نخستین نمای سه بعدی از جو سیاره مشتری

 یافته‌های جدید کاوشگر جونو ناسا که به دور مشتری می‌چرخد، تصویر کامل‌تری از چگونگی ویژگی‌های جوی این سیاره و فرآیندهایی که در زیر ابرهای آن رخ می‌دهد، ارائه داده است.

نتایج این مطالعه اطلاعات جدیدی درباره نحوه عملکرد درونی کمربندها و نواحی دارای ابری که مشتری را احاطه کرده‌اند و همچنین طوفان‌های قطبی آن و حتی لکه سرخ بزرگ در اختیار دانشمندان قرار داده است. لکه سرخ بزرگ نام بزرگ‌ترین طوفان عظیم چرخان در سطح سیاره مشتری است.

“جونو” نام فضاپیمای رباتیک بدون سرنشینِ ناسا است که در چهارم ژوئیه ۲۰۱۶ در مدار قطبی سیاره مشتری قرار گرفت. این کاوشگر فضایی در پنجم اوت ۲۰۱۱ از فلوریدا به فضا پرتاب شده و شرکت “لاکهید مارتین” و “مؤسسه تحقیقات جنوب غربی” سازنده و پیمانکار هدایت آن هستند.

نیروی “جونو” با انرژی خورشیدی تامین می‌شود. این فضاپیما در مدار قطبی مشتری قرار گرفته تا ترکیب، میدان گرانشی، میدان مغناطیسی و مگنتوسفرِ مشتری را بررسی کند. “جونو” همچنین تلاش‌هایی برای یافتن سرنخ‌هایی در مورد چگونگی تشکیل این سیاره، از جمله احتمال داشتنِ یک هسته سنگی، مقدار آب موجود در ژرفای جو آن، توزیع انبوه جرمی و بادهای عمیق آن، دارد.

ابزار رادیومتر مایکروویو (MWR) جونو به دانشمندان پشتیبان این ماموریت اجازه می‌دهد تا بخش زیرین ابرهای مشتری و ساختار طوفان‌های گردبادی متعدد آن را بررسی کنند. از معروف‌ترین طوفان‌ها، واچرخند لکه سرخ بزرگ است.واچرخند یا پادچَرخَند (Anticyclone) به منطقه پرفشار دایره‌ای غیر منظمی که در آن جهت حرکت هوا مخالف جهتی است که در مراکز کم فشار موجود است، گویند.

نتایج بررسی جدید نشان می‌دهد که چرخندها در بخش بالایی مشتری گرم‌تر هستند و چگالی جوی کمتری دارند، در حالی که در بخش پایینی سردتر بوده و چگالی بالاتری دارند. واچرخندها که در جهت مخالف می‌چرخند نیز در بخش بالایی سردتر و در بخش پایینی گرمتر هستند.

یافته‌ها همچنین نشان می‌دهد که این طوفان‌ها بسیار گسترده‌تر از حد انتظار هستند. برای مثال برخی از آنها تا ۶۰ مایل (۱۰۰ کیلومتر) زیر ابرها و برخی دیگر از جمله لکه سرخ بزرگ تا بیش از ۲۰۰ مایل (۳۵۰ کیلومتر) امتداد دارند. این کشف شگفت‌انگیز نشان می‌دهد که گرداب‌ها مناطقی فراتر از مناطقی که آب در آنجا متراکم شده و ابرها تشکیل می‌شوند را می‌پوشانند.

دو پرواز نزدیک جونو بر فراز مشهورترین نقطه مشتری، فرصتی را برای جستجوی نشانه جاذبه طوفان و تکمیل نتایج رادیومتر مایکروویو در عمق آن فراهم کرد.

منبع: ايسنا