کدام اشعار عاشورایی ماندگار خواهند شد؟
رضوی یک شاعر آئینی با بیان اینکه شعرهایی می‌تواند موفق و ماندگار باشد که ضمن پرداختن به مصائب اهل‌بیت، قداست و جایگاه آن‌ها را هم حفظ کنند، گفت: با این حال در برخی از اشعار به دلیل اینکه صرفاً با هدف اینکه از مخاطب اشک بگیرد نوشته می‌شود، نسبت به ساحت امام حسین(ع) و اهل بیت ایشان جسارت می‌شود و احترام به آن‌ها رعایت نمی‌شود.
حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحسن مبارز با بیان اینکه نکات ظریفی در مقاتل وجود دارد که شایسته است اهل تحقیق و شاعران آئینی در اشعار و نوشته‌های خود به آن‌ها توجه داشته باشند، اظهار کرد: در منابع تاریخی و مقاتل، مسائل معرفتی بسیاری در رابطه با حضرت ابوالفضل(ع) بیان شده، از جمله ایثار، از خود گذشتگی و مواسات آن بزرگوار که برای امام زمان و برادر خود، جان خود را فدا می‌کند. البته که این موارد در دنیای امروز شاید خیلی قابل درک و هضم نباشد؛ چراکه در دنیای مادی‌گرای امروز همه‌چیز حول محور منافع فردی و شخصی مادی می‌چرخد، اما در مکتب امام حسین(ع)، حضرت ابوالفضل(ع) در راه امام زمان خود از جانش می‌گذرد.
وی با اشاره به اینکه در اشعار عاشورایی باید به مسائلی مانند ادب در برابر امام، ایثار نسبت به امام و انجام ندادن کار بدون اذن امام پرداخته شود، در رابطه با اتفافاتی که در این خصوص در کربلا رخ داده، افزود: در تاریخ طبری ذکر شده که وقتی امام حسین(ع) و قمر بنی‌هاشم(ع) برای آوردن آب به سمت فرات می‌روند، حضرت عباس(ع) که همیشه پشت سر امام حسین(ع) می‌ایستاده، جلوتر از سیدالشهدا(ع) با دشمن می‌جنگد، یعنی فدایی امام حسین(ع) می‌شود تا اگر خواست اتفاقی بیفتد ابتدا برای او رخ دهد و امامش در امان باشد.
این شاعر آئینی تصریح کرد: همچنین وقتی که شمر امان‌نامه می‌آورد نیز به دلیل مناسبت فامیلی که مادر شمر با مادر حضرت عباس(ع) داشته و از یک قبیله بودند، به دنبال حضرت عباس(ع) می‌گردد و او را صدا می‌کند، اما حضرت جواب او را نمی‌دهند که این ادب حضرت ابوالفضل در برابر امام حسین(ع) را نشان می‌دهد که بدون اجازه امام خود با دشمن مذاکره و صحبت نکردند.
برخی شعرها صرفاً با هدف اشک گرفتن از مخاطب سروده می‌شوند
وی در رابطه با اشعار شاخصی که در رابطه با حضرت ابوالفضل سروده شده، بیان کرد: کتابی را سال‌ها پیش علیرضا قزوه تحت عنوان «من می‌گویم، شما بگریید» جمع‌آوری کرده بود کتابی بسیار خوبی در رابطه با امام حسین(ع) و اصحاب ایشان است. شعرهای فاخری در فصل دوم این کتاب برای حضرت ابوالفضل(ع) وجود دارد که می‌توان از میان آن‌ها به اشعار عمان سامانی، مشکات کاشمری، آذرم مشهدی، غلامرضا سازگار، حاج علی انسانی اشاره کرد.
مبارز با بیان اینکه شاعران باید وقایع کربلا و عاشورا را به زبان هنر در راستای شناساندن امام حسین(ع) به تمام جهان بنویسند، خاطرنشان کرد: معتقدم شعرهایی می‌تواند موفق و ماندگار باشد که ضمن پرداختن به مصائب اهل‌بیت، قداست و جایگاه آن‌ها را هم حفظ می‌کند، اما برخی از شعرهای جدید صرفاً با هدف اینکه از مخاطب اشک بگیرد نوشته می‌شود، انسان را اذیت می‌کند و به نظر می‌رسد که گاهی اوقات در این اشعار حتی نسبت به ساحت امام حسین(ع) و اهل‌بیت ایشان جسارت می‌شود و احترام به آن‌ها رعایت نمی‌شود.
شاعر آئینی بدون مطالعه مقاتل نمی‌تواند موفق باشد
این شاعر آئینی خاطرنشان کرد: در زمانی که عمان سامانی و نیر تبریزی شعر می‌گفتند نیز شعرهای بسیار نازلی سروده می‌شد؛ چراکه صرفاً به مصیبت می‌پرداخت و در راستای اشک گرفتن از مخاطب سروده می‌شد و به قداست امام حسین(ع) و اهل‌بیت ایشان توجهی نداشت که این موضوع امروز هم وجود دارد. هرچند که نیت آن‌ها هم بد نیست و به قصد ثواب و تقرب به اهل‌بیت(ع) شعر می‌گویند، اما آنچه درست است، این است که در شعر نباید هدف فقط نگاه به بُعد عاطفی باشد و باید به ابعاد معرفتی نیز توجه داشت و ضمن آن جایگاه معنوی و قداست اهل‌بیت(ع) را حفظ کرد.
وی در رابطه با تأثیر جشنواره‌ها و کنگره‌های شعر عاشورایی بر تقویت آثار شاعران، بیان کرد: مجموع جشنواره، کارگاه و دوره‌های آموزشی می‌تواند در راستای ارتقاء جایگاه شعر شاعران آئینی و جهت‌دهی به آن‌ها تاثیرگذار باشد، اما باید مراقب باشیم که دچار آفت‌های آن نشویم و شعرهایمان کلیشه‌ای نشود. به نظرم می‌رسد که شاعر در این قضایا یک محقق هم باشد و نمی‌شود که فقط بخواهد با توجه به احساس پیش رود؛ چراکه قطعاً شاعر بدون مطالعه، تحقیق و بررسی مقاتل عاشورایی نمی‌تواند موفق باشد.
مبارز در خصوص شعر هیأت، عنوان کرد: معتقدم که نمی‌توان مشخصه‌های خاصی را برای شعر هیأت در نظر گرفت و آن را از باقی اشعار جدا کرد؛ چراکه بسیاری از اشعار کلاسیک در هیأت‌ها خوانده می‌شود و مخاطبان علاقه بسیاری به شعرهای سنتی و قدیمی قوی دارند و می‌توان یک شعر معرفتی هم شعر هیأت باشد که بصیرت هم به مخاطب هم بدهد. بنابراین به نظر می‌رسد در شعر هیأت امروز برخی از اشعار به تمام ابعاد معرفتی و مصائب می‌پردازد و برخی صرفاً مرثیه است.
ذکر وقایع عاشورا نقشه راه ماست
این شاعر آئینی در رابطه با تاثیر کرونا بر مجالس عزاداری امام حسین(ع)، تصریح کرد: کرونا بر تمام ابعاد زندگی انسان‌ها تأثیر گذاشته، اما صمیمیت از هیأت‌های عزاداری امام حسین(ع) را نگرفته است؛ چراکه مجالس امام حسین صرفاً نمادین نیست و ذکر وقایع عاشورا و کربلا برای ما بخشی از زندگی است که نقشه راه و جریان‌ساز است و با واقعه عاشورا است که انقلاب اسلامی، هشت سال دفاع مقدس و جریان مدافعان حرم شکل می‌گیرد. عاشورا یک موضوع ساده نیست که هر زمان علاقه داشتیم برای آن مراسم بگیریم و هر زمان علاقه نداشتیم آن را تعطیل کنیم؛ چراکه عاشورا جریانی است که اگر آن را از دست دهیم هویت، اعتقاد و باور خود را از دست داده‌ایم.
وی اضافه کرد: به همین منظور است که مقام معظم رهبری در سخنان خود تأکید کردند که محافل عزاداری برگزار شود، اما با رعایت تمام شیوه‌نامه‌های بهداشتی و ایشان قطعاً بر اساس اهمیت و جایگاه مجالس اهل‌بیت و عاشورا به این موضوع پرداختند.
منبع: ايسنا