نمی‌توان همه تولیدکنندگان را مجبور به عرضه در بورس کرد

به گزارش ایسنا، امروز (سه‌شنبه) دومین روز از همایش و نمایشگاه چشم‌انداز صنعت فولاد و سنگ آهن ایران با نگاهی به بازار، با موضوع بررسی مهمترین مسائل و مشکلات روز صنعت فولاد کشور و صنایع وابسته در محل هتل المپیک تهران برگزار شد.

مهرداد اکبریان- رئیس انجمن سنگ‌آهن ایران- در این نشست با بیان اینکه فعالیت در بخش معدن ریسک بسیار بالایی دارد اما با وجود این احتمال خطرها و همه مشکلات، بخش معدن مواداولیه فولادسازان را تامین کرده است، اظهار کرد: چنانچه دستورات تحمیلی و دستورالعمل‌های اجباری به صنایع تحمیل نشود، فعالان با یکدیگر تعامل خواهند داشت.

به گفته وی، پیش تر طرح ایجاد شورای آهن و فولاد مطرح شد و همه خواستار تشکیل آن برای حل مسائل اساسی صنعت فولاد و سنگ‌آهن هستند.

رشد سالانه ۵ درصدی صنعت فولاد، علیرغم مسکلات این صنعت

در ادامه این مراسم، سید رسول خلیفه‌سلطانی- دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران- با بیان اینکه جوانه‌هایی از امید در صنعت فولاد دیده می‌شود و نشانه آن تعامل و همفکری فعالان صنعت برای حل چالش‌ها است، گفت: صنعت فولاد کشور با وجود همه مشکلات به طور متوسط سالانه پنج درصد رشد داشت. این در حالی است که دیگر از مشکلات قدیمی همچون واردات مواد اولیه خبری نیست و زنجیره به تعادل نسبی رسیده است.

وی ضمن اشاره به ارز آوری صنعت فولاد و معدن، تصریح کرد: میزان ارزآوری صنعت فولاد و معدن نسبت به سایر بخش‌های بیشتر بوده و از همین روی، نقش مهمی در صادرات دارند. ارزش نسبی بخش معدن و صنایع معدنی ۲۰ میلیارد دلار است و این بخش اثربخشی بیش از ۵۰ میلیارد دلاری بر اقتصاد دارد. با وجود اینکه حرکت‌های خوبی در زمینه تولید فولاد کیفی برداشته شده است، اما همچنان از سایر کشورها عقب هستیم. در برخی از کشورها تولید فولاد کیفی سهمی بیش از ۱۵ درصد دارد.

خلیفه سلطانی ضمن تاکید براینکه بایستی برای مسائل اساسی همچون احداث زیرساخت‌ شرکت‌های بزرگ معدنی، با متولیان دولتی به راه‌حل نهایی رسید؛ گفت: همه مسائل اساسی صنعت فولاد باید در درون این صنعت حل شود؛ کماینکه نمونه‌های این تعامل را در احداث زیرساخت‌های بزرگ دید. بایستی در بحث‌های شیوه‌نامه به متولیان امر اختیار دهیم تا با تعامل بتوانیم مسائل صنعت فولاد را حل کنند.

وی در ادامه به عرضه فولاد در بورس اشاره کرده و افزود:نمی‌توان همه تولیدکنندگان را مجبور به عرضه در بورس کرد. ضمن اینکه برخی محصولات همچون ورق گالوانیزه مشتری بورسی ندارند.

 زنجیره فولاد بدون متولی مانده

همچنین سید احمد رضوی‌نیک- رئیس انجمن نوردکاران فولادی ایران- به‌عنوان نماینده ای از صنایع پایین دست زنجیره فولاد در این مراسم، اظهار کرد: زنجیره فولاد تقریبا به خودکفایی رسیده و تامین مواد اولیه صنایع بالادست و پایین‌دست انجام می‌شود. اما متاسفانه زنجیره فولاد بدون متولی مانده و طی هفت سال اخیر هفت وزیر صمت تغییر کرده‌ است؛   این امر سبب شده، هر وزیر یا سرپرست، دستورات وزیر قبلی را لغو کند یا تغییر دهد.

وی با بیان اینکه سرانه مصرف فولاد کشور زیر ۲۰۰ کیلوگرم به ازای هر نفر است که میزان مصرف پایینی محسوب می‌شود، گفت: مجوز بخش نورد فولادی بیش از ۳۰ میلیون تن است اما تولید در این بخش تنها ۱۱ میلیون تن است. همچنین به دلیل فروش شمش ارزان ایرانی به عراق، این کشور بر صادرات میلگرد ایران ۱۰۰ دلار عوارض بسته است. شمش فولادی برای صادرات ارزان است اما برای مصرف‌کننده داخلی همچون ما گران‌تر تمام می‌شود.

وی ضمن ابراز مخالف با اینکه چرا مجله متال بولتن تعیین‌کننده قیمت شمش فولادی بایستی باشد در حالی که صفر تا صد فولاد در کشور تولید می‌شود و ضمن انتقاد از بورس کالا، تصریح کرد: بورس کالا توسط فولادسازان تاسیس شده اما قیمت مواد اولیه در بورس گران‌تر از بازار آزاد است. اگر مسائل صنعت فولاد درون خانواده حل نشود، قطعا دستورالعمل و قانون از بیرون تحمیل می‌شود، لذا لازم است همه زنجیره فولاد با برگزاری جلسات در زنجیره، این مسائل را حل کرد.

تدوین آیین نامه جدید

سیف‌الله امیری- مدیرکل صنایع معدنی وزارت صمت- نیز در این برنامه، ضمن ابراز امیدواری برای آنکه بتوان مسائل بخش فولاد را در داخل این صنعت حل‌وفصل کرد، گفت: تصمیم‌گیری خارج از زنجیره به زیان تولید است.

وی از برنامه‌ریزی برای تدوین یک آیین‌نامه جدید برای صنعت فولاد که در قانون مصوب مجلس لحاظ شود، خبر داد و تاکید کرد: دولت به دنبال ممنوعیت صادرات نیست؛ بلکه تبدیل ماده خام به محصول فرآوری شده را پیگیری می‌کند. برخی محصولات سنگ‌آهن مصرف‌کننده ندارند و صادرات آن‌ها آزاد است؛ اما اولویت ما این است که تامین مواداولیه واحدهای فولادی داخلی تضمین، سپس صادرات شود.

امیری همچنین تصریح کرد: حدود ۱۸ میلیون تن شمش فولاد در کشور تولید می‌شود که باتوجه به میزان نیاز ۱۱ میلیون تنی آن برای داخل، مابقی امکان صادرات دارد.   اما صادرات شرایط خاصی هم دارد و وزارتخانه تولیدکنندگان را برای عرضه در بورس و تامین داخل کنترل می‌کنند. تغییرات پیاپی در وزارت صمت و معاونت معدنی مانع تصمیم‌گیری مناسب برای مسائل صنعت فولاد شده است.

عرضه کم فولادی‌ها و ایجاد مشکلات، مجلس را مجبور کرد وارد عمل شود

مدیرکل صنایع معدنی وزارت صمت در ادامه ضمن اشاره به اینکه ۵۰ درصد معادن کشور غیرفعال هستند، اظهار کرد: به زودی آزادسازی آن‌ها انجام خواهد شد؛ امیدوار هستیم معادن سنگ‌آهن خوبی در میان آن‌ها وجود د اشته باشد. برخی محصولات سنگ‌آهن مصرف‌کننده ندارند و صادرات آن‌ها آزاد است و اول باید تامین مواد اولیه واحدهای فولادی تضمین شود سپس صادرات شود.

این مقام مسئول مشکلات فعلی صنعت فولاد را ناشی از عرضه ناکافی تولیدکنندگان فولادی دانسته و گفت: تولیدکنندگان فولاد ب‌قدری در بورس کالا کم عرضه داشته‌اند که مشکلات کنونی پیش آمد و مجلس وارد عمل شد؛ که البته در ماه‌های اخیر عرضه‌ها مناسب و منظم شده است.

با تورم قوانین مواجه هستیم

در ادامه، سید جواد جهرمی- معاون عملیات و نظارت بورس کالا- با بیان اینکه اگر خودمان معتقد هستیم باید درون صنعت مشکلات حل شود، چرا می‌بینیم که برخی سراغ بخش‌های دیگر رفته و برای معاون رئیس جمهوری و… نامه ارسال کرده‌اند؟ اظهار کرد: از سال  ۱۳۹۶ تاکنون با تورم قوانین و مقررات مواجه شده‌ایم و امروز با بسیاری از دستورالعمل‌های متضاد بایکدیگر، مواجه هستیم.

وی ضمن اشاره به اینکه معاملات محصولات فولادی نسبت به سال گذشته رشد ٣٨ درصدی داشته و در مورد ورق‌ها و گالوانیزه‌ها نیز تصمیماتی گرفته شده است، تصریح کرد: برنامه ما برای بازار تکمیل زنجیره عرضه محصولات است. همچنین در انتهای زنجیره شرکت‌های جدید وارد شدند. هدف ما این است که تا حد امکان زنجیره عرضه، کامل شود. همچنین  قراردادهای بلندمدت از ابزارهای دیگری است که برای بازار استفاده خواهند شد.

جهرمی ضمن با اشاره به نوسانات ارزی، افزود: ما بازار آتی نداریم؛ به همین دلیل نوسانات ارز بر بازار فیزیکی اثرگذار می‌شود. در کشور گاهی قیمت‌ها پایین بوده است؛ اگر می‌خواهیم اقتصاد کشور از وضعیت فعلی خود، خارج شود بایستی قیمت در کل زنجیره آزاد، باشد.

وی با بیان اینکه قیمت محصولات فولادی به جز ورق، از قیمت‌های جهانی، کمتر در بورس کالا قیمت‌گذاری شده است، گفت: بورس تنها یک نهاد سیگنال‌دهنده به سیاست‌گذاران برای تنظیم بازار است. عملکرد بورس نشان می‌دهد در هریک از بخش‌های زنجیره به کدام سمت برویم. همه بخش‌های زنجیره به صورت جداگانه نیازمند تدوین برنامه جامع هستند، لذا باید عرضه مناسب انجام شود تا قیمت فولاد در کشور واقعی شود.

توسعه صادرات محصولات فولادی، استراتژی مدون می‌خواهد

پس از پایان سخنرانی‌های امروز،   میزگرد تخصصی نقد و بررسی تحلیلی طرح جامع فولاد کشور با حضور منصور یزدی‌زاده (مدیرعامل ذوب آهن اصفهان)، مصطفی موذن‌زاده (بنیانگذار ایمیدرو)، مهدی کرباسیان (رئیس دو دوره پیش هیات عامل ایمیدرو)، محمد ابکا (رئیس هیات مدیره شرکت مهندسی بین‌المللی فولاد تکنیک) و محمد آقاجانلو (معاون طرح‌های معدن و صنایع معدنی ایمیدرو) برگزار شد.

منصور یزدی‌زاده در این میزگرد به مشکل تامین مواد اولیه به ویژه سنگ‌آهن پرداخته و اظهار کرد: واحدهای فولادی کشور از جمله ذوب آهن اصفهان به دلیل نداشتن مواداولیه نمی‌توانند با ظرفیت کامل تولید کنند. ذوب آهن اصفهان متاسفانه سهمیه مواداولیه ندارد. این موضوع بایستی مورد توجه مسئولان کشور قرار گیرد. اگر قرار است سهمیه مواداولیه به واحدهای فولادی اختصاص نیابد، باید در همه این واحدها این سیاست اتخاذ شود؛   اما در حال حاضر تنها به ذوب آهن اصفهان سهمیه مواداولیه اختصاص پیدا نمی‌کند.

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان ضمن اشاره به اینکه در زنجیره فولاد کشور همچنان مباحث مختلفی و حل نشده‌ای همچون داخلی یا جهانی بودن معیار قیمت‌گذاری وجود دارد، گفت:  از دغدغه‌های مهم در صنعت فولاد کشور، که در طرح جامع فولاد اهمیت بسیاری دارد، بحث قیمت‌گذاری است که از وزارت صمت آغاز شده و این موضوع در مجلس مطرح است اما هنوز به طور کامل حل نشده است.

وی مشکل عدم سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت کشور را بسیار محسوس دانسته و افزود: تکلیف سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور در این صنعت مشخص نیست؛ در حالی که جذب سرمایه‌های خارجی نقش بسیار مهمی در توسعه صنعت فولاد کشور دارد.

یزدی‌زاده در رابطه با بحث صادرات نیز گفت: در افق ۱۴۰۴ بایستی به تولید ۵۵ میلیون تن سالانه محصولات فولادی برسیم که با توجه به نیاز داخل، حداقل ۲۰ میلیون تن آن باید صادر شود؛   اما هیچ استراتژی مدونی برای صادرات وجود ندارد و این در حالی است که از توانایی‌های لازم برای دستیابی به این صادرات برخوردار هستیم. از جمله مواردی که تبدیل به چالشی اصلی و مانع توسعه صادرات شده، این است که صادرات موکول به عرضه داخلی و قیمت‌گذاری گردیده که امر نادرستی است.

مدیرعامل ذوب آهن اصفهان، عدم توسعه مناسب زیرساخت‌ها به‌ویژه حمل‌ونقل را از دیگر چالش‌های مهم صنعت فولاد کشور خوانده و گفت: زیرساخت‌ها پابه‌پای ظرفیت‌سازی در صنعت فولاد پیش نرفته‌اند؛ لذا این مورد باعث بی‌رغبتی سرمایه‌گذاری خارجی شده است.

علیرغم ظرفیت‌سازی‌ها، بهره‌وری صنعت فولاد پایین است

محمد آقاجانلو نیز در این میزگرد با بیان اینکه ظرفیت‌سازی خوبی در حوزه فولاد انجام شده است اما میزان بهره‌وری این صنعت، پایین است؛ اظهار کرد: تحقق افزایش بهره‌وری نیاز به برنامه‌ریزی و پیشنهاد اجرایی از حوزه زیرساخت تا صنعت دارد.

معاون طرح های توسعه معدن و صنایع معدنی ادامه داد: یکی از چالش‌های پیش‌رو صنعت فولاد کشور، تنظیم بازار و مباحث مربوط به قیمت‌گذاری است. تامین مالی و سرمایه‌گذاری از نکات مهم حوزه فولاد است؛ بنابراین توجه به الزامات جذب سرمایه‌گذاری و بسترسازی برای ارائه تضامین به طرف‌های سرمایه‌گذار در این زمینه، ضروری است. در حال حاضر در محدوده فلات مرکزی، ۵۰۰ میلیون تن سنگ قابل برداشت وجود دارد اما تاکنون اجازه برداشت به شرکت‌های نیازمند آن، داده نشده است.

وی تصریح کرد: بهره‌وری یکی از الزامات مهم انقلاب صنعتی چهارم است که نیاز به تعیین ساختار در کشور دارد.

انتهای پیام

منبع:ایسنا