تلسکوپ فضایی “جیمز وب” سوار بر موشک آریان ۵ به فضا پرتاب شد تا نسل جدیدی از مطالعات فضایی را رقم بزند.
به گزارش ایسنا، این تلسکوپ فضایی پیشرفته، امروز چهارم دی ماه در ساعت ۷:۲۰ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی(۱۵:۵۰ به وقت تهران) از پایگاه فضایی اروپا در گویان فرانسه(مستعمره‌ای در شمال آمریکای جنوبی و در همسایگی کشور برزیل) به فضا پرتاب شد تا در نقطه لاگرانژ ۲ قرار بگیرد و ما را با خود به نخستین روزهای تشکیل جهان ببرد. این تلسکوپ در مدار خورشید و در فاصله‌ی ۱.۵ میلیون کیلومتری از زمین قرار خواهد گرفت.
پرتاب این تلسکوپ که ساخت آن در سال ۱۹۹۶ آغاز شده است بارها به تعویق افتاده است. جیمز وب اولین بار قرار بود در سال ۲۰۰۷ به فضا پرتاب شود اما پرتاب آن در سالهای اخیر بارها به تعویق افتاده است. این تلسکوپ اخیرا قرار بود در روز ۱۸ دسامبر(۲۷ آذر) به فضا پرتاب شود اما پرتاب آن به چهار روز بعد و روز ۲۲ دسامبر(یکم دی) موکول شد. این پرتاب نیز به دلیل بروز مشکل فنی لغو و در نهایت به روز جمعه سوم دی موکول شد. گرچه این بار نامساعد بودن شرایط جوی باعث به تاخیر افتادن این ماموریت شد. در نهایت “وب” پس از تجربه چندین تعویق، امروز به فضا رفت.
تلسکوپ فضایی “وب” درون محفظه‌ای در بخش بالایی موشک آریان ۵ قرار گرفته است. آریان ۵ در روز پنجشنبه ۲۳ دسامبر بر روی سکوی پرتاب قرار گرفت و سوخت‌رسانی به آن حدود چهار ساعت پیش از پرتاب آغاز شد. موشک آریان ۵ با ۱۷۵ تن سوخت پر شد که ۱۵۰ تن از آن اکسیژن مایع و ۲۵ تن از آن هیدروژن مایع بود. ۱۵ تن سوخت دیگر نیز به بخش بالایی موشک منتقل شد و سوخت‌رسانی حدود یک ساعت و ۲۲ دقیقه پیش از پرتاب به اتمام رسید.
اکنون این تلسکوپ سفر یک ماهه خود را به سمت مدار لاگرانژ ۲ آغاز کرده است. نیروی پیشرانش موشک تا ۲۶ دقیقه پس از پرتاب ادامه خواهد داشت و پس از آن دومین مرحله موشک جدا می‌شود. تلسکوپ از موشک آریان۵ جدا شده و پس از چند دقیقه آرایه‌های خورشیدی باز می‌شود تا این تلسکوپ به جای استفاده از باتری از نیروی خورشیدی استفاده کند. وب به سرعت قابلیت چرخش خود را به دست می‌گیرد و در فضا به پرواز در می‌آید. اگرچه باز شدن آرایه‌های خورشیدی فرآیند ساده‌ای است اما اهمیت زیادی دارد. این آرایه‌ها تامین کننده نیروی تمامی تجهیزات تلسکوپ هستند. با گذشت سه روز از پرتاب صفحه‌های محافظ خورشیدی وب باز می‌شوند.
این محافظ‌های خورشیدی از پنج لایه فیلم پلی‌آمید کپتون تشکیل شده‌اند و به خوبی نور خورشید و تشعشعات فضایی خطرناک را مسدود می‌کنند و از آینه‌ی بزرگ جیمزوب با روکش طلا محافظت می‌کنند.
آینه‌های جیمز وب به گونه‌ای طراحی شده‌اند که قابلیت تا شدن دارند و به همین صورت درون آریان ۵ قرار گرفته‌اند. این آینه‌ها با دریافت تشعشعات فروسرخ به رصد دورترین اجرام کیهانی در دل فضا می‌پردازند.
از سایر ابزار علمی بسیار پیشرفته جیمز وب می‌توان به ابزار مادون قرمز متوسط برای تهیه تصاویر شبیه هابل از کهکشان‌ها، دنباله دارها و اجرام آسمانی سنگین توسط کنسرسیوم اروپا آماده شده است، اشاره کرد. دوربین فیلتردار مجهز به حسگرهای دقیق FGS-TFI برای تصاویر با وضوح تصویری بالا از سایر اجرام آسمانی نیز توسط آژانس فضایی کانادا ساخته و سه سال پیش در اختیار ناسا قرار گرفته است. تلسکوپ “جیمز وب” به افتخار “جیمز ای. وب” که از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۸ به عنوان مدیرناسا مشغول به کار بوده و نقش مهمی در برنامه فضایی آپولو داشته، نامگذاری شده است.
پس از رسیدن تلسکوپ “جیمز وب” به مدار مورد نظر، شش ماه صرف آماده‌سازی تجهیزات این تلسکوپ خواهد شد و این تلسکوپ پس از شش ماه اولین داده‌ها را به زمین خواهد فرستاد.
اکنون باید منتظر بمانیم تا جیمز وب تمامی مراحل پس از پرتاب را پشت سر بگذارد و فصل جدیدی از رصد آسمان را قم بزند.
در فیلم‌های زیر می‌توانید مراحل پرتاب، آزادسازی موشک، باز شدن بخش‌های مختلف تلسکوپ فضایی جیمز وب و قرار گرفتن آن در فضا را مشاهده کنید.