مسئولیت تاریخ و هویت استان بر عهده ما است

رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی شمال شرق کشور گفت: مرکز اسناد و کتابخانه ملی شمال شرق کشور مسئول شناسایی، حفظ و نگهداری اسناد ملی استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی است و این سه استان را پوشش می‌دهد.

اکبر شیخ در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا- منطقه خراسان، اظهار کرد: ما طبق قانون موظف هستیم به همه دستگاه‌های اداری دولتی که از دولت بودجه می‌گیرند،سرکشی کنیم و فرم‌های مربوطه را سامان دهی کنیم و اوراق و اسناد آن‌ها  که قابل استفاده نیستند بررسی کنیم و آن دسته از اسناد مهم که ارزش حفظ و نگهداری دارند را به مرکز اسناد کتابخانه‌ای ملی انتقال دهیم.

وی در این‌باره ادامه داد: به عبارتی دیگر ما مسئول هویت وتاریخ استان هستیم به طوری که اسناد را از همه دستگاه‌های اداری جمع آوری می‌کنیم و هیچ دستگاهی بدون اذن ما اجازه بررسی اسناد خود را ندارد  کما این‌که در بین دستگاه‌ها نیز در این مورد همکاری و مساعت وجود دارد.

رئیس مرکز اسناد  و کتاب‌خانه ملی اضافه کرد: در سال گذشته همکاران ما 80 دستگاه‌ اداری را بررسی کردند که نتیجه این بررسی‌ها به این صورت: حدود 4 هزار متر مربع از فضاهای اداری آن‌ها آزاد شده است، تقریبا 700هزار برگ نیز اوراق انتقالی را تشکیل داده که واجد نگهداری بوده و در سال گذشته منتقل شده است.

شیخ افزود: مجموع اسنادی که در مرکز اسناد و کتاب‌خانه‌ای ملی در حال نگهداری است، حدودا 4 میلیون برگ است که از این تعداد که از سال 1388جمع آوری شده است و 700هزار سند آن، از سال 1396 انتقال پیدا کرده است.

وی در این خصوص تصریح کرد: در این پروسه اوراق فاقد ارزش نیز به وزن 400تن امحا شده است که باید طبق قانون همه استان‌ها این اوراق را به کارخانه طرف قرارداد در تهران بفرستند تا تخمیر شود و عوائد آن نیز به خزانه دولت باز می‌گردد.

رئیس مرکز اسناد و کتاب‌خانه ملی خاطر نشان کرد: امسال اتفافات خوبی در بحث واسپاری کتاب افتاد که در حال حاضر4300عنوان کتاب واسپاری شده که در کشور، مرکز اسناد کتاب‌خانه‌ای ملی مقام اول را دارد، در واسپاری نشریات نیز حدود4100 عنوان تا کنون واسپاری آن صورت گرفته است که در این مسئله نیز خراسان رضوی در تمام مراکز استانی مقام اول را دارد.

شیخ در این باره تصریح کرد: در دیگر موضوعات نیز از متوسط استان‌ها بالاتر هستیم، تعداد مراجعان ما در سال 97 نسبت به سال96 از رشد بالایی برخوردار بوده است که چیزی در حدود 60هزار نفر مراجعه کننده داشتیم که خدمات اسنادی و کتاب‌خانه‌ای به آن‌ها داده شده است و در نهایت در سال 97 از لحاظ بررسی اسناد، دستگاه‌های اجرایی، انتقال اسناد و امحای اوراق فاقد ارزش، اقدامات خوبی انجام گرفته است.

رئیس مرکز اسناد و کتاب‌خانه ملی درباره برنامه‌های سال 98 این مرکز گفت: برای سال در پیش رو اهدافی را مشخص کرده‌ایم که امیدواریم به این اهداف برسیم و شامل موارد زیر می‌شود:

هدف اول، توجه و پیگیری خاص نسبت به سازمان‌ها و اداره‌هایی که تا کنون اسناد آن‌ها ارزیابی نشده است و رقم 80 دستگاه اداری برای امسال بوده و تلاش می‌کنیم در سال98 به 200 دستگاه برسانیم.

هدف دوم، فهرست نویسی اسناد است؛ اسنادی که به مرکز منتقل می‌شود زمانی قابل استفاده محقق و… است که فهرست نویسی شده باشد، ما کارگروه آن‌را مشخص کرده‌ایم که درسال 98 به این هدف برسیم.

هدف سوم، که بر آن تاکید خواهیم داشت و یکی از کارهایی که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی صورت می‌گیرد، کمیته ملی حافظه جهانی است. این مربوط به آثاری است که چه در کتاب و چه در سند آثار فاخری است که در استان و استان‌های همجوار وجود دارد و باید شناسایی شده و به کمیته ملی حافظه جهانی معرفی کنیم تا ثبت ملی، منطقه‌ای و جهانی شود و خوشبختانه استان خراسان رضوی قابلیت بسیار بالایی در این خصوص دارد و هماهنگی خیلی نزدیکی هم با آستان قدس، دانشگاه فردوسی، سایر دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش دارد و امیدواریم بتوانیم آثار ملموس و مکتوب را در این کمیته شناسنامه‌دار کنیم.

هدف چهارم، گردآوری خاطرات و تاریخ شفاهی با محوریت دوران دفاع مقدس است که در این مورد هماهنگی‌های لازم را با بعضی سازمان‎‌ها انجام داده‌ایم تا در سال 98 این خاطرات را جمع‌آوری کنیم.

هدف پنجم، تکمیل مخزن اسناد مرکز، برابر با استانداردهای کشور و بین‌المللی است که تا تیر ماه98  مرحله اول آن با توجه به شرایط و امکانات لازم، به بهره‌برداری خواهد رسید و مرحله دوم آن در فروردین‌ماه شروع می‌شود.

ششمین هدف، بحث بهره‌گیری از توان استان، کشور و خیرین برای تکمیل این پروژه است که استاندار دستور دادند تمام پروژه به مرکز اسناد و کتاب‌خانه‌ای کشور واگذار شود بر این اساس مسئولیت ما بیشتر خواهد شد وهمچنین پایگاه خوبی برای هویت و تاریخ استان است و محلی برای مراجعه محققین

 کشور خواهد شد.

هدف هفتم، انتقال اسناد واجد ارزش از بایگانی‌های ادارات به مرکز اسناد است.

هدف هشتم، نظارت، پیگیری و استاندارد بودن مخازن مراکز ادارت است که باید برای نگداری اسناد حداقل‌هایی وجود داشته باشد.

نهمین هدف، در سال 98 انعقاد تفاهم‌های همکاری بین سازمان‌های ادرات به ویژه با آستان قدس رضوی، دانشگاه فردوسی، شهرداری مشهد است که در دستور کار قرار داده‌ایم.

هدف دهم، برگزار نشست‌ها وکارگاه‌های آموزشی در حوزه تاریخ شفاهی و در حوزه چگونگی نگهداری اسناد است و سایر کارگاه‌های آموزشی را با مولفین و ناشرین در سال 98 خواهیم داشت.

دوازدهمین هدف سال 98، این است که ساعت تالار مطالعه عمومی را بیشتر کنیم که درحال حاضر بین 100 تا 150 نفر به این تالار مراجعه می‌کنند.

هدف دوازدهم، افتتاح تالار مطالعه مخصوص پژوهشگران در سال 98 است.