ترسناک شدن هیولای ضد ورزش دانش آموزی در ۱۳۹۸

به گزارش ایسنا، ورزش مدارس در سال جاری با دو غول بی شاخ و دم مواجه شد، از تعطیلی های مستمر مدارس به دلیل آلودگی شدید هوا در کلانشهرهای کشور تا شیوع ویروس کرونا که تمامی دستگاه های کشور را در این مقطع زمانی درگیر کرده است و مدارس نیز به عنوان پیشانی تعطیلی ها، از اولین بخش هایی بودند که دانش آموزان را به خانه فرستادند.

در فصول سرد سال که به دلیل برودت هوا شاهد افزایش شاخص آلودگی هستیم، علاوه بر مقاطع زمانی که مدارس تعطیل می‌شوند در برخی روزها امکان انجام فعالیت ورزشی در حیاط مدارس وجود ندارد و به طور حتم این چالش به ویژه در کلان‌شهرها میزان فعالیت بدنی دانش‌آموزان را کاهش می‌دهد. بنابراین در روزهایی که هوا در وضعیت ناسالم قرار دارد اگر در خوش‌بینانه ترین حالت مدارس تعطیل نشود امکان انجام فعالیت ورزشی در محوطه مدارس نیست و دانش‌آموزان باید کلاس‌های تربیت بدنی را همانند سایر کلاس‌های درسی به صورت تئوری پشت سر بگذارند.

مدارس و دانش آموزان ایرانی اما امسال صرفا با آلودگی هوا روبرو نبودند و پدیده جدیدی به نام ویروس کرونا موجب شد تا مدارس بیش از هر سال تحصیلی دیگری رنگ تعطیلی به خوب گیرند و شاهد خانه نشین شدن دانش آموزان کشور بیش از پیش باشیم.

ساعات درس تربیت بدنی در مدارس پاسخگو نیست!

سیدمصطفی هاشمی‌ طبا که علی‌رغم حضور در کمیته ملی المپیک و سازمان تربیت‌بدنی در کرسی ریاست و فعالیت به عنوان وزیر صنایع، نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ را نیز تجربه کرده معتقد است: «مدارس در زمینه ورزشی و در حوزه تربیت بدنی فلسفه وجودی اشتباهی مدنظر قرار داده اند و وزارت آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان متوجه اهمیت این مساله نیست و نمی‌داند که تربیت بدنی به معنای تربیت دانش‌آموزان است. در فرانسه یک سوم ساعات درسی به ورزش اختصاص می‌یابد و آنها به یک فلسفه وجودی مشخصی در مورد تربیت بدنی و ورزش دست یافته‌اند، اما در کشور ما نظام آموزشی فاقد چنین فلسفه وجودی است و هنوز به این نقطه نرسیده‌ایم که به ورزش به عنوان یکی از پایه‌های تربیتی فرزندان‌مان در مدارس توجه کنیم. هر زمانی که این نگاه همانند کشورهای اروپایی و کشوری نظیر ژاپن ایجاد شد در مسیر مشخصی گام برداشته‌ایم و می‌توانیم به کسب موفقیت امیدوار باشیم. »

در ارتباط با میزان و اثرگذاری ساعات درس تربیت بدنی در مدارس کشور، مدیرکل دفتر تربیت بدنی و فعالیت‌های ورزشی وزارت آموزش و پرورش نیز با تاکید بر این‌که ساعات درس تربیت بدنی در مدارس پاسخگوی فعالیت حرکتی دانش‌آموزان نیست، تاکید کرد که فعالیت‌های فوق برنامه و برنامه‌های مکمل در این راستا نظیر المپیادهای ورزشی درون مدرسه‌ای، حیاط پویا، ورزش صبحگاهی و کانون‌های ورزشی درون و برون مدرسه‌ای تعریف شده است که امیدوار هستیم بخشی از کمبودها را جبران کند.

اولویت‌های ورزش مدارس در سال تحصیلی ۹۸-۹۹

محمد جعفری- مدیرکل دفتر تربیت بدنی و فعالیت‌های ورزشی وزارت آموزش و پرورش مهرماه سال جاری در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به هفت سیاست تعریف شده در حوزه تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش، عنوان کرد: «براساس این دو سند هفت سیاست تعریف شده است که برنامه محور بودن فعالیت‌ها، تعمیم و فراگیرکردن فعالیت‌ها، کیفیت محور کردن فعالیت‌ها، مدرسه محور کردن فعالیت‌ها، علمی و تخصصی‌کردن فعالیت‌ها، اخلاق محور کردن فعالیت‌ها و مشارکت محور کردن فعالیت‌ها را شامل می‌شود. »

به گفته وی براساس این هفت سیاست، مدل برنامه‌ای تعریف شده است که تحت عنوان سبد پروژه‌های تربیت‌ بدنی دانش‌آموزان حول محور سیاست‌های تعریف شده با شعار «مدرسه کانون تحول فعالیت‌ها» پیش خواهد رفت و این یک مدل منظومه‌ای است که مدرسه در مرکز آن قرار دارد.

برگزاری مسابقات ورزشی دانش آموزی با شیوه جدید

به گفته مهرزاد حمیدی- معاون تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش به عنوان مقام مسئول،  پیش از این مسابقات ورزشی بدون هیچ هیجانی با تعداد محدودی از دانش‌آموزان، داوران و مربیان برگزار می‌شد اما از سال آینده مسابقات منطقه‌ای را در مدارسی برگزار خواهیم کرد که از امکانات بیشتری برخوردار هستن و مسابقات به گونه‌ای در مدرسه میزبان برگزار خواهند شد که علاوه بر هیجان، جنبه آموزشی نیز داشته باشند.

در همین رابطه شهریور ماه سال جاری بود که حسین بابویی- رییس فدراسیون ورزش دانش‌آموزی از اجرای طرح مدرسه میزبان به منظور برگزاری مسابقات آموزشگاهی از آغاز سال جدید تحصیلی خبر داد و اعلام کرد که تاکنون مسابقات قهرمانی ورزش دانش‌آموزان به صورت مدرسه قهرمان برگزار می‌شد، به نحوی که قهرمان مدارس یک شهر به سطح استانی راه می‌یافت و در صورت کسب قهرمانی در مسابقات کشوری شرکت می‌کرد و این مسابقات در ورزشگاه‌های متعلق به وزارت آموزش و پرورش در سطح شهر برگزار می‌شد، بنابراین قرار است که به منظور ایجاد شور و هیجان در مدارس، طرح مدرسه میزبان در مسابقات آموزشگاهی برگزار شود تا به جای برگزاری این مسابقات در ورزشگاه‌ها آن هم بدون حضور تماشاگر، شاهد برگزاری این مسابقات در مدارس با حضور دانش‌آموزان و تماشاگران باشیم.

به گفته وی مدارسی که از ویژگی‌های لازم برخوردارند به منظور برگزاری مسابقات اعلام آمادگی می کنند و ویژگی‌های مدارسی که بتوانند میزبان رقابت‌های دانش‌آموزی باشند اعلام شده است و در صورتی که از نظر امکانات تایید شوند میزبانی رقابت‌ها به آن‌ها سپرده می‌شود. با این تصمیم امکان ایجاد فضای شاد در مدارس ایجاد می‌شود و شاهد ایجاد انگیزه در بین سایر دانش‌آموزان که به عنوان تماشاگر در رقابت‌ها حضور پیدا می‌کنند خواهیم بود.

فصل داغ ورزشی ۱۰ هزار دانش‌آموز پسر و دختر

مسابقات ورزشی سال تحصیلی ۹۸-۹۷ به دو بخش تقسیم شد، بخش اول در دهه فجر به مناسب فرارسیدن چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی در رشته‌های بسکتبال سه نفره، کشتی پهلوانی، کبدی و لنگ (بخش پسران) و بسکتبال سه نفره، کبدی و لنگ (بخش دختران) به میزبانی سه استان قم، خراسان رضوی و هرمزگان برگزار شد. در مسابقاتی که در قم نیز به مناسبت دهه فجر برگزار شد ۱۰۲۰ دانش‌آموز پسر، در مسابقات دختران در خراسان رضوی ۶۸۲ دانش‌آموز دختر و در رشته فوتبال در هرمزگان ۵۲۰ دانش‌آموز پسر متوسطه دوم شرکت کردند و در مجموع این رقابت‌ها با حضور نزدیک به ۲۳۰۰ دانش‌آموز برگزار شد.

برنامه‌ریزی برای ادامه رقابت‌ها و در واقع بخش دوم مسابقات در تابستان سال جاری بود که این رقابت‌ها در رشته‌های تنیس روی میز، شطرنج، بدمینتون، دو و میدانی، شنا، ژیمناستیک، فوتسال، والیبال و هندبال برای دختران و پسران مدنظر قرار گرفت و در نهایت به دنبال برگزاری المپیادهای ورزشی درون مدرسه‌ای با مشارکت ۴.۵ میلیون دانش‌آموز سراسر کشور، سی‌امین دوره مسابقات ورزشی قهرمانی دانش‌آموزان دختر و سی‌وششمین دوره مسابقات ورزشی قهرمانی دانش‌آموزان پسر کشور با حضور بیش از ۱۰ هزار دانش‌آموز ورزشکار از اول تا سی‌ام مرداد ۱۳۹۸ به میزبانی پنج استان گیلان (رامسر)، اردبیل، اصفهان، سمنان و چهال محال و بختیاری برگزار شد.

عدم هم‌افزایی دستگاه‌ها برای استفاده دانش آموزان از فضاهای ورزشی

متاسفانه هم‌افزایی از سوی دستگاه‌ها با وزارت آموزش و پرورش در حوزه ورزش دانش‌آموزی وجود ندارد و مساله اصلی بر سر پرداخت پول اجاره است و به طور حتم اگر ورزش دانش‌آموزی به عنوان یک دغدغه در سطح ملی مطرح شود به راحتی می‌توان از این فضاهای ورزشی برای دانش‌آموزان استفاده کرد.

وضعیت تجهیزات و فضای ورزشی مدارس

در مجموع ۱۰۷ هزار مدرسه در کل کشور وجود دارد که حیاط این مدارس به عنوان زمین ورزشی تلقی می‌شود و به مدارس تاکید شده تا ایمن‌سازی و با نشاط کردن فضاهای ورزشی خود را مدنظر قرار دهند، در این رابطه مساله‌ اساسی مدارس محروم و کم‌برخوردارند که از فضاهای مناسبی برای ورزش دانش‌آموزان برخوردار نیستند.

علاوه بر این ۳۳۰۰ فضای ورزشی تحت مالکیت وزارت آموزش و پرورش در کشور وجود دارد که ۱۲۰۰ مورد آن‌ها درون مدارس طراحی شده و طبق دستورالعمل صادره قرار بر این شده است تا این فضای ورزشی از صبح تا ظهر در اختیار دانش آموزان باشد و اجاره داده نشود، در عین حال از استان‌های مختلف درخواست شده با تعامل مناسب با سایر دستگاه‌ها بتوانند از سالن‌های ورزشی نزدیک استفاده کنند.

مشکلات ورزش دانش آموزی و پایه در ایران

محدودیت در منابع از جمله مسائلی است که با ورزش دانش آموزی با آن روبرو است و یکی دیگر از اصلی ترین مشکلات موجود نگاه کلان ورزش کشور به حوزه ورزش پایه و ورزش دانش آموزی است؛ اینکه کلان ورزش کشور باید ورزش مدارس را به رسمیت بشناسد و با نگاهی ملی در این خصوص برخورد کند چراکه نیازمند نگاه عمیق در این بخش هستیم و باید به تامین نیروی انسانی، منابع و تجهیزات توجه جدی داشته باشیم.

با توجه به اینکه توجه به ورزش دانش آموزی پیامدهای مثبتی برای کشور به همراه خواهد داشت، اما باید بدانیم که کشف استعدادها، توسعه ورزش همگانی و تقویت بنیه ورزش ایران در سطح ملی تنها بخش کوچکی از توجه به ورزش پایه است.

در عین حال وزارت ورزش و جوانان باید در حوزه ورزش پایه و دانش آموزی برنامه ریزی مناسبی داشته باشد و با نگاه حمایتی به این بخش فعالیت ها را پیش ببرد. همچنین این وزارتخانه باید در برنامه های پنج ساله توسعه به صورت ویژه به ورزش دانش آموزی توجه کند و ورزش دانش آموزی و پایه را در سطح کلان ورزش ایران ببیند و با تامین منابع مالی، نیروی انسانی، تجهیزات، امنیت و تدوین قوانین حمایتی موجب توسعه این حوزه شود.

کلام پایانی…

صالح رفیعی- رییس توسعه ورزش و فعالیت کودکان ایرانی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به این‌که دو برابر میانگین جهانی کودک چاق در زمان ورود به مقطع دبستان در ایران وجود دارد، اظهار کرد که متاسفانه ۱۷ درصد از کودکان ایرانی در سن ورود به مدرسه چاق هستند و متاسفانه از نظر کم‌تحرکی جامعه ایران از استانداردهای سازمان بهداشت جهانی وضعیت بدتری دارد و این مساله به هیچ وجه مطلوب نیست.

به نظر می رسد حال که دشمنان ورزش دانش آموزی از ۲ به سه مورد افزایش یافته است، مسئولان باید علاوه بر برنامه ریزی برای مقابله با فقر حرکتی دانش آموزان با توجه به مسئله آپارتمان نشینی و آلودگی هوا، به شیوع ویروس کرونا که موجب شده است میزان تعطیلی مدارس در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ بیش از هر زمان دیگری باشد توجه جدی داشته باشند و بدانند که فعالیت بدنی دانش آموزان نسبت به قبل با چالش مضاعف روبرو شده است و در صورتی که نسبت به آن چاره اندیشی درست صورت نگیرد به طور حتم فقر حرکتی دانش آموزان عدد بزرگتری را به خود خواهد دید.

منبع:ایسنا