وعده دسترسی به پیکره فرهنگ‌نویسی فرهنگستان
فرهنگستان زبان و ادب فارسی اعلام کرد سامانه‌ای راه‌اندازی خواهد شد که در آن امکان بهره‌مندی پژوهشگران از پیکره فرهنگ‌نویسی فرهنگستان، به‌صورت برخط، فراهم بشود.
به گزارش ایسنا، در مرداد سال ۱۳۹۹ پویشی به راه افتاد برای عمومی کردن دسترسی به پیکره زبانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و متنی به امضای ۵۰۰ نفر منتشر شد؛ جان کلام این متن این بود که چون پیکره با هزینه عمومی و بیت‌المال تهیه شده سزاوار و ضروری است که در دسترس همگان قرار بگیرد و این تبعیض و بی‌عدالتی است که برخی پژوهشگران به این امکان دسترسی داشته باشند و در عمر و وقت صرفه‌جویی کنند و دقت و عمق تحقیقات خود را بیشتر کنند و بخش بزرگی از محققان و دانشجویان به این امکان یا موهبت دسترسی نداشته باشند. آن زمان پاسخ‌هایی غیررسمی از سوی برخی از اعضای گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان به این پویش داده می‌شد و مسائل فنی و نرم‌افزاری را مانع عمومی شدن پیکره می‌دانستند، چرا که معتقد بودند این موضوع موجب کند شدن دسترسی اعضای گروه فرهنگ‌نویسی می‌شود یا احتمال دست‌کاری در محتوای پیکره را پدید می‌آورد.
در پی این ماجرا نامه‌نگاری‌هایی بین غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و علی‌اشرف صادقی، مدیر گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان، صورت گرفت و حداد عادل امکان دسترسی عمومی به این پیکره را از او جویا شد. در پی دریافت پاسخ علی‌اشرف صادقی به نامه رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حداد عادل اعلام کرد «با توجه به مشکلات و اشکالاتی که در نامه آقای دکتر صادقی بدان‌ها اشاره شده است، فرهنگستان در نظر دارد برای رفع آن‌ها برنامه‌ریزی و اقدام کند و امید می‌رود تا چند ماه آینده، با تنظیم آئین‌نامۀ لازم و تأمین زیرساخت‌های فنی، امکان بهره‌مندی پژوهشگران از پیکرۀ فرهنگ‌نویسی فراهم شود.»
همچنین در ادامه این موضوع فرهنگستان گزارشی درباره شکل‌گیری پویش «دسترسی عمومی به پیکره زبانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی» و «تاکید رئیس فرهنگستان بر رفع موانع دسترسی عمومی به پیکره فرهنگ‌نویسی» منتشر کرد.
حالا با گذشت تقریبا شش ماه از این ماجراها، فرهنگستان زبان و ادب فارسی اعلام کرد تفاهم‌نامه همکاری‌ای میان فرهنگستان و مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی (نور) با هدف تولید نرم‌افزارهای برخط و برون‌خط و همکاری‌های متنوع دیگر به امضای رؤسای دو مجموعه، غلامعلی حداد عادل و حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین بهرامی رسیده است.
همچنین قرارداد «راه‌اندازی وبگاه سامانه جست‌وجوی پیکرۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی»، در قالب همین تفاهم‌نامه، میان دو مجموعه منعقد شده است. بر اساس این قرارداد مرکز نور سامانه‌ای را راه‌اندازی خواهد کرد که در آن امکان بهره‌مندی پژوهشگران از پیکره فرهنگ‌نویسی فرهنگستان، به‌صورت برخط، فراهم بشود.
در خبر فرهنگستان زبان و ادب فارسی آمده است: مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی (نور)، با سابقۀ بیش از سه دهه فعالیت در حوزۀ فنّاوری اطلاعات، محصولات نرم‌افزاری متعددی را تولید کرده که برای پژوهشگران فارسی‌زبان شناخته‌شده است. از میان این محصولات می‌توان به کتابخانۀ نور (نورلایب)، پایگاه مجلات نور (نورمگز) و پژوهیار (نرم‌افزار استناددهی و سازمان‌دهی منابع پژوهشی) اشاره کرد. همچنین، این مرکز فعالیت‌های متنوعی در زمینۀ تولید نرم‌افزارها و پیکره‌های مرتبط با زبان و ادب فارسی انجام داده است؛ از جمله نرم‌افزار «پاک‌نویس» (دستیار هوشمند نگارش فارسی)، پایگاه «پیکرگان» (پایگاه انتشار تولید داده‌های زبانی) و نیز نرم‌افزارهای فردوسی، حافظ، سعدی و مولوی.
منبع:ایسنا