هر کارگاه فرش، یک چاه نفت است

علی شهبازی فرآیند فرش و موضوعات مرتبط با آن را به سه بخش قبل، حین و بعد از بافت تقسیم و اظهار کرد: مرحله قبل از بافت شامل ۴ بخش متشکل از وزارت جهاد و کشاورزی، اداره تعاون، کار و امور اجتماعی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت اقتصاد و دارایی است که هر کدام باید وظایف خاصی را انجام دهند.

وی با تاکید بر اهمیت جنس مواد اولیه، طرح، نقش و ابزارآلات به عنوان زیر ساختی از فرش، تصریح کرد: بخش مواد اولیه به طور مستقیم مربوط به جهاد کشاورزی است که ابریشم، پشم، پنبه و نخ را تامین کند، اما هیچ اقدامی برای خودکفایی انجام نشده و بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه وابسته به خارج از کشور هستیم. این میزان روز به روز افزایش می یابد. پس در این زمینه کاری انجام نشده و نمی دانیم چه کسی پاسخگو است.

به گزارش ایسنا، عضو هیئت رییسه اتاق تعاون استان اصفهان ادامه داد: در زمینه طرح و نقش، متاسفانه طراحان و نقاشان به‌عنوان معماران اصلی فرش دل پری دارند. وزارت فرهنگ و ارشاد در این حوزه نقش موثری دارد.

شهبازی در خصوص بخش بعدی فرآیند فرش توضیح داد: مرحله بعد مربوط به حین بافت است، با وجود اینکه بافنده ها سنگ زیرین این آسیاب هستند، تنها ۲۷۰ هزار بافنده فرش دارای شناسنامه و کد هویتی هستند، اما آمار بیش از این تعداد است. از طرفی فقط یک سوم از این تعداد شناسایی شده حضور دارند و بقیه خارج شده‌اند.

وی اضافه کرد: بافنده برای کار هنری باید فخر بفروشد و به عنوان یک هنرمند بیان شود، اما در جامعه از این شغل به عنوان کاری سخت و ضعیف یاد می شود. هنرمند فرش، بافنده است، اما به صورت کسر شان مطرح می شود به طوری که تعداد بافنده های زیر ۴۰ سال بسیار محدود است و رغبتی برای این کار ندارند.

نایب رئیس اتحادیه مرکزی فرش دستباف روستایی ایران با ابراز تاسف از پایین بودن مزد روزانه هنرمندان فرش، افزود: دستمزد روزانه بافنده ها بسیار پایین است و از دید آنها مقرون به صرفه نیست. از طرف دیگر تولید کننده نیز توان پرداخت بیشتر ندارد. این یک پازل است که باید حل شود.

شهبازی خاطرنشان کرد: در استان اصفهان با بیش از ۱۰ نوع فرش، بالاترین تنوع تولید در کشور را داریم، اما بافندگان علیرغم وجود قوانین هنوز با مشکل رفاهی و معیشتی روبرو هستند.

وی آخرین مرحله بافت فرش را فروش دانست و گفت: فرایند فروش در دو بخش داخلی و خارجی انجام می شود که ۲۰ الی ۳۰ درصد آن مربوط به داخل و بیش از ۷۰ درصد باید صادر شود. بدون تعارف بگویم شانس آوردیم که صادرات نداریم وگرنه با این وضعیت تولید حتماً به مشکل می خوردیم. مشکل اساسی ما تولید است. متاسفانه با کمبود فرش و بافنده مواجه هستیم.

مدیرعامل اتحادیه فرش دستباف روستایی استان اصفهان با تاکید بر نقش صنعت فرش بر جنبه های مختلف کشور، خاطرنشان کرد: فرش منحصر به ایران است و باید پیمان سپاری برداشته شود، زیرا فرش تنها یک کالای اقتصادی نیست بلکه یک منشور چند وجهی از فرهنگ، اقتصاد، تمدن، اشتغال و جلوگیری از ناهنجاری های اجتماعی است، اما متاسفانه در اولویت نظام نبوده و به عنوان یک باور در روسای کشور مطرح نمی شود.

برندسازی و فرانچایز دو گام مهم برای توسعه و اشتغالزایی فرش

عضو کمیسیون اقتصادی اصناف استان اصفهان در خصوص مراحل شروع یک تجارت تولیدی تا نشان سپاری آن و اهمیت این موضوع، توضیح داد: هنگامی که یک تجارت تولید و به موفقیت رسیده و پس از عبور از خود اصلاحی و بلوغ با عنوان یک برند و استاندارد واحد تکثیر شده و در مکان‌های مختلف درآمدزایی کند، اصطلاحاً فرانچایز یا نشان سپاری تجاری خوانده می شود. تمام سیستم های آموزشی، پرستاری، خودرو، غذا، منسوجات و… برندها فرانچایز کرده و درآمدزایی خود را گسترش داده‌اند، اما کمتر شاهد این امر در حوزه فرش دستباف بوده‌ایم که اکنون در نقطه خوبی از برندینگ قرار دارد.

مجید کرباسچی اظهار کرد: اکنون زمان مناسبی برای در نظر داشتن اصول فرانچایز است تا صنعت و علم فرش را با این الگو به کسب و کار پیوند زده و تلفیق خوبی در تجارت فرش رقم بزنیم.

وی یادآور شد: همگی آگاه به آسیب‌های جدی حوزه صادرات و بخش فرش هستیم. خیلی از نقشه ها کپی شده‌اند، اما مباحث انحصاری بودن تولید فرش به دلیل نقش های جدید همچنان جایگاه خود را دارد.

رئیس میز صادرات اصناف استان اصفهان با تاکید بر اهمیت برندسازی، افزود: چیزی که باید به قوام بیشتر این حوزه کمک کند، موضوع برندسازی در عرصه فرش است. زیرا موضوعات کپی برداری را با مشکل مواجه خواهد کرد.

کرباسچی یکی از اقدامات کمکی برای صادرات را اهتمام بر فعالیت شرکت‌های مدیریت صادرات دانست و گفت: حیطه فرش یکی از مزایای رقابتی کشور بوده و هست پس باید رویکرد صادراتی در این حوزه وجود داشته باشد. در سازمان توسعه تجارت مزایایی اندیشیده شده تا در نگاه تخصصی صادرات فقط این شرکت های مدیریت صادرات امکان عمل داشته باشند.

وی ایستگاه های صادراتی را اقدام مهم دیگر برای کمک به صادرات مطرح کرد و افزود: یکی دیگر از اقدامات کمکی صادرات این است که نهادهای توسعه صادرات جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف دیگر به صورت ایستگاه های صادراتی معرفی و مشتری گردانی کنند، درحالی که به شرکت های مدیریت صادرات متصل هستند.

عضو کمیسیون اقتصادی اصناف استان اصفهان خاطرنشان کرد: در بحث صادرات یکی از مهم ترین مسائل ارز و بازگشت ارزی است که باید تسهیل شود تا هنر متبلور عرصه فرش بتواند جنبه‌های مختلف کشور را گسترش دهد، وگرنه میرایی این بخش را شاهد خواهیم بود.

کرباسچی همچنین ورود تکنیک و تکنولوژی جدید به صنعت فرش را جوششی در این حوزه مطرح کرد و گفت: تکنیک های جدیدی از جمله نانو به حوزه فرش اضافه شده که این صنعت را یاری کرده و جوشش ایجاد می کند. اگر درست عمل کنیم کشورهایی که کپی برداری می‌کنند توان رقابت با فرش اصیل ایران را ندارند.

وی با بیان شرایط خوب موجود برای برندسازی به تولیدکنندگان توصیه کرد؛ برای اشتغال زایی در حوزه تولید، توزیع و فروش پس از برندسازی به سمت فرانچایزینگ حرکت کنند.

همان‌قدر که تخت جمشید ارزشمند است فرش نیز با ارزش است

معاون برنامه ریزی و توسعه مدیریت مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت با اشاره به اهمیت فرش و لزوم تلاش همگانی برای پیشرفت آن، اظهار کرد: در سطح سیاست کلان نیاز به حمایت جدی وزارتخانه های مختلف مرتبط با فرش دستباف داریم. در این حوزه یک عزم ملی لازم بوده و فراتر از یک ارگان است، چرا که همان قدری که تخت جمشید ارزشمند است، حوزه فرش نیز با ارزش است در حالی که خطرات بیشتری را متوجه می شود.

مرتضی کارگر، فرش دستباف را بخشی از تاریخ و تمدن ایران بیان کرد و گفت: فرش علاوه بر جنبه تاریخی و تمدنی، هنر، صنعت و کسب و کار نیز به حساب می آید.

وی در خصوص نمایشگاه فرش دستباف در حال برگزاری، خاطرنشان کرد: برگزاری نمایشگاه های این چنین برای معرفی هرچه بیشتر حوزه فرش اهمیت بالایی دارد و با توجه به تنوع بالای فرش ها برای معرفی جای کار زیادی وجود دارد.

معاون برنامه ریزی و توسعه مدیریت مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت فرش را در بر گیرنده حوزه وسیعی دانست و افزود: ما یکی از صادرکنندگان اصلی فرش بودیم که متاسفانه یکی از حوزه های جدی مورد هدف تحریم ها فرش بود. رقبای منطقه‌ای از فرصت استفاده کردند و با کپی برداری از فرش ایرانی بازار ایران را گرفتند.

کارگر اضافه کرد: یکی دیگر از رقبای اصلی فرش دستباف، فرش های ماشینی هستند که به سبب صنعتی بودن قیمت تمام شده کمتری دارد.

وی در خصوص مرکز ملی فرش ایران نیز توضیح داد: مرکز ملی فرش ایران متولی سیاست گذاری در حوزه فرش است که اقدامات خوبی انجام داده و نیاز به استقلال بیشتری دارد.

معاون برنامه ریزی و توسعه مدیریت مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت با تشکر از برگزارکنندگان بیست و سومین نمایشگاه فرش دستباف تصریح کرد: تصور می کردیم نمایشگاه در مقیاس یک استان با تعداد کمی شرکت کننده برپا شود، اما خوشبختانه استقبال خوبی شده و دسته‌بندی خوبی در نقشه ها و فرش ها نفیس، تجاری و خارج از استانی انجام شده است، همچنین برپایی نمایشگاه در این شرایط همت بالایی می طلبد که به خوبی از پس آن بر آمده اند.

منبع:ایسنا