توقیف نمایش « خونینزار» بعد از ۱۵۰ اجرا و توضیحات تهیهکننده نمایش و مدیر کل هنرهای نمایشی بار دیگر ثابت کرد در تعطیلی نمایشها افرادی غیر کارشناس عمل میکنند.
از روز گذشته، شنبه ۲۰ فروردین ماه ماجرای توقیف نمایش «خونین زار» نوشته و کار سهراب حسینی که قرار بود در ماه رمضان ساعت ۱۱ شب روی صحنه برود، خبرساز شده است.
نه تعطیلی این نمایش اتفاق تازهای است و نه چگونگی این توقیف. چراکه قبلا هم دیدهایم بدون اطلاع به گروه اجرایی، تعطیلی یک اثر نمایشی را به سایت فروش بلیت اعلام کردهاند و آن گروه از طریق سایت باخبر شده که نمایشش توقیف شده است.
گروه اجرایی این نمایش هم روز جمعه ۱۹ فروردین ماه از طریق سالن شهرزاد که مکان اجرای این نمایش است و سایت فروش بلیتشان متوجه توقیف اجرای خود شدند.
نسیم ادبی، تک بازیگر نمایش و حسن مصطفوی، تهیهکننده آن در صفحات شخصی خود از این توقیف و از تلاش برای رفع آن خبر دادند. با این همه هنوز این نمایش رفع توقیف نشده و اجرای آن تا این لحظه منتفی است.
حسن مصطفوی، تهیهکننده این نمایش در گفتگو با ایسنا روایتی از چگونگی توقیف این نمایش ارایه میدهد و تاکید دارد که مسالهاش شخصی نیست بلکه نفس این اتفاق به زیان تئاتر است.
او که سال گذشته فیلم تحسینشده «برف آخر» را به عنوان تهیهکننده در جشنواره فیلم فجر داشت، میگوید: نمایش «خونینزار» تاکنون ۱۵۰ اجرا داشته است که از ۶ سال پیش در مقاطع گوناگون انجام شده است. تازهترین مقطع اجرای ما از روز ۱۷ فروردین ۱۴۰۱ آغاز شد ولی بعد از سه اجرا ناگهان از طریق سالن و سایت فروش متوجه شدیم که اجرایمان توقیف شده است.
او ادامه میدهد: روز جمعه تماسی با مدیریت سالن شهرزاد گرفته و اعلام میشود که این نمایش اجازه اجرا ندارد. تماس مشابهی هم با سایت فروش ما گرفته و اعلام میشود باید فروش بلیت را ببندند. اما از آنجا که برای روز جمعه ۳۰۰ بلیت فروخته شده بود، مدیر سالن، فرد تماس گیرنده را مجاب میکند که نمیتوان این ۳۰۰ تماشاگر را به خانه فرستاد و این چنین بود که اجرای جمعه انجام شد ولی اجراهای هفته جاری تعطیل شده است.
مصطفوی تاکید میکند: مساله من نمایش خودم نیست بلکه مساله مهمتر این است که چرا یکسری افراد غیر کاشناس درباره کارهای هنری نظر کارشناسی میدهند و از آن بدتر چرا این افراد میتوانند تصمیمگیرنده و تعیینکننده باشند.
او با اشاره به اینکه گاه ممکن است سوءتفاهمهایی در آثار هنری اتفاق بیفتد، ادامه میدهد: اگر اثری تخطی کرده، شکل حرفهای این است که به تهیهکننده و کارگردان آن اعلام کنند و آنها توضیحات خود را ارایه بدهند. اگر مشخص شد تخلفی صورت گرفته، کار را اصلاح کنند و اگر باز هم تخطی کردند، آن زمان میتوان نمایش را توقیف کرد.
این تهیهکننده با تاکید بر اینکه اعمال نظرهای سلیقهای نباید به آثار هنری آسیب وارد کند، میگوید: کارنامه من و کارگردان کار کاملا مشخص است. ما همواره تابع قوانین بوده و هستیم و چنین اتفاقاتی که شخصی کاملا خودجوش، نمایشمان را تعطیل کند، دلسردکننده است.
او اضافه میکند: تحت هیچ شرایطی حاضر به بازبینی دوباره نیستیم چون نمایش ما ۹ بار بازبینی شده و ۱۵۰ اجرا در چندین سال مختلف داشته و هرگز هیچ مشکلی پیش نیامده است.
مصطفوی که تهیهکنندگی آثار سینمایی بسیاری را در کارنامه هنری خود ثبت کرده و با کارگردانهای شناختهشدهای همچون اصغر فرهادی، مهدی فخیمزاده، نیکی کریمی، حسن فتحی، فرامرز قریبیان، هومن سیدی و … همکاری داشته است، خاطرنشان میکند: من تهیه کننده بخش خصوصی هستم و برای این نمایش هزینه تبلیغات و بیلبورد دادهام ولی این اتفاقات مرا نقرهداغ و از ادامه فعالیت در تئاتر پشیمان میکند.
او در عین حال از همراهی و همکاری کاظم نظری، مدیر کل هنرهای نمایشی قدردانی میکند و توضیح میدهد: ایشان را از خانواده خود میدانیم چراکه پیشینهشان تئاتری است. در این دو روز هم نهایت همکاری را با ما داشتهاند و با روی باز و بدون معطلی پذیرای ما در دفتر کارشان بودهاند و تاکید دارند هم مرکز هنرهای نمایشی و هم وزارت ارشاد پیگیر حل مشکل ما هستند ولی نفس این اتفاق نه برای گروههای نمایشی خوب است و نه مدیریت تئاتر.
اما کاظم نظری مدیر کل هنرهای نمایشی، واژه توقیف را درباره اجرای این نمایش به کار نبرده است و در گفتگو با ایلنا عنوان کرده است که این نمایش باید دوباره بازبینی شود.
او به صحبتهای تهیهکننده نمایش مبنی بر اینکه این اثر تاکنون ۱۵۰ اجرا داشته است، اشاره کرده و گفته است که این تعداد از اجرا از عدالت فرهنگی به دور است. بلکه عدالت این است که کارهای دیگری هم بتوانند روی صحنه بروند چون تعداد سالنها محدود است.
او همچین معتقد است وقتی نمایشی به مدت طولانی اجرا شود، گروه اجرایی برای متنوع کردن کار خود، تغییراتی در آن میدهند که با نسخه بازبینی شده متفاوت است.
این سخنان در شرایطی مطرح شده که نمایش نامبرده در سالنی خصوصی و با پرداخت اجاره روی صحنه رفته و از امکانات سالنهای دولتی استفاده نکرده است. ضمن اینکه با اضافه شدن تئاترهای خصوصی، دیگر گروههای نمایشی همچون سالهای گذشته لازم نیست مدتهای مدیدی برای اجرا منتظر بمانند. از سوی دیگر در دنیا اجرای طولانی مدت بعضی آثار نمایشی همواره مورد توجه بوده و حتی به عنوان جاذبه گردشگری مطرح شده که نمونه آن اجرای طولانی مدت نمایش «تله موش» در لندن است که بیش از ۵۰ سال است بیوقفه روی صحنه مانده است.