ضرورت آمادگی نظام سلامت برای زلزله احتمالی تهران
مشاور معاون بهداشت در مدیریت کاهش خطر بلایا تاکید کرد: ایجاد آمادگی در نظام سلامت پیش از وقوع زلزله در تهران یک الزام اجتناب ناپذیر است.
دکتر محمد اسماعیل مطلق در وبینار «زلزله احتمالی تهران؛ راهکارها و چالش ها» که در آستانه روز جهانی کاهش خطر بلایا (۲۱ مهر مصادف با ۱۳ اکتبر) در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، گفت نگاهی به زلزله های گذشته در کشورهای مختلف نشان از پیامدهای متفاوتی دارند. زلزله ۶.۸ ریشتری واشنگتن در سال ۲۰۰۱ یک کشته و ۴۰۷ مصدوم، زلزله ۶.۷ ریشتری ۱۹۹۴ در کالیفرنیا ۵۷ کشته و ۱۵۰۰ مصدوم، زلزله ۶.۸ ریشتری ۱۹۸۸ ارمنستان ۲۵ هزار کشته و ۱۳۰ هزار مجروح و زلزله ۶.۶ ریشتری سال ۲۰۰۳ بم ۲۶ هزار و ۲۰۰ کشته و ۳۰ هزار مصدوم برجای گذاشت. علت این موضوع قابل بررسی بوده و نیاز به تهیه شواهد و پیرو آن انجام اقدامات مبتنی بر شواهد دارد.
مطلق افزود: کمبود منابع مالی پایدار، لزوم آموزش نیروی انسانی، درک خطر پایین جامعه، نبود رویکرد پیش فعال (پیشگیرانه) در حوزه مدیریت خطر بلایا که موجب تاب آوری نظام سلامت می شود، توجه گذرای مسئولین به امر مدیریت خطر بلایا فقط در زمان وقوع حادثه و عدم وجود و یا عدم حمایت از برنامه های جامعه محور در حوزه مدیریت خطر بلایا و کم توجهی به درس آموخته های مخاطرات رخ داده در ایران و سایر کشورها از جمله چالش ها و کمبودهای این عرصه است.
وی استراتژی های آمادگی در دفتر مدیریت خطر بلایا وزارت بهداشت را در دو محورِ اصلی تاب آوری نظام سلامت در برابر بلایا و حوادث و تاب آوری جامعه در برابر بلایا و حوادث دانسته و گفت: اجرای برنامه ارزیابی ایمنی و خطر واحدهای بهداشتی، اجرای برنامه نظام مراقبت وقوع و ثبت پیامدهای بلایا، برنامه پاسخ نظام سلامت به حوادث و بلایا و الزام بیمه واحدهای بهداشتی در برابر بلایا در حیطه تاب آوری نظام سلامت در برابر بلایا و حوادث اجرایی شده است. همچنین برنامه ارزیابی و آموزش آمادگی خانوار، پیش بینی برنامه های مشارکتی جامعه محور در برخی دانشگاه های علوم پزشکی، انجام پژوهش های کاربردی در راستای مدیریت مبتنی بر شواهد خطر بلایا نیز در حیطه تاب آوری جامعه در برابر بلایا و حوادث در دستور کار قرار دارند.
مشاور معاون بهداشت در مدیریت کاهش خطر بلایا با اشاره به وجود اسناد بالادستی و الزامات قانونی متقن در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری، قانون اساسی، بسته اجرایی وزارت بهداشت، نقشه تحول نظام سلامت، قانون برنامه توسعه پنجم و ششم و نقشه علمی سلامت که در خصوص برنامه های آمادگی و پیشگیری در حوزه مدیریت خطر بلایا می باشند ، گفت: سیاست های کلی پیشگیری و کاهش خطر ناشی از سوانح طبیعی و حوادث غیرمترقبه ابلاغی مقام معظم رهبری، از سال ۱۳۸۴ و حتی قبل از سند سندای که در سال ۲۰۱۵ تدوین شده است ابلاغ گردیده در حالی که بخش عمده ای از آن عملیاتی نشده است. در واقع ما در این حوزه با انبوهی از سیاست ها و قوانین اجرا نشده مواجه هستیم که اولویت سیاستگزاران و مدیران ارشد نبوده است و تغییرات سریع مدیریتی همواره موجب ابتر ماندن این قوانین بوده است.
بنابر اعلام روابط عمومی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، مطلق ادامه داد: ماده ۳۴ آیین نامه سازمان مدیریت بحران دستگاه های ذیربط را موظف به تدوین برنامه های سالانه، پنج ساله و افق چشم اندازه وظایف خود در ابعاد و اقدامات ایمنی در چهار مرحله مدیریت بحران کرده است.
وی تصریح کرد: متخصصین ارزشمند این حوزه در این وبینار به خطرات محتمل در صورت وقوع زلزله در تهران خواهند پرداخت و هدف از این نشست حساس سازی مدیران و یادآوری تکالیف قانونی آنها در این حوزه، شبکه سازی، ایجاد و یا تقویت مشارکت بین بخشی برای پاسخ به زلزله احتمالی در تهران، اطلاع از ظرفیت سایر سازمان ها، پیش بینی شرح وظایف مشخص برای پاسخ به زلزله احتمالی تهران در دانشگاه های علوم پزشکی معین تهران خواهد بود.
منبع: ايسنا
مطلق افزود: کمبود منابع مالی پایدار، لزوم آموزش نیروی انسانی، درک خطر پایین جامعه، نبود رویکرد پیش فعال (پیشگیرانه) در حوزه مدیریت خطر بلایا که موجب تاب آوری نظام سلامت می شود، توجه گذرای مسئولین به امر مدیریت خطر بلایا فقط در زمان وقوع حادثه و عدم وجود و یا عدم حمایت از برنامه های جامعه محور در حوزه مدیریت خطر بلایا و کم توجهی به درس آموخته های مخاطرات رخ داده در ایران و سایر کشورها از جمله چالش ها و کمبودهای این عرصه است.
وی استراتژی های آمادگی در دفتر مدیریت خطر بلایا وزارت بهداشت را در دو محورِ اصلی تاب آوری نظام سلامت در برابر بلایا و حوادث و تاب آوری جامعه در برابر بلایا و حوادث دانسته و گفت: اجرای برنامه ارزیابی ایمنی و خطر واحدهای بهداشتی، اجرای برنامه نظام مراقبت وقوع و ثبت پیامدهای بلایا، برنامه پاسخ نظام سلامت به حوادث و بلایا و الزام بیمه واحدهای بهداشتی در برابر بلایا در حیطه تاب آوری نظام سلامت در برابر بلایا و حوادث اجرایی شده است. همچنین برنامه ارزیابی و آموزش آمادگی خانوار، پیش بینی برنامه های مشارکتی جامعه محور در برخی دانشگاه های علوم پزشکی، انجام پژوهش های کاربردی در راستای مدیریت مبتنی بر شواهد خطر بلایا نیز در حیطه تاب آوری جامعه در برابر بلایا و حوادث در دستور کار قرار دارند.
مشاور معاون بهداشت در مدیریت کاهش خطر بلایا با اشاره به وجود اسناد بالادستی و الزامات قانونی متقن در سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری، قانون اساسی، بسته اجرایی وزارت بهداشت، نقشه تحول نظام سلامت، قانون برنامه توسعه پنجم و ششم و نقشه علمی سلامت که در خصوص برنامه های آمادگی و پیشگیری در حوزه مدیریت خطر بلایا می باشند ، گفت: سیاست های کلی پیشگیری و کاهش خطر ناشی از سوانح طبیعی و حوادث غیرمترقبه ابلاغی مقام معظم رهبری، از سال ۱۳۸۴ و حتی قبل از سند سندای که در سال ۲۰۱۵ تدوین شده است ابلاغ گردیده در حالی که بخش عمده ای از آن عملیاتی نشده است. در واقع ما در این حوزه با انبوهی از سیاست ها و قوانین اجرا نشده مواجه هستیم که اولویت سیاستگزاران و مدیران ارشد نبوده است و تغییرات سریع مدیریتی همواره موجب ابتر ماندن این قوانین بوده است.
بنابر اعلام روابط عمومی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، مطلق ادامه داد: ماده ۳۴ آیین نامه سازمان مدیریت بحران دستگاه های ذیربط را موظف به تدوین برنامه های سالانه، پنج ساله و افق چشم اندازه وظایف خود در ابعاد و اقدامات ایمنی در چهار مرحله مدیریت بحران کرده است.
وی تصریح کرد: متخصصین ارزشمند این حوزه در این وبینار به خطرات محتمل در صورت وقوع زلزله در تهران خواهند پرداخت و هدف از این نشست حساس سازی مدیران و یادآوری تکالیف قانونی آنها در این حوزه، شبکه سازی، ایجاد و یا تقویت مشارکت بین بخشی برای پاسخ به زلزله احتمالی در تهران، اطلاع از ظرفیت سایر سازمان ها، پیش بینی شرح وظایف مشخص برای پاسخ به زلزله احتمالی تهران در دانشگاه های علوم پزشکی معین تهران خواهد بود.
منبع: ايسنا