یمن سال ۲۰۲۱؛ ادامه جنگ خونین با ویرانی گسترده و شکست تحرکات دیپلماتیک
سال ۲۰۲۱ جهان شاهد تلاشهای دیپلماسی فشرده و بیسابقهای با هدف حل بحران هفت ساله یمن بود.
به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری آناتولی، در سال ۲۰۲۱ تحرکات دیپلماتیک بینالمللی، منطقهای و محلی زیادی برای حل بحران یمن صورت گرفت. این سال با تلاشهای مارتین گریفیث، فرستاده سابق سازمان ملل به یمن و دیدارهای وی با مسؤولان دولت مستعفی یمن و انصارالله و مسؤولان عربستان، ایران و دیگر کشورها آغاز شد. گریفیث مذاکرات زیادی را برای توقف درگیری میان نیروهای دولتی و انصارالله تا پایان ماموریتش در ژوئن انجام داد. وی در حال حاضر معاون دبیر کل سازمان ملل در امور بشردوستانه و هماهنگ کننده امدادرسانی در حالتهای فوقالعاده است.
از جمله مهمترین اقدامات گریفیث دیدارش با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه سابق ایران همزمان با آغاز حملات گسترده انصارالله به استان نفت خیز مأرب در مرکز یمن بود. گریفیث در ماه مه به شورای امنیت اعلام کرد که نمیتواند طرفهای یمنی را به مذاکره مجبور کند. وی بعدا تحرکات دیپلماسی فشردهای را برای آتش بس در مأرب و سایر استانهای این کشور انجام داد؛ اما به نتایج مثبتی نرسید و دولت و انصارالله یکدیگر را به مخالفت با صلح متهم کردند.
طرح عربستان برای حل بحران یمن
۲۲ مارس ۲۰۲۱ عربستان از طرحی برای حل بحران یمن خبرداد که شامل آتشبس، بازگشایی فرودگاه صنعا، اجازه ورود سوخت و مواد غذایی از طریق بندر الحدیده و ازسرگیری مذاکرات سیاسی میان دولت و انصارالله بود. این طرح بعد از آن ارائه شد که سازمان ملل و جامعه جهانی خواهان توقف درگیری در یمن به ویژه استان مأرب شدند. طرح عربستان مورد استقبال دولت مستعفی یمن و کشورهایی از جمله آمریکا، انگلیس، سازمان ملل و اتحادیه اروپا قرار گرفت؛ اما انصارالله با این طرح مخالفت کرد و خواهان توقف حملات ائتلاف عربی در ازای قبول هرگونه طرح یا درخواستی برای صلح شد. این طرح همچنان تا به امروز پابرجاست؛ اما هیچ گونه پیشرفت دیپلماتیکی در این راستا صورت نگرفته است.
تحرکات دیپلماتیک آمریکا
آمریکا نقش مهمی در بحران یمن در سال ۲۰۲۱ ایفا کرد. آمریکا از جایگاه خود به عنوان عضو دائم شورای امنیت برای میانجیگری جهت حل مسالمت آمیز نزاع استفاده کرد. اوایل فوریه جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که تصمیم گرفته حمایت از اقدامات خصمانه در یمن از جمله معاملات فروش سلاح را متوقف کند. بایدن همچنین تیم لیندرکینگ را به عنوان فرستاده خود به یمن در اقدامی بیسابقه تعیین کرد. بایدن همچنین بر لزوم توقف جنگ در یمن تاکید کرد.
بعداً فرستاده آمریکا سفرهایی را به کشورهای خاورمیانه داشت و در جریان این این سفرها درباره راههای حل بحران یمن صحبت کرد. لیندرکینگ بارها انصارالله را مسئول تشدید اوضاع نظامی دانست و از این گروه خواست وارد مذاکرات شود و درگیری را متوقف کند. اوایل مه لیندرکینگ مدعی شد که انصارالله یمن را گروگان گرفته است. وی تاکید کرد توافق عادلانه از طریق مذاکره مردم یمن را نجات خواهد داد. انصارالله پیش از آن نیز فرستاده آمریکا را متهم کرده بود که از ائتلاف عربی جانبداری میکند.
در همان ماه وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که انصارالله فرصت مهمی را برای نشان دادن پایبندی خود به صلح به خاطر مخالفت با دیدار با مارتین گریفیث در مسقط از دست داده است. این وزارتخانه انصارالله را مسؤول وخامت اوضاع انسانی در یمن به دلیل ادامه حمله به مأرب دانست. تا روزهای پاپانی دسامبر ۲۰۲۱ نیز فرستاده آمریکا به تحرکات خود برای حل بحران یمن ادامه داد اما فایدهای نداشت.
مأموریت پیچیده هانس گروندبرگ
از زمان آغاز مأموریت رسمی وی در اوایل سپتامبر ۲۰۲۱ هانس گروندبرگ، فرستاده سازمان ملل به یمن به تحرکات دیپلماتیک خود ادامه میدهد؛ اما با دشواریهای زیادی روبرو است. به رغم اینکه وی مذاکرات متعددی را طی ماههای اخیر برگزار کرده؛ اما نتوانسته برای گفتوگو با انصارالله به صنعا برود. وی توانست مذاکراتی را با دولت مستعفی یمن برگزار کرده و به عدن سفر کند.
وی همچنین از شهر تعز در جنوب غربی یمن بازدید کرد. گروندبرگ به عمان، فرانسه و کویت سفر و مذاکراتی را برای تحقق صلح برگزار کرد. وی اخیراً به شورای امنیت اعلام کرد که آغاز روند سیاسی در این کشور ماموریت پیچیدهای است چراکه طرفهای بحران اختلافات زیادی با هم دارند و یمن شاهد بحران اقتصادی و تشدید عملیات نظامی است.
وی سپتامبر اعلام کرد به دلیل شکست تلاشهای سابق سازمان ملل برای حل بحران احساس ناامیدی میکند با این حال وی به سفرهای منطقهای و بینالمللی خود برای دستیابی به حمایت جهت حل بحران یمن ادامه داد؛ اما وضعیت میدانی همچنان وخیم است و به نظر نمیرسد که به زودی یمن شاهد حل سیاسی باشد. سازمان ملل اعلام کرد که با پایان ۲۰۲۱ تعداد قربانیان جنگ یمن به ۳۷۷ هزار تن میرسد. این جنگ باعث خسارت ۱۲۶ میلیارد دلاری به اقتصاد یمن شده است و این یکی از بدترین بحرانهای انسانی و اقتصادی در جهان است. بیشتر ساکنان که تعدادشان بالغ بر ۳۰ میلیون نفر است به کمکهای سازمان ملل وابسته هستند.
انتهای پیام