چرا مجلسی ها عیدی خود به هنرمندان را پس گرفتند؟
در حالی که نمایندگان مجلس ابقاء معافیت مالیاتی فعالیتهای هنری را تصویب کرده بودند و از این موضوع به عنوان عیدی مجلس به هنرمندان یاد میشد، با لغو این مصوبه، حذف معافیت مالیاتی هنرمندان را برگرداندند تا از این پس فعالان شاخههای هنری مکلف به پرداخت مالیات باشند.
در هفتههای گذشته پس از انتشار مصوبه کمیسیون تلفیق درباره حذف معافیت مالیاتی هنرمندان در رشتههای مختلف، کارزاری به راه افتاد و بیش از ۱۰ هزار نفر با امضا نامهای که خطاب به محمدباقر قالیباف رئیس مجلس نوشته شده بود، به این مصوبه اعتراض کردند.
در نامه آنها قید شده بود: «پس از همهگیری جهانی بیماری کرونا ما شاهد حمایت دولتها در سرتا سر جهان از مشاغل هستیم، متاسفانه با توجه به اینکه محصولات و تولیدات هنری در سبد ضروریات جامعه نیست و بیشک جامعه فرهنگ و هنر به قدر چشمگیری متضرر از این پاندمی شدهاند، به جای اینکه شاهد حمایت از هنرمندان باشیم، با حذف این معافیت شاهد دوصد چندان گشتن تضرر و عدم حمایت از هنرمندان خواهیم بود.»
این نامه توسط هنرمندان مختلف امضا شد و با پیگیریهای صورت گرفته سرانجام روز چهارم اسفند نمایندگان به ابقاء معافیت مالیاتی هنرمندان رأی دادند. در این مورد حتی نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی (عباس مقتدایی) با اشاره به گلایه هنرمندان از لایحه بودجه برای پرداخت مالیات هنرمندان گفته بود که با مصوبه چهارم اسفند مجلس هنرمندان مشمول پرداخت مالیات در سال آینده نمیشوند.
اما حالا پس از گذشت کمتر از 10 روز نمایندگان مجلس نظر خود را عوض کردند و طبق اعلام رحیم زارع – سخنگوی کمیسیون تلفیق- معافیت مالیاتی فعالیتهای هنری از قبیل هنرپیشهها، موضوع بند (ل) ماده (۱۳۹) قانون مالیاتهای مستقیم، صرفاً تا سقف دو میلیارد ریال (200 میلیون تومان) در سال قابل اعمال است و بیشتر از آن حسب مورد به نرخ ماده (۱۰۵) یا ماده (۱۳۱) قانون مالیاتهای مستقیم (ضریب 25 درصد) مشمول مالیات میشود.
پیشتر بر اساس بند «ل» ماده ۱۳۹ مالیاتهای مستقیم، مشاغل هنری از پرداخت مالیات معاف میشدند. این مشاغل در چند دسته تولید، تکثیر، توزیع و نمایش فیلم اعم از سینمایی و خانگی/ تولید، تکثیر و توزیع اجرای صحنهای موسیقی، پخش و فروش آثار صوتی و تصویری اعم از خانگی و تلویزیونی/ تئاتر و نمایش صحنهای/ هنرهای تجسمی و سنتی تعریف میشوند.
در روزهای اخیر هنرمندان مطلع نقدهایی را به این ماجرا وارد کرده بودند و برای مثال منوچهر محمدی گفته بود: «ای کاش نمایندگان محترم مجلس پیش از تصویب حذف معافیت مالیاتی هنرمندان، گزارشی تحقیقاتی از مرکز پژوهشهای مجلس میخواستند تا بدانند رقمی که از مالیات حوزه فرهنگ و هنر در بهترین حالت میتوان متصور شد چقدر است، آنوقت خودشان قضاوت کنند که آیا آن عدد اصلا ارزش این همه زحمت و کار اضافه برای سازمان مالیاتی را دارد؟»
اگرچه وضعیت معیشتی هنرمندان و نداشتن بیمه بیکاری یکی از دغدغههای حل نشده آنها در سالهای گذشته بوده که بارها در مورد آن بحث شده است، اما سوال اساسی درباره تصمیم جدید مجلس این است که چه اتفاقی سبب شده نمایندهها نظر خود را برگردانند و چرا نظر هنرمندان درباره اصلاح قانون مالیاتی اجرایی نمیشود؟ همچنین باید پرسید آیا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این موضوع اطلاع داشته و چه اقدامی برای آن انجام داده است؟
همایون اسعدیان – کارگردان و تهیهکننده – پس از دیدار جمعی از هنرمندان با رییس مجلس در گفتوگویی با ایسنا بیان کرده بود: حرف ما این نبوده که مالیات سینماگرها حذف شود ولی مشکل اینجاست که در سازمان امور مالیاتی برای شغل سینماگرها تعریف مشخصی وجود ندارد. نوع و جنس کار ما به گونهای است که ممکن است 6 ماه مشغول به کار باشیم و بعد، دو سال بیکار بمانیم. کارگردانهای سینمای ایران شاید هر چند سال یک بار پروژهای را تولید کنند.