100میلیون مترمکعب سیلاب قم، با اجرای پروژه‌های آبخیزداری کنترل شد

مديرکل منابع طبيعی و آبخيزداری استان قم گفت: در بارندگی های اخیر، 100میلیون مترمکعب از سیلاب قم، با اجرای پروژه های آبخیزداری کنترل و هدایت شد.

به گزارش خبرنگار ایسنا منطقه قم، سید محمد تقی سجادی عصر امروز در بازدید یک روزه اصحاب رسانه از پروژه‌های آبخیزداری و آبخوانداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم عنوان کرد: بارندگی های امسال و نزولات آسمانی بیش از حد تصور اتفاق افتاد و متاسفانه در برخی از نقاط کشور مشکلاتی به وجود آورد.

مديرکل منابع طبيعی و آبخيزداری استان قم افزود: با توجه به اجرای پروژه های آبخیزداری در بالادست حوزه ها در استان قم، نه تنها خسارات جدی وارد نشد، بلکه به نوعی این تهدید تبدیل به فرصت شد و بخش قابل توجهی از جریانات ناشی از بارش را کنترل، هدایت و تنظیم کردیم.

وی اظهار کرد: بخش عمده ای از این سیلاب فرصت یافت تا به سفره های آب زیرزمینی نفوذ کند و نه تنها منابع تولید و پایه ای که چاهها و قنوات هستند، در پایین دست بهبود یافت، به نوعی باعث، جلوگیری از خسارات به پایین دست نیز شد.

سجادی بیان کرد: قم یکی از استان های خشک کشور است و در ده سال قبل به شدت دچار خشکسالی بودیم و وضعیت نامساعد بارندگی، شرایطی را ایجاد کرده بود که عرصه بیابانی توسعه و کانون های گرد و غبار توسعه یابد.

وی عنوان کرد: امید است با توجه به شرایط و پوشش گیاهی که ایجاد شده است، معضل تا حدودی کنترل شود، در چند سال قبل، بیش از 503 نقطه در استان سازه های آبخیزداری انجام شده است. در بارندگی‌های اخیر، 100 میلیون مترمکعب از سیلاب قم، با اجرای پروژه‌های آبخیزداری کنترل، هدایت و در این مدت حدود 30 میلیون متر مکعب آب به سفره های زیرزمینی تزریق شد.

سجادی بیان کرد: در سنوات گذشته اعتباراتی را در آبخیزداری قم هزینه کردیم که در سه سال اخیر 230 سازه اجرایی شد و این طرح‌ها نقش کنترلی و تنظیمی در سیلاب بالادست قم داشت. برای اجرای این تعداد پروژه، مبلغ 30میلیارد تومان هزینه شد و در قم از یک میلیون هکتار عرصه های منابع طبیعی، 300 هزار هکتار تحت پوشش پروژه های آبخیزداری قرار گرفته و 70 درصد از عرصه های ما به نوعی فرصت نیافته تا پروژه ها در آن عملیاتی شود.

وی اظهار کرد: دولت تاکید بر توسعه پروژه های آبخیزداری داشت و به فرمان رهبری نیز از محل صندوق توسعه ملی در سال 97 مبلغ 700 میلیارد تومان تومان به اجرای پروژه های آبخیزداری در کشور اختصاص یافت. امید است در سال 98 این رقم به دو برابر برسد و این فرصت فراهم شود تا در 5 سال آینده در کل سطوحی که امکان تهدید از ناحیه سیلاب وجود دارد پروژه های اولویت دار اجرا و تاسیسات و زیرساختها ایمن شود.

مديرکل منابع طبيعی و آبخيزداری استان قم در خصوص پروژه های سال 98 توضیح داد: حدود 335 هزار هکتار میزان حوزه هایی است که مستقیم قم را تحت تاثیر قرار می دهد و حوزه های زیر دست آن سد 15 خرداد و مشرف به شهر قم است در حالی که بیش از 90 درصد از جمعیت قم در شهر متمرکز هستند که می توانند در معرض آسیب سیلاب قرار بگیرند.

سجادی بیان کرد: از این 335هزار هکتار در 6 حوزه در بالادست شهر قم طی سال 97، فعالیت های آبخیزداری انجام شده است، در سال 98 نیز در 6 حوزه دیگر فعالیت‌ها را آغاز می‌کنیم تا زیر حوزه‌هایی که به شدت می‌توانند آسیب‌زا باشند را تا 5 سال آینده کنترل کنیم؛ پیش بینی می شود برای اجرای این پروژه ها در سال جاری بیش از یک و نیم برابر اعتبار نسبت به سال 97 نیاز باشد.

مديرکل منابع طبيعی و آبخيزداری استان قم با اشاره به تقسیم بندی نوع پروژه ها عنوان کرد: برخی از پروژه ها برای کنترل سیلاب و جلوگیری از خسارات و تنظیم جریانات سیلابی هدف گذاری شده است. بخش دیگر ویژه پخش سیلاب هستند؛ به نوعی بعد از تنظیم جریان و کنترل خسارات سیلاب شرایطی را ایجاد می کنند تا در قالب پروژه‌های آبخوان‌داری، فرصت نفوذ عمقی پیدا شود.

سجادی اظهار کرد: پروژه بزرگی در پخش سیلاب داریم که فاز یک در سال 97 اجراشد و فاز دو نیز در سال 98 اجرایی می‌شود، این پروژه در انتهای دشت مسیله است که یکی از کانون های اصلی گرد و غبار در قم به شمار می رود و سطحی حدود 25 هزار هکتار را پوشش می دهد.

وی گفت: این پروژه یکی از بزرگترین پروژه‌های پخش سیلاب در کشور است که در منطقه در حال اجراست و هدف آن هدایت جريانات سيلابي رودخانه شور از شمال استان و ايجاد پوشش گياهي و کنترل بیست‌وپنج هزار هکتار از اراضی دشت مسیله است که از کانون های اصلی گرد و غبار بوده است.

مديرکل منابع طبيعی و آبخيزداری استان قم افزود: این پروژه شاخص می‌تواند در منطقه شرق قم نیز موجب پخش سیلاب و بهبود پوشش گیاهی و جلوگیری از گرد و خاک در دشت مسیله شود.

وی بیان کرد: متولی اصلی سیلاب و رودخانه‌ها، وزارت نیرو است و هدف اداره آبخیزداری اجرای پروژه های آبخیزداری در عرصه ها و مراتع و جنگل ها و سرشاخه هاست، همچنین هدایت و کنترل سیلاب در نقطه، یعنی جایی که بارندگی اتفاق می افتد.

سجادی عنوان کرد: وزارت نیرو مدیریت بستر و حریم رودخانه ها و تعیین تکلیف آن و جلوگیری از سد معبر در رودخانه ها را بر عهده دارد، یکی از معضلات در سیل، تصرف بستر و حریم رودخانه‌ها بود که در سیل اخیر خساراتی را به بار آورد.

وی گفت: ریاست جمهور در سفر اخیر بر جلوگیری از ساخت و ساز در آبراهه ها تاکید داشت؛ تجاوز به حریم رودخانه ها موجب می شود سیلاب از مجرای طبیعی اش خارج و منجر به خساراتی شود. لازم است، جهت جلوگیری از این معضل، فرهنگ سازی شود، رودخانه ها محل عبور آب هستند و باید با تمهیداتی مانع از ساخت و ساز در حریم رودخانه شد.

وی تاکید کرد: ساخت  پارکینگ و جدول گذاری در رودخانه ها، خلاف ضوابط است، تجربه سیلاب نشان داد که نیاز به مراقبت داریم و باید با ساخت و ساز در اراضی ملی مقابله می کنیم.

سجادی بیان کرد: در اجرای طرح هادی در روستاها در جهت جا به جایی سازه ها از حریم رودخانه ها آمادگی همراهی را داریم همان طور که به طور جدی با تصرف حریم رودخانه ها نیز برخورد می کنیم.