مطالعات باستانی‌شناسی نقوش صخره‌ای کمرمقبولا انجام می‌شود
ایسنا/خراسان رضوی معاون میراث‌فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: برنامه پژوهشی بررسی باستان‌شناسی و مستندسازی نقوش صخره‌ای و معادن قدیمی کمرمقبولا با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام می‌شود.
مرجان اکبری با اعلام این خبر اظهار کرد: این مطالعات و مستندسازی با هدف شناسایی، تدقیق مطالعات، باستان‌شناسی و طبقه بندی نقوش صخره‌ای موجود در دره داغستان و شناسایی و مستند سازی معادن قدیمی این منطقه انجام می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین حفاظت از سنگ‌نگاره‌ها، بررسی و امکان‌سنجی ایجاد سایت موزه فضای باز با تمرکز بر معرفی سنگ‌نگاره‌ها و معادن قدیمی از دیگر اهداف تعریف شده برای این پژوهش است.
اکبری عنوان کرد: در این برنامه تمام نقوش صخره‌ای موجود در محل شناسایی، تعیین موقعیت و طبقه‌بندی شده‌اند و موقعیت آن‌ها نسبت به تونل‌های قدیمی معادن و رگه‌های معدنی مشخص شده است.
معاون میراث‌فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی تصریح کرد: با توجه به این که تاکنون موقعیت دقیق رگه‌های معدنی شناسایی شده، توسط سازمان زمین‌شناسی نسبت به سنگ‌نگاره‌ها مشخص نبوده، ضمن ثبت موقعیت مکانی تمام سنگ‌نگاره‌ها با «جی پی اس مولتی فرکانس»، این نقوش دوره‌بندی شده و موقعیت آن‌ها نسبت به رگه‌های معدنی مشخص شده است.
اکبری مطرح کرد: مسیر رگه‌های معدنی از طریق برداشت واریزه‌ها و خواناسازی تراشه‌های اکتشاف قدیمی و ردپای سطحی رگه‌های معدنی با پاکسازی رسوبات سطحی رخنمون‌های کانی‌دار انجام شده است.
وی اضافه کرد: این اقدام در راستای شناسایی دقیق مسیر، وسعت و پهنای رگه‌ها در بخش‌های مختلف و میزان تداخل احتمالی رگه‌های معدنی با سنگ‌نگاره‌های موجود است و تمام فعالیت‌های مربوط به پاکسازی و ردپای رگه‌ها تاکنون در خارج از عرصه مصوب این اثر تاریخی انجام شده است و مغایرتی با ضوابط نداشته است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: همچنین پاکسازی سطحی رگه‌های معدنی در یک فرآیند علمی کنترل شده انجام می‌شود و هیچگونه حفاری در عمق صورت نگرفته است و با توجه به این که ماهیت این سایت باستان‌شناسی با تپه‌های باستانی که دارای نهشته‌ها و لایه‌های باستان‌شناسی بوده متفاوت است و بافت کاملا طبیعی دارد، اما این عملیات نه تنها باعث آشفتگی و آسیب به ماهیت تاریخی نشده، بلکه امکان ارزیابی دقیق‌تر از میزان همپوشانی رگه‌های معدنی و سنگ‌نگاره‌ها و در نهایت افزایش شناخت و تعریف برنامه‌های حفاظتی را فراهم می‌کند.
اکبری یادآور شد: چند چاله عمیق موجود در محدوده اثر، حاصل حفاری‌های غیرمجاز با اکتشاف در سال‌های گذشته بوده و ارتباطی با پروژه مستندسازی سنگ نگاره‌ها و تدقیق مسیر رگه‌های معدنی که صرفا در خارج از عرصه اثر انجام شده، ندارد.
وی افزود: بسیاری از تصاویر منتشر شده در فضای مجازی که به کمرمقبولا منتسب شده و آسیب‌های کالبدی و منظری در اثر حفاری یا رنگ کردن سطح صخره‌ها با اسپری را نشان می‌دهد، مربوط به این اثر تاریخی نیست و بدون اطلاع و بررسی منتشر شده است.
معاون میراث فرهنگی خراسان رضوی با اشاره به تصویب گزارش مقدماتی پژوهش باستان‌شناسی نقوش صخره‌ای و معادن قدیمی کمرمقبولا در شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: پژوهش باستان‌شناسی اثر نقوش صخره‌ای و معادن تاریخی کمرمقبولا در شورای فنی توسط «علی اکبر وحدتی» متخصص باستان‌شناسی و سنگ‌نگاره‌ها ارائه شد و چگونگی آثار صخره‌ای در دنیا مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: در جلسه شورای فنی مقرر شد طرح پژوهشی و گزارش نهایی و پیشنهادات مشخص و قابل اجرا توسط پژوهشگر در اختیار اداره کل قرار گیرد.
بر اساس اعلام روابط‌عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی اکبری، گفت: براساس مصوبه این شورا باید برنامه حفاظتی اثر قبل از پژوهش‌ها و همراه با مطالعات و رصد پایش عوامل مُخل بیولوژیکی، شیمیایی، وندالیسم و از این قبیل شناسایی و طرح‌های حفاظتی ارائه و پس از تصویب اجرا شود.
گفتنی است که «نقوش صخره‌ای و معادن تاریخی کمرمقبولا» واقع در شهرستان بینالود بخش طرقبه، دره داغستان، منطقه کمر مقبولا به شماره ۳۲۰۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:ایسنا