروی انسانی نیست، الان تعداد زیادی نیروی پرستار وجود دارد که به دلیل مسائل مالی امکان استخدام آنها وجود ندارد. مشکل فقط تربیت نیرو نیست بلکه مشکل آدم‌های بیکار هستند. بیکاری در تمام رشته‌ها یکی از مشکلات رایج کشور ما بوده و یکی از اصلی‌ترین دلایل آن مسائل مالی و کمبود بودجه است.
او با اشاره به این‌که اکنون ۲۲۰ بیمارستان در حال تکمیل داریم، اظهار کرد: وقتی این بیمارستان‌ها تکمیل شوند نیروی انسانی برای آنها تامین خواهد شد، در شرایط کنونی هم نیروهای انسانی ما به اندازه زیرساخت‌ها مشغول فعالیت هستند. البته این قول را به همه مردم می‌دهم که در صورت ایجاد زیرساخت‌ها و مراکز درمانی، نیروهای انسانی را نیز مشغول به کار کنیم.
وزیر بهداشت، گفت: در بخش دولتی دلیلی برای انحصارطلبی نداریم. در شرایط فعلی به نسبت ظرفیت، جذب نیرو را انجام داده‌ایم و باید توجه داشته باشیم پزشکی کشور ما قابل مقایسه با بسیاری از کشورهای هم‌جوار ما نیست و ما شاهد توریسم‌های درمانی به دلیل کیفیت بالای پزشکی ایران هستیم.
او در مورد بومی‌گزینی نیروها در مناطق محروم، گفت: شدیدا به بومی‌گزینی معتقد هستم. باید مناطق محروم مورد توجه قرار گیرند و می‌توانیم با افزایش فعالیت نیروهای فارغ‌التحصیل در طرح، کمبودها را رفع کنیم همچنین افزایش جذب نیروهای بهداشتی هر منطقه نیز جزو برنامه‌های آینده ما در وزارت بهداشت خواهد بود که به رفع کمبود کادر درمان در مناطق محروم کمک خواهد کرد.
او ضمن مقدم دانستن امر بهداشت بر درمان، تاکید کرد: یکی از راه حل‌های اساسی مشکل مردم، در عرصه بهداشت است که بیماران به درستی شناسایی شوند و درمان‌های اولیه به موقع برای آنها صورت گیرد. نظام ارجاع، پزشکی خانواده و پرونده الکترونیک ۳ اصل مهم برای رفع مشکلات بیماران در عرصه بهداشت و درمان است که باید در کنار هم عملیاتی شوند. وقتی فرد بیمار می‌شود باید فقط دغدغه درمان داشته باشد و نه دغدغه مخارج درمانی. ما این مسائل را در دستور کار خود داریم و امیدواریم همان‌طور که در مسئله واکسیناسیون موفق بودیم در این حوزه نیز موفق باشیم. در مورد پرونده الکترونیک نیز زیرساخت مناسبی در وزارت بهداشت ایجاد شده است.
وی یکی از کارهای خوبی که در وزارت بهداشت انجام شده را، مشخص شدن شناسه دارو در سامانه تیتک دانست و تصریح کرد: ما نیز این مسیر را ادامه خواهیم داد، اما یکی از مشکلات مملکت ما، مصرف بی‌رویه دارو است. متوسط نسخه‌ای که باید در جهان تجویز شود یک و نیم دارو است، اما در کشور ما این عدد سه قلم دارو است؛ متأسفانه مردم ما معتقدند بیماری فقط با دارو درمان می‌شود درحالی که این فرهنگ باید در بین مردم ما کمرنگ شود که از پزشکان خود توقع تجویز دارو نداشته باشند. دارو تیغ دو لبه است و علاوه بر ایجاد سلامتی می‌تواند عوارض خطرناکی نیز داشته باشد.
وزیر بهداشت ادامه داد: در پزشکی نوین روش‌های غیردارویی در حال افزایش است. دومین تجارت دنیا بعد از نفت، دارو است. این در حالی لست که روش‌هایی مثل سلول درمانی و ژن‌تراپی می‌توانند بدون نیاز به دارو، بیماری‌های افراد را برطرف کنند. اما خیلی ها به دنبال دارو هستند. از طرفی افراد باید توجه داشته باشند که با اصلاح سبک زندگی و کاهش مصرف قند، نمک، شکر، غذای چرب، افزایش تحرک و… با توجه به رژیم غذایی مناسب می‌توانند از ابتلا به بیماری‌های خطرناک و پرهزینه‌ای مثل دیابت، چاقی و فشار خون جلوگیری کنند و در نتیجه مصرف دارو را به حداقل ممکن برسانند. در سلامت یک جامعه، وزارت بهداشت فقط یک وجه کار است و باید سایر عوامل مداخله‌گر نیز مورد بررسی و اصلاح قرار گیرند. به طور مثال روغن مصرفی و مواد غذایی مردم باید در سالم‌ترین حالت ممکن مصرف شوند که این موارد با آگاه کردن مردم به عهده رسانه‌ها است.
عین‌اللهی درباره تله‌مدیسین، گفت: می‌توان از روش‌های مجازی درمان برای مناطق محروم استفاده کرد و ما برنامه‌هایی نیز برای این موضوع در نظر داریم و اجرایی خواهیم کرد.
وی در مورد طب سنتی، تاکید کرد: طب سنتی از دیرباز وجود داشته است ولی باید مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد و به شکل یک مجموعه علمی در بیاید تا بتوان با اطمینان به مردم معرفی کرد و در اختیار آنها قرار داد. طب سنتی را به صورت یک رشته دانشگاهی به شکل یک روش علمی قرار دادیم و دکترای طب سنتی را ایجاد کردیم. ۸ دانشکده طب سنتی در کشور داریم که در آینده نیز افزایش خواهند داشت. همچنین در مناطق مختلف کشور گیاهان دارویی کشت می‌شوند و با توجه به قابلیت‌های طب سنتی و در کنار طب مدرن از آن بهره گیری می‌کنیم. باید روش‌های علمی استفاده شوند و بر اساس حدس و گمان کار نمی‌کنیم.
وی در مورد پرداخت معوقات کادر درمان، بیان کرد: در دو ماهی که سر کار آمده‌ایم، مسئله معوقات و مطالبات کادر درمان را در ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح کردیم و حق با کادر سلامت است. در حال حاضر حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان بودجه برای این کار تخصیص داده‌ایم که تاکنون به برخی از دانشگاه‌ها پرداخت شده و در حال توزیع است؛ امیدواریم دیگر تعویقی در این مورد وجود نداشته باشد.
وی که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، در مورد مالیات پزشکان، گفت: پزشکان نسبت به سایر اقشار مملکت بهتر مالیات را پرداخت می‌کنند و شاید تعداد محدودی به درستی مالیات پرداخت نکنند. امیدواریم اداره مالیات به گونه‌ای عمل کند که همه مالیات را پرداخت کنند. اجرای مسئله مالیات به عهده ما نیست و ما تمرکز بر این مسئله داریم که مالیات باید عادلانه و به موقع پرداخت شود.
منبع: ايسنا