گشودن قوطی حاوی خاک ماه پس از ۵۰ سال
دانشمندان آژانس فضایی اروپا(ESA) قصد دارند در حرکت نمادینی در شب کریسمس، یک قوطی مهر و موم شده از خاک ماه را که از ماموریت “آپولو” از ۵۰ سال پیش باز نشده است، باز کنند.
به گزارش ایسنا و به نقل از آیای، یک بیانیه مطبوعاتی نشان میدهد که دانشمندان آژانس فضایی اروپا(ESA) به زودی ظرفی از خاک ماه را که از زمان جمع آوری آن توسط فضانوردان ماموریت “آپولو ۱۷” به مدت تقریباً ۵۰ سال دست نخورده باقی مانده است، باز خواهند کرد.
دانشمندان برای باز کردن این نمونه، باید از یک ابزار سوراخ کننده تخصصی که به شکل طنزآمیزی “دربازکن آپولو” نامیده شده است، استفاده کنند. این ابزار به طور ویژه برای باز کردن این نمونه از خاک ماه که با نام “رگولیت”(Regolith) شناخته میَشود، با شماره ۷۳۰۰۱ طراحی شده است.
این نمونه از خاک ماه در سال ۱۹۷۲ در دره “تائوروس-لیترو”(Taurus-Littrow) توسط آخرین فردی که پا به کره ماه گذاشت به نام “جین سرنان”(Gene Cernan) فضانورد ماموریت “آپولو ۱۷” جمع آوری شده است. “سرنان” در طول این ماموریت یک لوله استوانهای به طول ۷۰ سانتیمتر را به سطح ماه کوبید تا مقداری از خاک ماه را نمونهبرداری کند. این نمونه سپس قبل از اینکه به زمین بازگردانده شود در یک ظرف خلاء بر روی ماه مهر و موم شد. سپس بر روی زمین، این نمونه مهر و موم شده در خلاء، برای محافظت بیشتر در یک محفظه خلاء قرار داده شد.
محققان امیدوارند با بازکردن این نمونه که تقریباً ۵۰ سال عمر دارد، گازهای ماه را که احتمالاً بیش از نیم قرن از زمان نمونهبرداری در این ظرف حفظ شده است، استخراج و بررسی کنند.
این عملیات بخشی از برنامه بزرگتر “تحلیل نمونه نسل بعدی آپولو”(ANGSA) است که توسط ناسا نظارت میشود. این اولین بار است که آژانس فضایی اروپا نمونه خاکی را که از ماه آورده شده است باز و تجزیه و تحلیل میکند.
ابزار سوراخ کننده آژانس فضایی اروپا به طور ویژه برای سوراخ کردن این ظرف حاوی خاک ماه و سپس گرفتن گازهای درون آن هنگام فرار طراحی شده است. سپس این نمونههای گاز جمعآوری شده و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاههای سراسر جهان ارسال میشوند.
“فرانچسکا مکدونالد” سرپرست علمی و مدیر پروژه مشارکت آژانس فضایی اروپا در برنامه “ANGSA” میگوید: هر جزء گازی که تجزیه و تحلیل میشود میتواند به بیان بخش متفاوتی از داستان درباره منشأ و تکامل مواد فرار [عناصر و ترکیباتی که میتوانند به راحتی تبخیر شوند] در ماه و در منظومه شمسی اولیه کمک کند.
محققان آژانس فضایی اروپا میگویند عملیات تجزیه و تحلیل این نمونه علاوه بر ارائه دادههای علمی ارزشمند میتواند به توسعه ظروف نمونه برداری و پروتکلهای بازگشت جدید برای مأموریتهای آینده کمک کند و توانایی ما را برای بررسی عناصر و ترکیبات نمونههای آینده از ماه و مریخ بهبود بخشد.
به عنوان مثال، در سپتامبر امسال، مریخ نورد “استقامت”(Perseverance) ناسا اولین نمونه از سنگ و خاک مریخ را جمع آوری کرد. ناسا امیدوار است که این نمونه و نمونههای دیگر را در مقطعی در دهه ۲۰۳۰ به زمین بازگرداند.
در عین حال، دانشمندان استرالیایی در حال توسعه یک ماهنورد نیمه خودران برای ماموریتهای آینده در کره ماه تحت برنامه “آرتمیس” ناسا هستند که نمونههای بیشتری را برای نسلهای آینده جمعآوری میکند.
منبع: ايسنا