چگونه شاد زندگی کنیم؟

دکتر یاسر عزیزی‌سعید در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه نخستین مؤلفه ای که درنظر گرفته شده «هیجانات مثبت» است، بدان معنا که در طول روز افراد شاد باید میزان هیجانات مثبتشان چند برابر بیشتر از میزان هیجانات منفی باشد، افزود: میزان دریافت غم، خشم، کینه و صفات منفی که برای ما با هیجانات منفی همراه می شود، باید بسیار بسیار کمتر از هیجانات مثبت باشد مانند شادمانی، آرامش، احساس وجد و شگفتی که احساساتی بدین شکل می‌توانند در شادکامی و به‌زیستن ما بسیار اثربخش باشند بنابراین اگر بخواهیم به جای شادکامی معادل بهتری بیاوریم از واژه به‌زیستن استفاده می کنیم چراکه خود چندین مؤلفه را دربرمی گیرد که یکی از این مؤلفه ها هیجانات مثبت است.

عزیزی‌سعید دومین مؤلفه به‌زیستن را «غرقه‌گی» یعنی غرق شدن در فعالیت‌ها دانست و تصریح کرد: این بدان معناست که در طول زندگی یا در طول هفته کارهایی را انجام می دهیم که از آن فعالیت ها لذت برده و از خود غافل می شویم. در واقع افرادی که تجارب غرقه‌گی بیشتری دارند از حال بهتر، شادمانی و به‌زیستی بهتری برخوردار هستند که بسیار حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه مؤلفه سوم را «روابط» می دانیم مانند روابطی که در خانواده تجلی پیدا می کند، روابط کاری، روابط در محیط تحصیل و …، مطرح کرد: آیا این روابط و احساسات منجر به مؤلفه اول می شوند یا نمی شوند؟ هر چقدر این روابط دارای ویژگی تخریبی شوند حالمان بدتر می شود و حاصل آن سرزنش کردن، انتقاد، تخریب و برچسب زدن می شود که شاد زیستن را تحت تأثیر قرار می دهد بنابراین این ما هستیم که روابط را انتخاب می کنیم، اینکه با چه کسی باشیم و چه افرادی را برای گفت و گو برگزینیم پس این افراد می توانند روابط مثبت را شکل ‌دهند و احساسات مثبت را در ما ایجاد کنند یا برعکس.

این روانشناس مؤلفه بعدی را «شادکامی» یا «به‌زیستی» دانست و بیان کرد: این مؤلفه می تواند در زندگی افراد تجلی پیدا کند، ممکن است برخی افراد ندانند برای چه زندگی می کنند و برای چه به دنیا آمده اند و …، افرادی که در زندگی به این سوالات پاسخ نداده اند این مؤلفه برایشان در زندگی معنا ندارد. اگر بخواهیم زندگیمان شاد باشد باید به مؤلفه چهارم خیلی دقت کنیم، یعنی هدف ما از این زندگی چیست؟ بدان معنا که در زندگی باید یک فلسفه زندگی وجود داشته باشد.

وی با بیان اینکه مؤلفه پنجم را «دستاورد» نامگذاری می کنیم، ادامه داد: هر یک از چهار مؤلفه قبلی با هم در ارتباط هستند و نمی توان آنها را جداگانه مدنظر قرار دارد. در واقع در مؤلفه پنجم نگاه می کنیم که در این زندگی و تلاش شبانه روزی چه دستاوردی حاصل شده است؟ نتیجه درونی و بیرونی آن چیست؟ آیا برای شما احساس رضایت ایجاد می کند یا نه؟

عزیزی‌سعید با بیان اینکه این پنج مؤلفه را باید در زیرمجموعه معنوی قرار دهیم و برای اینکه شاد زندگی کنیم باید ببینیم در زندگی این پنج مؤلفه را داریم یا خیر؟ تصریح کرد: انتظارات افراد از زندگی، انتظاراتی خودساخته است و در این زمینه رسانه ها هم نقش اصلی را ایفا می کنند به طوریکه تأثیر رسانه در شاد زیستن بسیار مؤثر است، چیزی که رسانه ها در اذهان و شناخت افراد می سازند می تواند تأثیر زیادی در شادکامی و حتی غم بگذارد.

وی با اشاره به انتظارات و تصورات ایده آلی که خارج از محل زندگی ساخته شده اند، گفت: ما انسان ها همواره در پی دستیابی به این ایده آل ها هستیم که متأسفانه فضای رسانه ای مجازی به این وضعیت دامن زده بنابراین در شرایطی که نزدیکتر به فضای مجازی شده ایم، رسانه ها به جای اینکه کمک حال ما باشند، برعکس در بعضی از مواقع حالمان را بدتر می کنند که این به نحوه استفاده از این رسانه ها برمی گردد پس باید نسبت به چیزی که مشاهده می کنیم، آگاهی کسب کنیم.

این روانشناس با بیان اینکه باید از امکانات و وسایلی که در این شرایط کرونایی وجود دارد، برای رفع مشکلات و معضلات موجود در ارتباطات استفاده کرده و با کاسته شدن از مؤلفه های شادکامی مقابله کنیم، مطرح کرد: ارتباطات فیزیکی یکی از مؤلفه های مهم شادی است که از فضای کنونی خارج شده و به فضای مجازی انتقال یافته این در حالیست که بسیاری از والدین ارتباطات مجازی هم ندارند و شیوه استفاده از آن را به ویژه افراد مسن نمی‌دانند که در این شرایط مؤلفه های شاد زیستن تحت تأثیر قرار می گیرد بنابراین در این شرایط باید چه کار کنیم که ارتباطات ما برقرار شود و مجدداً فضای شادی برقرار کنیم؟

وی در پاسخ به این سوال گفت: ابتدا باید بپذیریم که با توجه به مشکلات به وجود آمده امکان بازگشت به شرایط قبلی را نخواهیم داشت و می توانیم شاد زندگی کنیم اما نه به اندازه گذشته بلکه از یکسری ویژگی ها و از محیط فیزیکی ما کم شده که می توانیم خود را با شرایط جدید سازگار کنیم و براساس شرایط جدید اهدافمان را بچینیم بنابراین خانواده می‌تواند شرایطی را برای فرزندان خود فراهم کند تا با یکسری مسائل چالش برانگیز مواجه شوند و احساس پوچی نکنند یعنی می‌توانند برایشان فعالیت های چالشی را متناسب با هر فرد درنظر بگیرند که فرزندان در آنها مشارکت کنند. در نهایت ابزار دیگری که مدنظر قرار داده ایم آموزش است که در تعلیم و تربیت فرزندان بسیار مؤثر واقع شده است.

انتهای پیام

منبع:ایسنا