کم آبی، خطر تابستانی پیش روی روستانشینان استان مرکزی

یوسف عرفانی‌نسب در گفت‌وگو با ایسنا به آخرین وضعیت تنش آبی و خشکسالی در روستاهای استان مرکزی اشاره کرد و افزود: کاهش بارندگی طی سال‌های اخیر و افزایش برداشت از آب‌های زیر زمینی در بخش کشاورزی چه به صورت مجاز یا غیر مجاز باعث شده هر ساله حدود ۷۱۱ میلیون متر مکعب در سطح استان به نسبت مصرف، کسری مخزن صورت گیرد که این قضیه در وضعیت کمی و کیفی آب اثرات چشمگیری داشته است.

وی اظهار کرد: از طرفی چاه‌های آب شرب روستاها، اغلب در اراضی کشاورزی بوده و برداشت‌های بخش کشاورزی باعث کاهش منابع آبی در چاه‌های آب شرب شده است. علاوه بر این، اغلب روستاهایی که در نقاط کوهستانی هستند از منابع آب سطحی مانند چشمه و قنوات استفاده می‌کنند که با کاهش بارندگی‌ها، این منابع آبی هم کاهش می‌یابند.

او در پاسخ به این پرسش که تنش آبی در چند روستای استان وجود دارد و در چند روستا این مشکل برطرف شده است، گفت: با توجه به کاهش بارندگی‌های سالهای آبی اخیر طی آخرین پایش‌های صورت گرفته از وضعیت منابع تامین آب روستاهای تحت پوشش، پیش بینی می‌شود در فصول گرم سال جاری، تعداد ۱۲۵ روستای استان با نارسایی و کمبود آب مواجه شوند و اغلب این روستاها در نقاط کوهستانی هستند که منابع آب آنها از طریق چشمه و یا قنوات تامین می‌شود.

عرفانی نسب با اشاره به اینکه بعضا روستاهایی که از چاه‌های کم عمق تامین آب می‌شوند نیز با مشکل کم آبی مواجه خواهند شد، تصریح کرد: شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی برای این تعداد روستاهای مذکور برنامه مدون تهیه کرده است تا مشکلات مردم را در این تابستان سخت کاهش دهد.

وی در خصوص مشکلات پیش رو در زمینه آب‌رسانی به روستاها به ویژه در فصل تابستان نیز گفت: عمده مشکلات زیر ساختی تاسیسات روستاها فرسودگی شبکه و تاسیسات آنها بوده که تقریبا در سطح روستاهای استان به طور متوسط ۵۰ درصد فرسودگی وجود دارد.

او بیان کرد:شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی طی برنامه‌های مدون هر ساله بخشی از شبکه‌های فرسوده را تعویض می‌کند. به طوریکه در سال گذشته ۱۷۱ کیلومتر خطوط انتقال و شبکه توزیع آب فرسوده چه در شهر و چه در روستا تعویض شده است با این حال هر ساله بخشی از شبکه و خطوط انتقال با گذشت سالیان به دوره فرسودگی خواهند رسید.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی ادامه داد: با توجه به اینکه منابع آبی کم است و از طرفی حجم مصرف آب افزایش داشته است کوچکترین اتفاق یا حادثه‌ای مانند قطع برق چه با برنامه قبلی و چه بدون برنامه، باعث قطع کار پمپ و کاهش تولید می‌شود و با توجه به مصرف بالای مشترکین باعث خالی شدن مخزن ذخیره آب خواهد شد. در این صورت تا پر شدن مخزن ذخیره آب بعد از وصل برق مدتی مشترکین با کاهش فشار آب و یا قطع برق در شبکه مواجه می‌شوند.

وی به مشکلات زیرساختی نیز اشاره کرد و افزود: از جمله مشکلات زیر ساختی کم بودن حجم مخازن ذخیره روستا است، به خصوص مکان‌هایی که مخازن هوایی فلزی دارند حجم مخزن ذخیره به نسبت تعداد اشتراکات متناسب نبوده و بلافاصله با قطع برق و یا خرابی در ایستگاه پمپاژ و یا پمپ، ذخیره‌ای وجود نداشته و بلافاصله مشترکین با قطع آب مواجه می‌شوند. همچنین نبود ژنراتور کافی برای تامین برق اضطراری در زمان قطع برق،   باعث قطع آب می‌شود.

عرفانی‌نسب به مشکلات غیر زیرساختی (فرهنگ مصرف آب) نیز اشاره کرد و گفت: استفاده بیشتر از حد مشترکین از آب شرب برای باغچه کاری و فضای سبز بوده بطوریکه بعضا چندین درخت میوه و باغ ایجاده کرده و چند برابر مصارف شرب و بهداشت را برای مصارف باغچه و درختکاری استفاده می‌کنند و باعث نارسایی و قطع آب سایر مشترکین می‌شوند.

او ادامه داد: همچنین طی چند سال اخیر فرهنگ ساخت باغ ویلا در روستاها رایج شده و با ساخت این واحدها اغلب افراد به دنبال ایجاد باغچه و فضای سبز در ابعاد مختلف هستند که این امر به شبکه آب شرب فشار وارد می‌شود.

وی گفت: گاها مشاهده شده است افرادی که در روستاها باغ ویلا دارند و فقط آخر هفته به این مکان مراجعه می‌کنند در تمام طول هفته نسبت به باز گذاشتن شیر آب در فضای سبز و باغچه اقدام می‌کند که متاسفانه حجم بالایی از آب شرب روستا، مصرف می‌شود.

این مقام مسئول در شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی در ادامه گفت: از طرفی مصارف دام‌های سبک و سنگین داخل روستا از شبکه آب شرب بوده که اگر این دامها در حد متعارف باشند خیلی مشکل جدی ایجاد نمی‌کنند اما بعضا دامداری‌هایی با ظرفیت‌های نسبتا صنعتی داخل بافت روستا از شبکه آب شرب استفاده می‌کنند که باعث افزایش مصرف و کمبود آب می‌شود.

وی تاکید کرد: از جمله علل کمبود آب در روستاها افزایش بار جمعیتی در روستاها در تعطیلات آخر هفته خصوصا در تابستان  است و بعضا جمعیت سالکن روستاها تا پنج برابر افزایش می‌یابد که به دلیل اینکه تاسیسات آب‌رسانی روستاها برای این ظرفیت طراحی نشده است لذا مصرف بالای آب  باعث ایجاد شوک به کل تاسیسات  می‌شود و ناچارا باید جیره بندی و آب‌رسانی سیار در دستور کار قرار گیرد.

عرفانی نسب در پاسخ به این پرسش که چه تعداد روستا تاکنون آبرسانی سیار می‌شوند، گفت: در حال حاضر در سطح استان ۲۵ روستا آبرسانی سیار می‌شوند که از این تعداد ۱۳ روستا صرفا به دلیل  مشکل کیفی و ۱۲ روستا به دلیل کمبود آب با تانکر سیار آبرسانی می‌شوند.

او ادامه داد: از بین ۱۲ روستایی که به دلیل کمبود آب، آبرسانی می‌شوند، مشکل کمبود آب دو روستای قیزقلعه، از توابع شهرستان ساوه و کاظم آباد از توابع شهرستان خمین با انجام اقداماتی شامل احداث خطوط انتقال جدید و لایروبی قنوات، برطرف شده است و آبرسانی سیار به این روستاها دیگر انجام نمی‌شود. همچنین پیش بینی می‌شود مشکل کمبود آب روستای مهرآباد خمین ظرف یکماه آینده، برطرف شود و نیازی به آب‌رسانی سیار برای این روستا نباشد.

عرفانی نسب بیان کرد: در حال حاضر از مجموع ۱۱۰۸ روستای استان تعداد ۸۵۵ روستا تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب بوده که از لحاظ جمعیتی بالای ۹۰ درصد تحت پوشش شرکت قرار دارند.

وی در خصوص پرت آب در شبکه ‌های آبرسانی استان نیز گفت: پرت واقعی آب در سطح شهرها استان (شامل نشت از شبکه، مخازن، سرریز و نشت از انشعابات مشترکین) ۱۶ درصد بوده و در سطح روستاهای استان پرت آب واقعی ۱۷.۷ درصد است که برای کاهش این آمار برنامه‌های مدونی هرساله در شرکت آب و فاضلاب استان مرکزی تهیه و اجرا می‌شود.

انتهای پیام

منبع:ایسنا