چه کسی باید وزیر امور خارجه شود؟

کورش احمدی در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این سوال که با توجه به مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری و آغاز بررسی های رییس‌جمهور منتخب برای انتخاب و معرفی اعضای کابینه خود ، فکر می کنید فردی که به عنوان وزیر خارجه انتخاب می‌شود باید دارای چه ویژگی هایی باشد ؟گفت : در یک دموکراسی معمولا فرد پیروز در یک انتخابات که در راس دولت قرار می‌گیرد، افرادی  همفکر و همسو با سیاست های داخلی و خارجی خودش را به عنوان وزیر بر می‌گزیند. (البته در یک نظام سیاسی پارلمانی و شرایطی که به خاطر ترکیب پارلمان الزام به تشکیل یک دولت ائتلافی باشد، شرایط ممکن است قدری متفاوت باشد.) یعنی وزیر به عنوان یک سیاستمدار و از جمله وزیر خارجه، باید در خطوط اساسی همسو و همفکر با راس قدرت باشد و به سیاست هایی که باید اجرا کند، باور داشته باشد.

وی افزود: البته در این جا نیز از بین سیاستمداران حزب یا جناح برنده انتخابات نیز معمولا کسی به عنوان وزیر خارجه انتخاب می شود که بیشتر بر سیاست خارجی متمرکز بوده است. طبعا در مورد کادر دیپلماتیک یک کشور چنین الزامی وجود ندارد و دیپلمات ها صرفا ماموران اجرایی هستند که البته ضمن اظهار نظرات خود در داخل تشکیلات، باید صرفا مجری سیاست های ابلاغی باشند. در مورد خاص ایران با توجه به شرایط خاص و اینکه مشکلات حاد سیاست خارجی مانع اصلی برای حل مشکلات اقتصادی درکشور است، یک وزیر خارجه باید ویژگی های دیگری نیز داشته باشد. مهمتر از همه اینکه او باید شناخت عمیق و دقیقی از روابط بین‌الملل و سیاست و حکومت در دیگر کشورها، بویژه  کشورهای هدف، داشته باشد و همزمان درک علمی و واقع بینانه ای از موقعیت کشور متبوعش در مناسبات منطقه ای و بین المللی داشته باشد. در شرایط ما، یک تکنیسین روابط بین الملل که ضمن اشتغال به کارهای مدیریتی دیگر، مدرکی هم گرفته و تخصصش کار راه اندازی است و هدفش بیشتر حفظ خود و جناح خود در لابیرنت هزار توی سیاست داخلی باشد، نمی تواند کاری در سیاست خارجی از پیش ببرد.

بدون ایجاد حداقلی از آرامش و تنش زدایی در سیاست خارجی،تخفیف مشکلات اقتصادی در داخل ممکن نخواهد بود

این کارشناس ارشد مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که شما  از نظر کارشناسی به رییس جمهوری منتخب و فردی که به عنوان وزیرامور خارجه انتخاب می شود چه پیشنهادهایی دارید و فکر می کنید که باید بر روی چه حوزه هایی  در عرصه دیپلماسی کشور تمرکز کنند ؟ اظهار کرد :به باور من، امروزه سیاست خارجی مانع اصلی حل مشکلات اقتصادی است که دولت جدید آنرا در راس اولویت هایش قرار داده است. یعنی بدون ایجاد حداقلی از آرامش و تنش زدایی در سیاست خارجی تخفیف مشکلات اقتصادی در داخل ممکن نخواهد بود. کما اینکه می بینیم نرخ پول ملی ما عملا تابعی است از میزان تنش با آمریکا. یعنی با کاهش و افزایش تنش  با آمریکا ارزش ارز و به تبع آن نرخ تورم در ایران کاهش یا افزایش می یابد. موانع اصلی دیگر مثل فساد نیز بی ارتباط با مشکل در سیاست خارجی نیستند، کما اینکه تحریم یکی از علل اصلی عدم شفافیت و رونق فساد است. بدون شک، تعیین تکلیف برجام الویت اول سیاست خارجی ایران است.

مفهوم برخی شعارها مانند گسترش روابط با همسایگان و شرق برای من روشن نیست

احمدی با بیان این که گام مهم دیگر باید تلاش برای ایجاد توازن در سیاست خارجی باشد، تصریح کرد :سیاست خارجی یک طرفه مطلقا راه به جایی نمی برد، کما اینکه تا کنون نبرده است. به عنوان مثلا ترکیه که با همه جهان روابط گسترده ای دارد، به خوبی توانسته بهترین امتیازات را از همه طرفها به دست آورد. اما ما که تنها بر توسعه روابط با شرق متمرکز بوده ایم، نه در حوزه های استراتژیک بهره چندانی از شرق برده ایم و نه در حوزه اقتصادی توانسته ایم چندان از خام فروشی و خرید مصنوعات فراتر برویم. مفهوم برخی شعارها مانند گسترش روابط با همسایگان و با شرق برای من روشن نیست. در این موارد، نه اختلاف نظری در داخل وجود دارد و نه مانعی. حداکثر تلاش هم تا کنون در این رابطه شده و باید بشود. اما مشکل این است که اقتصاد ما و اقتصادهای همسایگان و شرقی ها مکمل یکدیگر نیستند و آنها در حوزه سرمایه و تکنولوژی های روز حرف چندانی برای زدن ندارند.

چه کسی و یا کسانی را به عنوان گزینه جهت تصدی ریاست دستگاه دیپلماسی کشور پیشنهاد می کنید ؟

وی در واکنش به این پرسش که شما چه فرد و یا افرادی را  به عنوان گزینه های پیشنهادی به رییس جمهور منتخب برای سکانداری وزارت خارجه پیشنهاد می دهید ؟ اظهارکرد : در شرایطی که فکر می کنم به خاطر پاسخگویی و مسئولیت پذیری بهتر است یکی از نزدیکان فکری رئیس جمهور جدید عهده دار وزارت خارجه شود و با توجه به  اینکه شناختی از نزدیکان ایشان ندارم، اسم خاصی در نظرم نیست. اما کسانی که اسمشان در شایعات مطرح است، بعید می دانم بتوانند از عهده این کار بر آیند.

احمدی تاکید کرد: بطور کلی، یکی از دلایل ضعف ما در سیاست خارجی، عدم شناخت یا شناخت ناقص مقامات ما از دنیای خارج است. زندگی نکردن در خارج و ندانستن یک زبان خارجی و عدم استفاده مستقیم از منابع خارجی برای اطلاع از شرایط بین المللی و متکی بودن به ترجمه های دست و پا شکسته و بعضا تحریف شده و نداشتن مطالعات عمیق در باره حال و روز جهان از جمله علل ضعف ما در شناخت دنیای خارج است. کسی باید وزیر خارجه شود که این ضعف ها را نداشته باشد.

منبع:ایسنا