هنر عاشورایی بسیار وسیع و گسترده است
پژوهشگر عرصه تئاتر و فرهنگ عامه استان زنجان گفت: هنر عاشورایی در همه قالب‌های هنری از جمله هنرهای تجسمی، نمایشی، تصویری و … نمود داشته ولی پرده‌داری و پرده‌خوانی، هنر مطرحی در این زمینه است.
حسین عباسی‌نیا در رابطه با هنرهای عاشورایی و بیان اینکه مبحث هنر عاشورایی مبحثی وسیع و گسترده است که صحبت در این‌خصوص نیاز به زمان طولانی‌تری دارد، اظهار کرد: هنرهای عاشورایی، هنری بسیار وسیع و گسترده است و در رابطه با آن فعالیت‌های بسیار موثری اتفاق افتاده که از این آثار برخی در سطح بسیار بالا و عالی و برخی در سطحی متوسط قرار دارند.
وی افزود: هنر عاشورایی در همه قالب‌های هنری از جمله هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، تصویری و … نمود دارد ولی پرده‌داری و پرده‌خوانی، هنر مطرحی در این زمینه بوده و همواره هنرمندان این عرصه در این رابطه به هنرهای عاشورایی، رشد و تعالی بخشیده‌اند.
پژوهشگر زنجانی با بیان اینکه در هنر پرده‌خوانی، پرده‌خوان وقایع عاشورا را از زمان حرکت امام حسین (ع) از مکه به طرف کربلا، وقایع مربوط به روز نهم و دهم کربلا تا حرکت کاروان اسرا به کوفه و شام را در پرده‌ای به تصویر کشیده و بعد بیان می‌کند، تصریح کرد: در پرده‌خوانی تصویر برجسته‌ای از یک شخصیت اولیایی و یک شخصیت اشقیایی روی پرده کشیده می‌شود، البته در حواشی و اطراف پرده، وقایع فرعی نیز کشیده می‌شود و پرده‌خوان تصاویر و موضوع مربوط به تصاویر برجسته را با مقدمه‌ای شرح داده و سپس به تصاویر و وقایع فرعی می‌پردازد، مضافاً پرده‌خوان در حین اجرا، گریزی به وقایع رخ داده که در پرده تصویر نشده می‌زند و دوباره به شرح بحث اصلی می‌پردازد.
عباسی‌نیا با معرفی هنر پرده‌خوانی به عنوان یکی از هنرهای سنتی ایران و یکی از ریشه‌های هنر نقالی و بیان اینکه هنر پرده‌خوانی به دلیل اینکه مجموعه‌ای از چندین هنر است، آن را با هنر پرفورمنس قیاس کرده و دلیل این قیاس تنها به دلیل بودن چند هنر در کنار یکدیگر است، ادامه داد: پرده‌خوان‌ها هنگام شرح و تفسیر تصاویر پرده، از هنر نقال‌های مذهبی بهره می‌برند و همانند نقال‌های مذهبی منتشایی در دست می‌گیرد و منتشا را با توجه به وقایعی که شرح می‌دهد، به حرکت درمی‌آورد و گاهاً منتشا را زیر بغل زده و همان حرکات را با دستان خود انجام می‌دهد و با کوبیدن دست‌ها به یکدیگر و کوبیدن پاها به زمین، به شرح وقایع می‌پردازد.
پژوهشگر تئاتر و فرهنگ عامه استان زنجان در رابطه با هنر عاشورایی، به هنر تعزیه نیز اشاره و عنوان کرد: تعزیه به عنوان هنر بومی ایران، امروزه در سراسر دنیا شناخته شده و در کنار هنرهای شرقی مانند کاتاکالی، نمایش نو و نمایش پکن در تارک هنرهای شرق می‌درخشد.
وی با بیان اینکه در نمایش تعزیه هر کدام از اولیا، مجلس خاصی دارند که در آن مجلس به تفسیر و تحلیل شخصیت‌ها با بیان نمایشی اقدام می‌شود، گفت: نمایش تعزیه به عنوان نمایش سنتی ایران، ریشه در نمایشگری‌های قبل از اسلام نیز دارد و می‌توان پایه‌های آن را در اسطوره‌های سیاوش و فریدون به خوبی یافت.
عباسی‌نیا در رابطه با وضعیت هنر تعزیه در استان زنجان نیز خاطرنشان کرد: با وجود اجراهای زیبایی که از تعزیه در مجالس مختلف از جمله ارمغان‌خانه شاهد هستیم ولی در اطراف شهر زنجان کسانی هستند که اقدام به تعزیه‌خوانی می‌کنند اما به هیچ وجه به اصول و زیربنای تعزیه‌خوانی آشنا نیستند و متاسفانه این اجراها که در اطراف زنجان و روستاها اجرا می‌شود، دلیلی بر نزول تعزیه در استان شده است، گر چه گاهی در سلطانیه، سجاس و بعضی از روستاهای ابهر و قیدار نیز شاهد اجراهای قابل قبولی هستیم.
منبع: ايسنا